Trong khi các bệnh viện (BV) lớn tại TP.HCM tiếp nhận khoảng 3.000 lượt khám/ngày, thậm chí có BV tiếp nhận đến hơn 5.000 lượt, thì cũng có hàng trăm trạm y tế chỉ tiếp nhận 5-10 lượt khám/ngày. Đây là một nghịch lý mà ngành y tế TP đang tìm giải pháp để tháo gỡ…
 |
| Bệnh nhân và thân nhân nằm la liệt ở hành lang BV Ung bướu TP.HCM. Ảnh: N.Nam |
Đổ xô lên BV tuyến trên
Ngày 18-9, từ sáng sớm, bà Trần Thị Bê (51 tuổi, ngụ Bến Tre) đã ngồi chờ làm thủ tục khám tại BV Ung bướu TP.HCM. Bà Bê bị ung thư vú 3 năm nay, sau ca phẫu thuật cắt tuyến u, bà được điều trị ngoại trú, trung bình 3 tháng phải trở lại BV tái khám 1 lần.
“Biết BV luôn đông bệnh nhân, sợ phải chờ đợi lâu nên từ 4 giờ sáng tôi đã bắt xe từ quê lên. Khoảng 5 rưỡi sáng là có mặt ở BV. May mắn lấy được số để khám. Biết là mỗi lần lên TP là một lần tốn kém nhưng đổi lại bác sĩ khám trúng bệnh nên yên tâm hơn là khám ở quê”, bà Bê nói.
Cùng ngồi đợi đến lượt khám đa phần là người bệnh vượt tuyến từ các tỉnh miền Tây: Cần Thơ, Kiên Giang, Cà Mau…; thậm chí từ các tỉnh miền Trung như Quảng Trị, Hà Tĩnh…
Theo TS.BS Diệp Bảo Tuấn – Phó Giám đốc BV Ung bướu TP.HCM, trong những năm qua dù đã nỗ lực kéo giảm tình trạng quá tải bằng nhiều biện pháp, tuy nhiên hiện nay BV vẫn là một trong những cơ sở y tế quá tải nhất trong cả nước nói chung và tại TP.HCM nói riêng. Hiện tại mỗi ngày BV tiếp nhận hơn 2.500 lượt bệnh nhân, trong đó có 1.200 bệnh nhân điều trị nội trú. Tuy nhiên BV chỉ có 838 giường, trung bình 1,5 bệnh nhân/giường. Không chỉ quá tải giường mà BV còn quá tải về máy móc. Mỗi ngày có khoảng 800 lượt bệnh nhân được chỉ định siêu âm, tuy nhiên BV chỉ có 12 máy siêu âm – tất cả các máy đều phải hoạt động hết công suất nhưng vẫn không đáp ứng nhu cầu của người bệnh. Vì vậy, BV phải ưu tiên đối với bệnh nhân cấp cứu, còn các bệnh nhân khác phải chờ từ 1 đến 2 ngày mới được siêu âm.
“Tình trạng quá tải là thực tế chung tại nhiều BV tuyến trên. Nguyên nhân chủ yếu do bệnh nhân dù bệnh nặng hay nhẹ đều đổ xô lên đây…”, BS Tuấn nhấn mạnh.
Theo số liệu thống kê của BV Chợ Rẫy TP.HCM, trung bình mỗi ngày BV tiếp nhận khám cho gần 5.500 lượt bệnh nhân. Dù đã triển khai nhiều giải pháp giảm tải như: Đầu tư xây mới cơ sở vật chất, bố trí thêm nhiều phòng khám, liên kết với các BV khác (như BV Quân đội, BV Bưu điện, BV Công an và một số BV tư nhân, BV tuyến quận, huyện)… nhưng vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu của người bệnh.
Hay như BV Đại học Y dược TP.HCM, mỗi ngày lượng bệnh nhân đến khám và điều trị lên đến hơn 8.000 lượt. BV hiện có 3 cơ sở với 1.000 giường bệnh nhưng tình trạng vượt công suất vẫn luôn là 104%.
Y tế cơ sở… “ế”
Trái ngược với các BV tuyến trên thì các cơ sở y tế tuyến dưới lại rất vắng vẻ. Thống kê của Sở Y tế TP.HCM, hiện TP có 319 trạm y tế (TYT) nhưng tổng số lượt khám chữa bệnh (KCB) tại tuyến y tế này chỉ chiếm từ 3-4% so với tổng lượt KCB của toàn TP.
TS.BS Tăng Chí Thượng – Phó Giám đốc Sở Y tế TP – cho biết, bằng nhiều hoạt động đẩy mạnh chất lượng, các TYT trên địa bàn TP đã dần dần thu hút được người bệnh. Nhận định được đây giải pháp giảm tải tuyến trên, góp phần chăm lo sức khỏe cho người bệnh tốt hơn, ngành y tế TP đã đầu tư từ cơ sở vật chất thiết bị y tế đến năng lực chuyên môn của đội ngũ y khoa tại các TYT. Tuy nhiên, trên thực tế chỉ một số TYT hoạt động có hiệu quả, còn lại vẫn còn “ế ẩm”. Trung bình mỗi ngày, một TYT phường, xã chỉ tiếp nhận từ 5-10 bệnh nhân, thậm chí có những trạm không có bệnh nhân nào đến đăng ký KCB. Càng ở trung tâm TP, số lượng người dân đến TYT càng ít do khu vực này tập trung quá nhiều BV đa khoa và chuyên khoa.
Thống kê từ BHXH TP.HCM, trong số 319 TYT trên địa bàn, hiện mới chỉ có 151 trạm ký hợp đồng KCB BHYT với đơn vị này. Trong số 151 trạm đã ký hợp đồng BHYT vẫn còn 70 trạm có rất ít hoặc không có bệnh nhân. Đặc biệt, kể từ thời điểm thông tuyến KCB BHYT, người dân ồ ạt kéo lên tuyến trên, không còn tìm đến TYT để KCB.
Giải pháp kéo người bệnh về y tế cơ sở, BS Thượng nhấn mạnh: “Người dân chưa tin tưởng vào TYT, do đó bên cạnh việc nâng cao chất lượng KCB, vẫn cần những “ràng buộc” nhất định trong quy định KCB. Cụ thể, Bộ Y tế nên có các quy định loại bệnh nào buộc phải khám ở TYT; loại bệnh nào được khám BV tuyến quận, huyện; bệnh nào được phép lên tuyến tỉnh, tuyến Trung ương… Ngoài ra, cần vận dụng giải pháp TYT “một điểm dừng”. Theo đó khi người bệnh đến TYT, sẽ được KCB BHYT theo phác đồ quy định, lấy mẫu xét nghiệm, nhân viên của TYT sẽ chuyển mẫu xét nghiệm lên tuyến trên và trả kết quả ngay tại trạm. Bên cạnh đó, TYT sẽ thực hiện KCB tại nhà cho một số đối tượng đặc biệt, chuyển gửi bệnh nhân lên BV tuyến trên, cung ứng đầy đủ thuốc điều trị theo mô hình bệnh tật và theo gói dịch vụ y tế cơ bản…”.
Nhã Nam
Bình luận (0)