Có một Hà Nội bí ẩn và lắng sâu

Hà Nội đã hiện diện trong nhiều tác phẩm của nhiều tác giả, từ những tên tuổi đã khuất như Tô Hoài, Thạch Lam, Vũ Bằng, Nguyễn Vinh Phúc… đến những tác giả đương đại như Đỗ Phấn, Nguyễn Việt Hà, Nguyễn Trương Quý, Uông Triều… Chính nhà văn Nguyễn Ngọc Tiến cũng đã từng có nhiều tác phẩm viết về thủ đô: 5678 bước chân quanh hồ Gươm, Đi dọc Hà Nội, Đi ngang Hà Nội, Đi xuyên Hà Nội… Nhờ những trang viết về Hà Nội rất riêng và độc đáo, ông vinh dự nhận Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội vào năm 2012. 

Tác phẩm Hà Nội còn một chút này

Thế nhưng, Hà Nội còn một chút này của Nguyễn Ngọc Tiến vẫn là một bất ngờ cho bạn đọc. Bởi đằng sau đó vẫn còn những điều bí ẩn và lắng sâu chờ được khám phá. Cất công lục tìm trong kho tư liệu đồ sộ, thông qua Hà Nội còn một chút này, nhà văn Nguyễn Ngọc Tiến như đang gọi mời người đọc bước lên chuyến tàu ngược về quá khứ để cùng khám phá một Hà Nội phong phú và giàu có trong những vỉa tầng văn hóa.

Trên chuyến du hành đó, ông tẩn mẩn kể cho bạn đọc nghe về chiếc quần phăng thuở trước, về những vị khách châu Âu đầu tiên du lịch đến Hà Nội, về trang phục tết của người giàu xưa, về tượng đài Trận vong ở vườn hoa Lê-nin, hay những dấu mốc không thể quên gắn liền với Hà Nội… 

Nhà văn không ngần ngại lục tìm trong Đại Việt sử ký toàn thư, Lịch triều hiến chương loại chí, Du hành và khám phá (Voyages and Descriptions), Mô tả vương quốc xứ Đàng Ngoài (A Description of The Kingdom of Tonqueen), Vũ trung tùy bút, Lịch sử Hà Nội, Chỉ nam ngọc âm giải nghĩa… để kiến giải tên gọi “Kẻ Chợ”. Cũng với sự nghiêm cẩn và kỳ công như vậy, ông còn mang đến nhiều lý giải liên quan đến vì sao nước hồ Gươm có màu xanh, vì sao gọi là Bờ Hồ hay tại sao phố Tràng Tiền lại có mái hiên che kín vỉa hè… 

Từ những bài viết cẩn thận và giàu thông tin, nhà văn Nguyễn Ngọc Tiến không chỉ giúp bạn đọc khám phá những trầm tích văn hóa của Hà Nội, mà còn khơi dậy tình yêu, cũng như thức tỉnh tinh thần gìn giữ và bảo quản những di sản đã và đang có nguy cơ biến mất. Giống như ông bày tỏ ở cuối bài Nhớ những con đê thành lối xưa, cũng là bài viết khép lại cuốn sách: “Sự tan tành của một con lũy lịch sử diễn ra từ nhiều năm do quản lý yếu kém, song quan niệm sai về di tích này mới gây ra hậu quả đáng buồn. Di sản bị phá, song chẳng có cá nhân nào phải chịu trách nhiệm”. 

Theo Thành Vinh/PNO