Đã đến lúc điều chỉnh Luật Người cao tuổi

Đoàn Đại biểu Quốc hội TP.HCM vừa phối hợp Ban Đại diện Hội người cao tuổi (NCT) TP.HCM tổ chức Hội nghị tiếp xúc cử tri NCT. Tại buổi tiếp xúc, nhiều cử tri cho rằng Luật NCT ban hành năm 2009 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2010), thể hiện quan điểm nhân văn, khoa học, tiến bộ của Đảng và Nhà nước đối với NCT. Tuy nhiên, đã 12 năm có hiệu lực, luật cần được bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp với tình hình hiện nay.

Cử tri cao tuổi phát biểu tại hội nghị

Nhiều chính sách không còn phù hợp

Mục tiêu Luật NCT nhằm phát huy vai trò, kinh nghiệm, tạo điều kiện để NCT tham gia có hiệu quả vào các hoạt động văn hóa, xã hội, giáo dục, kinh tế, chính trị; phù hợp với nguyện vọng, nhu cầu, khả năng chăm sóc NCT toàn diện từ thể chất, sức khỏe, tinh thần, đảm bảo thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ NCT.

Trên cơ sở Luật NCT, Chính phủ, Bộ, ban ngành đã ban hành nhiều văn bản, nghị định, thông tư, hướng dẫn, chương trình hành động để tổ chức thực hiện đưa chính sách vào cuộc sống như: Bảo trợ xã hội, chúc thọ, mừng thọ, y tế, chăm sóc sức khỏe, văn hóa, giáo dục, thể thao, tiếp cận giao thông, tạo điều kiện để NCT phát triển kinh tế, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền, phát huy vai trò NCT trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Tuy nhiên, các cử tri cho rằng có nhiều chính sách được ban hành nhưng rất ít NCT được hưởng. Về chính sách tiếp cận giao thông giảm vé tàu xe, ưu tiên khám chữa bệnh mới chỉ áp dụng đối với người từ 80 tuổi trở lên, chưa có phòng khám riêng cho NCT; trợ cấp chính sách bảo trợ xã hội còn thấp, chưa đảm bảo mức sống tối thiểu. Từ năm 2010, trợ cấp là 180.000 đồng/tháng, năm 2013 nâng lên 270.000 đồng/tháng và năm 2021 là 360.000 đồng/tháng.

Cử tri Hồ Thị Ái (huyện Cần Giờ) cho biết, NCT tham gia hoạt động chi hội tại địa phương với nhiều công việc nhưng tiền trợ cấp chỉ 298.000 đồng, thấp hơn so với các đoàn thể khác. Chúng ta đang khuyến khích NCT tham gia vào các hoạt động phong trào địa phương như người nòng cốt, nếu không có sự chăm lo chu đáo sẽ thiệt thòi cho NCT.

Phát biểu tại hội nghị, ông Hà Phước Thắng – Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM – nhấn mạnh: Chăm sóc, phát huy vai trò của NCT là một trong những chính sách lớn được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Nhiều chủ trương, chính sách liên quan đến NCT được ban hành trong những năm qua thể hiện rất rõ quan điểm nhân văn, khoa học, tiến bộ của Đảng, Nhà nước đối với NCT.
Cũng theo ông Thắng, ý kiến của các cử tri cao tuổi là nguồn chất liệu phản ánh sâu sắc thực tiễn sinh động, qua đó giúp Đoàn đại biểu Quốc hội TP tham gia đóng góp tích cực vào hoạt động của Quốc hội và sự phát triển kinh tế – xã hội của TP.HCM.

Cử tri Nguyễn Thị Lý (TP.Thủ Đức) cũng cho biết, những quy định liên quan đến Quỹ chăm sóc và phát huy vai trò NCT còn nhiều bất cập cần được sửa đổi, bổ sung, nhất là thủ tục thành lập, quy định bộ máy quản lý, phương thức xây dựng nguồn kinh phí cho quỹ.

Theo đó các cử tri kiến nghị, Đoàn Đại biểu Quốc hội, các cơ quan Trung ương cần tổng kết đánh giá thực hiện Luật NCT Việt Nam giai đoạn 2010-2022, từ đó điều chỉnh, bổ sung Luật phù hợp tình hình thực tế hiện nay. Chẳng hạn, tổ chức Hội NCT cần thống nhất hình thức hoạt động trên cả 4 cấp. Theo cử tri Nguyễn Văn Bình (Phú Nhuận), công tác tổ chức hội đang là vấn đề bức xúc. Nơi thì tổ chức 4 cấp, nơi thì 2 cấp. Mô hình tổ chức kéo dài trên 10 năm nhưng vẫn chưa có sự thống nhất.

Tỷ lệ người cao tuổi có xu hướng tăng

Người trên 60 tuổi tại TP.HCM hiện chiếm 9,35% dân số và đang có xu hướng gia tăng. Tuổi trung bình của NCT tại TP.HCM là 76,6, cao hơn so với cả nước là 73,6.

Theo đại diện Sở Y tế TP, đặc điểm NCT ở Việt Nam thường sinh sống với con cháu, do đó việc chăm sóc, trong đó có an sinh xã hội là vấn đề cần thiết. Hiện TP có 19 cơ sở bảo trợ xã hội nhưng chưa đáp ứng đủ nhu cầu, sắp tới có thể tăng thêm nhiều cơ sở để NCT lựa chọn.

Đối với ngành y tế, thực hiện nhiều hoạt động chăm sóc sức khỏe NCT, trong đó ngành chú trọng phòng ngừa hạn chế nguy cơ bệnh không lây nhiễm. Nhiều năm qua, TP kêu gọi các bệnh viện có điều kiện thành lập Khoa lão khoa chăm sóc NCT. Khu vực khám nội trú phải có bảng niêm yết ưu tiên người trên 75 tuổi, người khuyết tật nặng, người có công với cách mạng. TP cũng đang tập trung nâng cao các hoạt động y tế cơ sở đáp ứng nhu cầu khám, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, nhất là NCT, trong đó có mô hình “y học gia đình”.

ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI TP.HCM
TIẾP XÚC CỬ TRI TRƯỚC KỲ HỌP

Từ ngày 9 đến 14-5, Tổ Đại biểu Quốc hội đơn vị 1, 3, 5, 7, 10 Đoàn Đại biểu Quốc hội TP.HCM tổ chức Hội nghị tiếp xúc cử tri trước kỳ họp lần thứ 3 – Quốc hội khóa XV. Cụ thể, Tổ đại biểu Quốc hội đơn vị 1 tiếp xúc cử tri TP.Thủ Đức tại Nhà thiếu nhi TP.Thủ Đức vào 14 giờ ngày 13-5; Tổ đại biểu Quốc hội đơn vị 3 tiếp xúc cử tri các quận 5, 8 và 11 tại Hội trường 207 An Dương Vương (P.8, Q.5) vào lúc 8 giờ ngày 13-5; Tổ Đại biểu Quốc hội đơn vị 5 tiếp xúc cử tri Q.Tân Phú tại UBND Q.Tân Phú vào 8 giờ ngày 9-5, chiều cùng ngày tiếp xúc cử tri Q.Tân Bình tại Trung tâm Chính trị Q.Tân Bình; sáng 10-5, Tổ Đại biểu Quốc hội đơn vị 7 tiếp xúc cử tri Q.Phú Nhuận tại Trung tâm Chính trị Q.Phú Nhuận, chiều cùng ngày tiếp xúc cử tri Q.Gò Vấp tại Hội trường UBMTTQVN Q.Gò Vấp; sáng 12-5, Tổ Đại biểu Quốc hội đơn vị 10 tiếp xúc cử tri huyện Củ Chi bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến với điểm cầu chính là Hội trường UBND huyện Củ Chi và điểm cầu tại UBND các xã trên địa bàn, chiều cùng ngày tiếp xúc cử tri huyện Hóc Môn với điểm cầu chính tại Hội trường Phòng GD-ĐT huyện Hóc Môn và điểm cầu tại UBND các xã…

T.B

Theo ông Lê Chu Giang – Phó Trưởng Ban đại diện Hội NCT TP, những năm qua, Ban đại diện Hội NCT các cấp trên địa bàn TP đã thực hiện tốt phong trào “Tuổi cao – gương sáng”; thường xuyên phối hợp cùng các cơ quan chức năng thực hiện đúng, đủ, kịp thời các chính sách của Nhà nước đối với NCT; đẩy mạnh xã hội hóa, đa dạng hóa các hình thức chăm sóc, phấn đấu để NCT sống vui, khỏe, hạnh phúc. Đồng thời ban cũng đã có nhiều kiến nghị như kiến nghị Trung ương nghiên cứu, bổ sung người đủ 80 tuổi trở lên có lương hưu được hưởng trợ cấp hàng tháng; hạ độ tuổi hưởng chính sách từ 80 xuống 75 tuổi…

NCT là những tấm gương đối với mỗi gia đình, xã hội, có vai trò quan trọng trong giáo dục, dẫn dắt, định hướng cho thế hệ trẻ, đóng góp cho quá trình phát triển xã hội. Ông Dương Anh Đức – Phó Chủ tịch UBND TP – cho biết, TP luôn xác định NCT là một nguồn lực quan trọng. TP mong muốn và sẵn sàng lắng nghe, ghi nhận ý kiến đóng góp của NCT đối với sự phát triển của TP.

Đối với những kiến nghị của NCT, ông đề nghị các sở ngành liên quan ghi nhận, rà soát xem xét giải quyết một cách thấu đáo. Đồng thời hỗ trợ để tổ chức Hội NCT các cấp phát huy tối đa những đóng góp cho xã hội của NCT.

Minh Phương