Cứu sống 2 bệnh nhi nhiễm vi khuẩn từ vật nuôi

Bệnh viện (BV) Nhi đồng 1 vừa cứu sống 2 bệnh nhi có nguy cơ tử vong cao do nhiễm vi khuẩn từ vật nuôi trong nhà. Thực trạng này một lần nữa cảnh báo các ông bố, bà mẹ phải hết sức cẩn thận khi cho con trẻ tiếp xúc với vật nuôi…

Với sự cứu chữa tích cực, bé Ng.B.T.C. đã thoát khỏi bàn tay tử thần

Nguy kịch do bị mò cắn

Ngày 27-10, bệnh nhi N.K.C. (nữ, 37 tháng tuổi, huyện Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh) nhập viện cấp cứu tại BV Nhi đồng 1. Trước khi nhập viện, 4 ngày liên tục bé sốt nhẹ và chán ăn; đến ngày 5 thì sốt cao hơn, nôn ói, da xanh xao và đi tiểu sậm màu. Bé nhập viện trong tình trạng thiếu máu nặng, gan to 4cm dưới hạ sườn phải và lách to độ 4. Các xét nghiệm cho thấy, bé bị nhiễm khuẩn nặng, tổn thương phổi và tràn dịch màng phổi phải.

Diễn tiến bé sốt cao kéo dài, tổn thương gan và thận nặng, phản ứng viêm rất cao, đông máu nội mạch lan tỏa và tiểu cầu giảm; tổn thương phổi với hội chứng nguy kịch. Theo đó, bệnh nhi được giúp thở, truyền máu, dùng kháng sinh Vancomycin và Carbapenem do tình trạng viêm phổi nặng, nhiễm khuẩn huyết và suy đa cơ quan nặng. Sau 2 ngày kháng sinh trên không đáp ứng, bé vẫn sốt cao kéo dài liên tục.

“Qua hỏi bệnh thì được biết, gia đình bé làm nông, có nhiều ruộng lúa quanh nhà; bé hoàn toàn khỏe mạnh trước đây. Đồng thời thăm khám kỹ, các bác sĩ ghi nhận sang thương da ở ngực phù hợp với sốt mò. Kết quả phân lập tác nhân trong máu bằng PCR cũng ghi nhận Orientia tsutsugamushi phù hợp với tình trạng của bệnh nhi. Theo đó, bé được dùng Levofloxacin. Sau 3 ngày, bé hết sốt, các chỉ số chức năng cơ quan cải thiện dần, được rút nội khí quản và xuất viện sau 10 ngày điều trị”, PGS.TS.BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên – Trưởng khoa Hồi sức Nhiễm, BV Nhi đồng 1 – cho biết .

Cũng theo BS Nguyên, đây là ca bệnh sốt mò đầu tiên tại BV Nhi đồng 1 và là ca đầu tiên ở trẻ em được chẩn đoán ở khu vực phía Nam. Sốt mò có diễn tiến rất nặng và nguy kịch với các biến chứng có thể tử vong là rối loạn tri giác, viêm phổi suy hô hấp, tán huyết và đông máu nội mạch lan tỏa.

Bệnh sốt mò (hay còn gọi là sốt do ấu trùng mò hay sốt bờ bụi) là bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi Orientia tsutsugamushi (một loại vi khuẩn thuộc họ Rickettsia) và lây sang người thông qua ấu trùng mò thuộc họ Trombicula (tên Leptotrombidium). Các ấu trùng mò này thường có ký chủ trung gian là những loài động vật gặm nhấm, chủ yếu là chuột, chim hoặc gia súc, gia cầm.

“Để phòng tránh bệnh, người lớn và trẻ em hạn chế đi vào vùng bụi rậm, cỏ thấp, vùng đất ẩm, vách núi, hang động. Khi đi vào những khu vực nghi có nhiều ấu trùng mò nên mặc quần áo dài, buộc kín gấu quần, mang tất, ủng. Y văn ghi nhận ở miền Nam Việt Nam, khoảng 50% bệnh nhân bị sốt mò do ấu trùng đốt khi làm việc ở ruộng lúa. Nếu bị các nốt đốt lạ và sốt cao, không rõ nguyên nhân, cần kiểm tra kỹ tất cả bề mặt da trên cơ thể tìm các vết đốt, sau đó cần đến cơ sở y tế sớm để được bác sĩ khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời”, BS Nguyên khuyến cáo.

Suýt mất mạng vì đạp phải nước tiểu của súc vật

Một trường hợp khác cũng suýt mất mạng do nhiễm vi khuẩn từ vật nuôi. Đó là bệnh nhi Ng.B.T.C. (6 tuổi, Bình Định) được chuyển từ BV Đa khoa tỉnh Bình Định với hy vọng còn nước còn tát.

Bệnh sử ghi nhận, bé sốt cao liên tục 8 ngày, đau họng, tiêu phân lỏng kèm khó thở. Theo đó, gia đình đưa bé đến BV Đa khoa tỉnh Bình Định. Bé được điều trị tích cực nhưng tình trạng nặng dần, suy hô hấp, tràn khí màng phổi, trung thất, tổn thương các cơ quan nên được đặt nội khí quản và chuyển lên BV Nhi đồng 1.

Bệnh nhi nhập viện BV Nhi đồng 1 trong tình trạng mê, suy hô hấp nặng, tràn khí dưới da, vàng da niêm sậm kèm xuất huyết da niêm rải rác. Bệnh nhi được hồi sức tích cực bằng thở máy, kháng sinh, chăm sóc dinh dưỡng nhưng tình trạng không cải thiện – vàng da niêm ngày càng tăng, tiểu vàng sậm, tổn thương gan thận nặng. Bệnh nhi được chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực chống độc để tiến hành thở máy, lọc máu liên tục và thay huyết tương nhiều đợt nhằm hỗ trợ chức năng gan thận, dùng kháng sinh mạnh để kiểm soát nhiễm trùng, đồng thời tiến hành các xét nghiệm tìm nguyên nhân.

Theo PGS.TS.BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên – Trưởng khoa Hồi sức Nhiễm, BV Nhi đồng 1, bệnh sốt mò có các triệu chứng là sốt cao kéo dài, có vết loét da do ấu trùng mò đốt, phát ban dạng sẩn. Đặc điểm của vết loét thường là một vết hình tròn hoặc bầu dục, đường kính khoảng 5-10 mm, không đau, không ngứa, viền đỏ và nổi gờ trên mặt da. Lúc đầu màu vàng xám, sau đó đóng vảy màu nâu hoặc đen. Vết loét hay gặp ở các nếp gấp của cơ thể như: tay, cổ, gáy, thân mình, đùi, bẹn, rốn… khoảng tuần thứ 2 kể từ khi mò đốt sang thương sẽ bong vảy để lại vết loét đáy sạch khô, màu đỏ tươi có viền cứng.

Từ vết loét, vi khuẩn xâm nhập vào hệ bạch huyết gây viêm hạch tại chỗ rồi sưng, viêm và đau hạch toàn thân; đồng thời chúng xâm nhập vào máu, gây viêm nội mạc vi mạch máu toàn thân tổn thương viêm nhiễm các cơ quan. Bệnh diễn tiến từ nhẹ đến nặng, có thể gây biến chứng và tử vong.

Kết quả xét nghiệm cho thấy, bé nhiễm trùng huyết do xoắn khuẩn Leptospira gây tổn thương gan thận nặng có nguy cơ tử vong. Sau hơn 2 tuần điều trị tích cực, tình trạng bé đã cải thiện, chức năng gan thận, hô hấp hồi phục. Bé được ngưng thay huyết tương, lọc máu, cai máy thở; bé hết sốt, tỉnh táo, ăn uống được. Tiếp theo bé được chuyển sang Khoa Nhiễm để tiếp tục theo dõi và xuất viện trong vài ngày sau đó.

“Bệnh nhiễm xoắn khuẩn Leptospira là bệnh của động vật truyền sang người với các thể lâm sàng đa dạng từ nhiễm khuẩn thể ẩn, thể nhẹ không có vàng da hoặc viêm màng não đến thể lâm sàng cấp tính điển hình vàng da nặng gọi là hội chứng Weil có thể gây tử vong. Thể bệnh nặng biểu hiện với tình trạng sốt cao kéo dài, rét run, đau cơ, vàng da, vàng mắt, tiểu vàng sậm kèm triệu chứng xuất huyết da niêm, dẫn tới suy gan thận cấp. Hiện nay bệnh nhiễm xoắn khuẩn Leptospira ít gặp hơn so với 20 năm trước, bệnh xảy ra chủ yếu ở vùng nông thôn, chăn nuôi gia súc vào mùa mưa, lụt lội. Leptospira có trong nước hoặc đất ẩm ướt đã bị ô nhiễm bởi nước tiểu súc vật (trâu, bò, heo, chuột…) sẽ xâm nhập vào cơ thể qua da, nhất là chỗ trầy xước hoặc qua niêm mạc và gây bệnh cho người. Bệnh cần được phát hiện sớm và điều trị kháng sinh thích hợp”, PGS.TS.BS Phạm Văn Quang – Trưởng khoa Hồi sức tích cực chống độc, BV Nhi đồng 1 – cho biết.

Hòa Triều