Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) là bệnh lý có tỷ lệ khá phổ biến ở trẻ em (trung bình 7-8% trẻ em trong độ tuổi học đường bị bệnh). Hiện nay, nhiều phụ huynh còn nhầm lẫn, hoặc ngộ nhận về bệnh dẫn đến trẻ không được phát hiện và điều trị kịp thời. Đó là những thông tin được BS.CKI Trịnh Tất Thắng – Giám đốc BV Tâm Thần TP.HCM cung cấp tại Câu lạc bộ bệnh nhân Chăm sóc trẻ mắc bệnh ADHD, do Hội BS gia đình TP.HCM tổ chức sáng 14-9.
ThS.BS Đinh Thạc (BV Nhi đồng 1) đang khám cho bệnh nhi tăng động giảm chú ý
Vào bệnh viện vì… chạy nhảy, nghịch phá
Tại Khoa Khám tâm lý – Tâm thần trẻ em, BV Tâm Thần TP.HCM, bé N.T.P.V (SN 2008, ngụ Tiền Giang) được cha mẹ đưa đến khám vì… không chịu ngồi yên, đứng lên, chạy nhảy, nghịch phá đồ đạc khắp phòng, nằm lăn ra đất nghịch phá đồ đang cầm trên tay.
BS.CKI Nguyễn Thị Giang – Trưởng khoa Khám tâm lý – cho biết, bé được chẩn đoán bị ADHD và được điều trị bằng thuốc. Sau điều trị 2 tuần bé đã giảm bớt các hành vi lăng xăng, nghịch phá. Bé ngồi lâu hơn, tập trung khá hơn. Hiện bé vẫn đang tái khám định kỳ.
Bé N.P.N.M (SN 2011, ngụ Q.4, TP.HCM) cũng được cha mẹ đưa đến khám do tập trung kém, trí năng kém, không đếm được bàn tay có bao nhiêu ngón; đồng thời diễn đạt ngôn ngữ chưa tốt, có hành vi vận động phá phách, chạy liên tục… Bé được chẩn đoán bị ADHD thể hỗn hợp, chậm phát triển trí tuệ mức độ nhẹ.
BS Giang cho biết: “Bé được điều trị bằng thuốc, sau điều trị 7 ngày tình trạng ổn định hơn. Sau 2 tháng dùng thuốc, bé cải thiện tốt, tuy nhiên sau đó bé bỏ điều trị 3 tháng dẫn đến tình trạng phá phách càng nặng hơn, không ý thức được nguy hiểm. Thậm chí cô giáo từ chối dạy vì bé thường gây náo loạn trong lớp học, leo trèo khi cô giáo đang dạy”.
Theo ThS.BS Đinh Thạc – Trưởng khoa Tâm lý, BV Nhi đồng 1, ADHD là rối loạn phát triển tâm thần mạn tính và rất phổ biến hiện nay. Bệnh gồm 3 thể: giảm chú ý (trẻ dễ dàng bị phân tâm); tăng động – xung động (rất hiếu động và bốc đồng); phối hợp (đây là thể gặp nhiều nhất, trẻ có cả 3 dấu hiệu tăng động, xung động, giảm chú ý). Bệnh được xác định có nhiều nguyên nhân, trong đó từ 60-90% liên quan đến di truyền. Bên cạnh đó, những yếu tố góp phần khiến trẻ mắc bệnh như mẹ hút thuốc lá, uống rượu, tiểu đường trong quá trình mang thai khiến trẻ bị sinh non, thiếu ôxy, nhẹ cân; trẻ bị viêm não – màng não, chấn thương đầu, hoặc nhiễm độc chì…
Nhỏ không điều trị, lớn dễ vi phạm pháp luật
BS Thạc chia sẻ thêm, hiện nay tỷ lệ trẻ được phát hiện và điều trị còn thấp xuất phát từ những ngộ nhận và hiểu biết chưa đầy đủ của cha mẹ cũng như giáo viên. Nhiều người thường suy nghĩ, chứng ADHD không có thật. Do đó, trẻ có những biểu hiện của tăng động, giảm chú ý, giảm tập trung… thì thường bị đổ thừa là hư, không nghe lời. Hoặc nhiều người lầm tưởng rằng trẻ bị ADHD sẽ tự hết khi lớn lên. Tuy nhiên, thực tế bệnh khởi phát từ nhỏ và tiếp diễn đến tuổi trưởng thành. Nếu không điều trị sớm, bệnh sẽ diễn tiến thành bệnh mạn tính, khi lớn lên trẻ sẽ dễ mất kiểm soát, dễ phá rối, khó đạt được thành công, thậm chí dễ vi phạm pháp luật và bị kỳ thị phân biệt đối xử.
Về phát hiện và điều trị sớm cho trẻ ADHD, BS Thạc nhấn mạnh: “Trẻ mắc bệnh chủ yếu trong độ tuổi đi học, do đó cần sự quan tâm nhiều của giáo viên, giúp quan sát học tập, sinh hoạt của trẻ tại trường, nhắc nhở cha mẹ cho trẻ đi khám và điều trị sớm. Song song đó, giáo viên nên có cách dạy kiên nhẫn, quan tâm hơn đối với trẻ. Về phía gia đình cần có sự phối hợp cùng BS trong quá trình trị liệu. Cần kiên nhẫn chỉ dẫn cho trẻ, chia nhỏ công việc cho trẻ và kịp thời khuyến khích khi trẻ có hành động tốt…”.
Ngoài ra, trẻ mắc ADHD cũng cần có chế độ dinh dưỡng phù hợp theo lứa tuổi, cân đối các nhóm thức ăn. Đặc biệt, cần hạn chế cho trẻ ăn thức ăn nhiều đường, đồ uống có ga, nhiều năng lượng; tăng cường cho trẻ ăn rau xanh, trái cây tươi. Đồng thời, khi phát hiện con có năng khiếu, cha mẹ nên tạo điều kiện bồi dưỡng để trẻ phát huy năng khiếu đó, tránh áp đặt trẻ.
BS.CKI Trịnh Tất Thắng cho biết, hiện nay đã có phương pháp điều trị và thuốc tốt, hiệu quả điều trị cao. Do đó khuyến cáo phụ huynh đưa trẻ đến BV có chuyên khoa để được khám và điều trị kịp thời.
Bài, ảnh: Đăng Khoa
Bình luận (0)