Cơ sở giáo dục tôn giáo: Giảm gánh nặng cho giáo dục mầm non

Xuất phát từ thực tế các trường MN công lập trên địa bàn các tỉnh, thành phố không đáp ứng đủ nhu cầu đưa trẻ đến trường của nhân dân, các tổ chức, cá nhân tôn giáo đã tự nguyện hiến đất, kinh phí để xây dựng các cơ sở GDMN trên địa bàn. Theo báo cáo của các tỉnh thành, tính đến tháng 10-2014, cả nước có 269 trường MN, 905 nhóm, lớp MN độc lập do tổ chức, cá nhân tôn giáo thành lập. 

Các cơ sở GDMN tôn giáo đều hoạt động theo phạm vi khuôn khổ của luật pháp, các chức sắc, tín đồ các tôn giáo đồng thuận trước việc Nhà nước ban hành các chủ trương, chính sách. Đối tượng được tiếp nhận vào học chủ yếu là trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em khuyết tật. Theo đó, đội ngũ nữ tu, ni cô, sư cô đứng ra quản lý, dạy học. Một hoạt động GD được xem là việc làm cụ thể, thiết thực, góp phần nâng tỉ lệ trẻ trong độ tuổi ra lớp ngày càng cao, đáp ứng nhu cầu gửi trẻ của phụ huynh.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thị Nghĩa cho biết: “Hoạt động của các cơ sở trên đã góp phần giảm gánh nặng cho các trường MN công lập trên địa bàn, đáp ứng nhu cầu đưa trẻ đến trường. Các tổ chức tôn giáo đã quan tâm, đầu tư, đa dạng hóa các nguồn vận động để tài trợ, xây dựng cơ sở vật chất ban đầu cho các cơ sở GD. Điều kiện, trang thiết bị phục vụ, chăm sóc, GD trẻ về cơ bản đảm bảo đúng quy định, nhiều trường có cơ sở vật chất khang trang, hiện đại, đạt chuẩn quốc gia, mức thu học phí phù hợp, tinh thần phục vụ của các nữ tu, tăng ni hòa nhã, chăm sóc trẻ tận tình, chu đáo, đảm bảo cho trẻ phát triển tốt về thể chất, tinh thần”.

Tại hội nghị, hầu hết đại diện các sở ngành đều cho rằng, các cơ sở GD tôn giáo đã góp phần không nhỏ trong việc giảm áp lực quá tải trẻ đến trường.

Hầu hết cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong các cơ sở GDMN tôn giáo là các nữ tu, tăng ni hoặc giáo viên không thuộc các tổ chức tôn giáo được các cơ sở ký hợp đồng lao động, thực hiện nhiệm vụ chuyên môn. Chính vì thế, đội ngũ này đã không ổn định, thay đổi theo sự luân chuyển, điều động của nhà dòng do vậy ảnh hưởng nhất định trong công tác quản lý. Về cơ sở vật chất, nhiều cơ sở được thành lập từ sự đóng góp, hiến đất từ các nhà hảo tâm nhờ sự vận động các vị chức sắc, nhà tu hành… khiến cơ sở vật chất một số nhóm, lớp chưa đảm bảo đúng quy định, diện tích phòng sinh hoạt chung còn chật hẹp, thiếu đồ dùng, đồ chơi, ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc, GD trẻ. Bên cạnh đó vẫn còn một số cơ sở hoạt động nhưng chưa được cấp phép, tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn, nhiều nhóm lớp có sĩ số vượt quá quy định…

Đại diện Sở GD-ĐT Bình Thuận cho biết: “Người đứng lớp một số nhóm trẻ, lớp mẫu giáo thường có sự thay đổi đã gây khó khăn cho sự theo dõi, chăm sóc trẻ. Số trẻ trong từng nhóm lớp thường dao động, không ổn định, gây khó cho công tác quản lý”. Đại diện Sở Kon Tum cho rằng, một số cơ sở mượn của nhà dòng, diện tích nhỏ, giáo viên mới ra trường thiếu kinh nghiệm đứng lớp lẫn chuyên môn đã ảnh hưởng đến dạy học. Bà Nguyễn Thị Kim Dung, Trưởng phòng GDMN, Sở GD-ĐT TP.HCM cũng cho biết: “Sĩ số trẻ còn đông, dẫn đến quá tải về cường độ lao động của giáo viên, ảnh hưởng GD cá thể. Trình độ giáo viên không đồng đều, một số giáo viên còn hạn chế về năng lực chuyên môn. Chưa kể đội ngũ giáo viên thường thay đổi, gây khó khăn trong công tác quản lý chuyên môn…”.

Theo Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thị Nghĩa, một số nguyên nhân dẫn đến hạn chế trên do công tác quản lý chưa được chú trọng, chưa tích cực và chưa chủ động trong việc hoàn thiện các thủ tục đăng ký, cấp phép thành lập, hoạt động. Bên cạnh đó, ngân sách một số địa phương còn khó khăn. “Cấp ủy, chính quyền địa phương cần tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, công tác xã hội hóa GD. Phát huy vai trò của tôn giáo tham gia phát triển GDMN. Các tổ chức, chức sắc, nhà tu hành tôn giáo cần tiếp tục quan tâm, phối hợp với ngành GD, MTTQ Việt Nam với các ban, ngành liên quan huy động nguồn lực để phát triển GDMN”, bà Nghĩa nêu kiến nghị.

Tại hội nghị, Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân đã đánh giá cao về công tác GD của các cơ sở tôn giáo. Ông cho rằng, các cơ sở đã huy động khoảng 125.594 trẻ đến trường lớp, chiếm 3,06% so với tổng số trẻ đến trường MN trên toàn quốc. So với cả nước, con số này không lớn nhưng thể hiện ý nghĩa to lớn vì đối tượng tham gia GD tập trung vào trẻ có hoàn cảnh khó khăn, khuyết tật. Theo đó, ông chỉ đạo, GD các tỉnh thành cần tập trung triển khai, làm tốt theo nghị quyết 29 của Ban Chấp hành TW về đổi mới căn bản toàn diện GD, đào tạo. Chính quyền, cấp ngành liên quan cần rà soát, hỗ trợ cấp phép, hợp thức hóa hoạt động cho các cơ sở. Không nên để cơ sở GDMN nằm trong cơ sở tôn giáo, nên đưa ra ngoài. Ngành GD cần xem xét, khen thưởng, tuyên dương các cơ sở, cá nhân, tiêu biểu, đặc biệt chú trọng bồi dưỡng năng lực, hỗ trợ chuyên môn nghiệp vụ cho quản lý, giáo viên. Riêng các cơ sở lưu ý cần tích cực phối hợp với các mặt trận, ngành GD, vận dụng đầy đủ chính sách GD về hỗ trợ trẻ em một cách hiệu quả.

Trước sự chỉ đạo của Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận bày tỏ tiếp thu ý kiến chỉ đạo. Đặc biệt chú ý chính sách hỗ trợ, tổ chức quản lý, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ quản lý, giáo viên. Sẽ ngồi lại bàn bạc sâu xa hơn với các thành viên của mặt trận để triển khai một cách nghiêm túc.

Bài, ảnh: Ngọc Trinh