“Là tài nguyên, tài sản, vốn quý của quốc gia, song đội ngũ công nhân kỹ thuật cao của Việt Nam đang thiếu hụt nghiêm trọng cả về số lượng lẫn chất lượng dẫn đến năng suất lao động còn thấp, ảnh hưởng đến quá trình phát triển đất nước”.
Đại diện công nhân kỹ thuật cao phát biểu tại buổi gặp gỡ
Đây là nhận định của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại buổi gặp gỡ 90 công nhân của các địa phương và 16 ngành kinh tế kỹ thuật cao của đất nước do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức ngày 5-5.
Tham dự chương trình còn có các đồng: Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam; Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân và đại diện các bộ, ban, ngành các địa phương.
Lao động tuyển về phải đào tạo lại
Tại buổi gặp gỡ, nhiều đại biểu cho rằng, thiết bị hiện đại chính là một trong các yếu tố để doanh nghiệp (DN) tạo lợi thế cạnh tranh cao hơn nhưng nguồn lực lao động vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu sản xuất hiện đại. Tình trạng sinh viên mới ra trường chưa đáp ứng được yêu cầu công việc của DN do chương trình đào tạo nặng về lý thuyết, nhẹ về thực hành và xuất phát từ tâm lý người Việt Nam vẫn còn chuộng bằng cấp.
Bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Tổng giám đốc Công ty Cồ phần Cơ điện lạnh REE cho biết: “Lao động được DN tuyển về đều phải đào tạo lại vì người được tuyển còn ngỡ ngàng trước yêu cầu công việc thực tế. Thông thường, người giỏi cần 1 năm để đào tạo lại, những người kém hơn cần 2 năm thì mới bắt tay vào làm việc được”.
Nhằm nâng cao chất lượng tay nghề lao động, bà Mai kiến nghị Nhà nước ngoài chính sách thu hút nhân tài thì nên tổ chức tốt hơn chương trình đào tạo để thật sự có lao động chất lượng. Đào tạo phải có hướng nghiệp rõ ràng cho học sinh, sinh viên trong tương lai chứ không nên chú trọng vào đào tạo nhiều bằng cấp nhưng ra trường không làm được việc. Các tổ chức công đoàn cũng nên tổ chức những trường đào tạo nghề, đào tạo lại và DN sẵn sàng hỗ trợ các trang, thiết bị để nâng chất lượng đào tạo.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Xuân Quang, Xí nghiệp Vật lý giếng khoan (VSP – Tập đoàn Dầu khí) cũng kiến nghị Chính phủ cần quan tâm chỉ đạo đổi mới nội dung, phương thức đào tạo công nhân lao động kỹ thuật cao nói riêng và đào tạo nghề, đảm bảo đáp ứng được nhu cầu, đòi hỏi khắt khe của thị trường lao động cạnh tranh hiện nay.
Xung quanh ý kiến các đại biểu đưa ra, Giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM Huỳnh Thành Đạt nhìn nhận, việc đào tạo sinh viên ra trường hiện chưa đáp ứng ngay được yêu cầu của DN mặc dù đã đổi mới chương trình, phương thức đào tạo. Nguyên nhân do liên kết giữa nhà trường – DN còn lỏng lẻo. DN cần thì tìm đến nhà trường, nhà trường có kết quả nghiên cứu thì đi tìm DN.
Ông Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cũng chỉ ra yếu điểm trong công tác đào tạo nghề, trong đó có nhiều trường hiện nay chỉ dạy cái gì đang có chứ chưa chú trọng đến yếu tố kỹ thuật, yêu cầu của DN vì yếu tố dự báo còn xa với thực tế.
Cần hoàn thiện các chính sách cho công nhân kỹ thuật cao
Lắng nghe các ý kiến, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã đánh giá cao vai trò của đội ngũ công nhân kỹ thuật cao, là người trực tiếp sáng tạo và làm ra sản phẩm, các giá trị gia tăng cho xã hội; là tấm gương thể hiện đúng tiên phong của giai cấp công nhân; là người đi đầu để tiếp cận khoa học công nghệ mới, đi đầu để hình thành văn hóa trong DN.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại buổi gặp gỡ
“Những năm gần đây, đất nước phát triển nhanh về kinh tế, trong đó có đóng góp không thể thiếu và quan trọng là đội ngũ công nhân kỹ thuật cao. Đội ngũ đã từng bước tiếp thu nhanh các kiến thức khoa học công nghệ để ứng dụng vào sản xuất, kinh doanh”, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết.
Theo ông, bên cạnh việc tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn để tạo môi trường sản xuất, kinh doanh thông thoáng, thuận lợi cho DN, sắp tới Nhà nước sẽ mở rộng thị trường quốc tế, thực hiện tất cả chính sách để phát triển DN, nhân lực, GD-ĐT, khoa học, đảm bảo an sinh xã hội cho công nhân được tốt hơn.
Tuy nhiên, để phát triển mạnh mẽ khoa học, ứng dụng công nghệ trong DN và giúp đội ngũ công nhân lao động kỹ thuật phát huy năng lực tốt hơn, ông Đam kỳ vọng các bộ ngành, ngoài chính sách khoa học, GD-ĐT phải có chính sách kinh tế để DN chủ động đầu tư, làm chủ khoa học công nghệ, nghiên cứu phát triển, đầu tư đào tạo, phát triển nguồn nhân lực. Phải khuyến khích toàn xã hội cùng sáng tạo, không chỉ tôn vinh danh dự mà còn bằng chính sách thiết thực về kinh tế.
Đối với DN, ông Đam lưu ý quan tâm hơn đến đời sống công nhân. “Công nhân kỹ thuật cao cũng chịu nhiều rủi ro cao nhưng lại không được để ý đến nhiều khi thực hiện chính sách bảo hộ lao động và hưởng các chế độ lao động độc hại. DN cần quan tâm, tạo điều kiện giúp đỡ để đội ngũ nâng cao trình độ, thích ứng với công việc mới”, Phó thủ tướng nhấn mạnh.
Phát biểu tại buổi gặp mặt, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng chia sẻ những khó khăn mà người lao động và DN đang gặp phải. Ông cho rằng, đội ngũ công nhân kỹ thuật cao là tài nguyên, tài sản, vốn quý của quốc gia nhưng hiện nay Việt Nam đang thiếu hụt đội ngũ này một cách nghiêm trọng cả về số lượng và chất lượng nên năng suất lao động còn thấp. Trong khi đó, phát triển đất nước không chỉ cần vốn, lao động giá rẻ mà cần lao động có trình độ kỹ thuật cao.
Theo Thủ tướng, hiện việc phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật cao là một trong 3 nhiệm vụ trọng tâm của đất nước, chúng ta cần làm sao để phát triển lao động kỹ thuật cao nhiều hơn về số lượng và tốt hơn về chất lượng để đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Trong đó, cần hoàn thiện các chính sách như: tiền lương phải đáp ứng nhu cầu tối thiểu của người lao động, môi trường học tập phải an toàn, đáp ứng các cơ sở vật chất cho con em công nhân, xây dựng các thiết chế văn hóa phục vụ đời sống công nhân…
Cụ thể, với các cấp công đoàn cần quan tâm đến công nhân cả về vật chất, tinh thần, phát huy vai trò kết nối, gắn kết công nhân với nhau. Trong xu thế kinh tế hội nhập, đẩy mạnh vận động công nhân chuyển đổi tay nghề sang kỹ thuật cao để tăng thu nhập. Với các cơ sở đào tạo, cần sự tham gia đồng hành của DN để nâng cao chất lượng đào tạo đáp ứng nhu cầu thực tiễn. DN có thể đặt hàng hoặc đầu tư, cho sử dụng các thiết bị công nghệ kỹ thuật để các trường đào tạo có cơ sở đào tạo thực tế.
Đối với bộ, ngành, Chính phủ sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách về đào tạo nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực kỹ thuật cao trong thời buổi kinh tế hội nhập.
Nguyễn Trinh
Bình luận (0)