Mặc dù có rất nhiều vai diễn trên sân khấu đoạt huy chương vàng nhưng NSND Thanh Tuấn được công chúng mến mộ trong vai trò là một danh ca hơn là một nghệ sĩ biểu diễn. Bởi lẽ nghệ thuật ca vọng cổ của ông rất đặc biệt, có một không hai, đã tạo nên “Trường phái Thanh Tuấn”.
60 năm tiếng tơ vàng
Lúc sinh thời, cố soạn giả – NSND Viễn Châu cho biết: “Đây là giọng ca lạ, có nhiều sáng tạo độc đáo trong cách luyến láy, nhả chữ khi thể hiện bài vọng cổ trên sóng phát thanh cũng như thị trường băng đĩa…”.
Liveshow của NSND Thanh Tuấn mang tên “60 năm tiếng tơ vàng” đã được ấn định vào ngày 6-12 tại Nhà hát Bến Thành, TP.HCM.
NSND Thanh Tuấn cho biết: “Sau cơn bạo bệnh tưởng chừng không qua khỏi, thế nhưng tôi đã hồi phục một cách thần kỳ như trở về từ cửa tử nên tôi rất biết ơn đội ngũ y bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy, đồng nghiệp, các khán giả yêu thương đã hết sức, hết lòng cùng chữa trị, cầu nguyện cho tôi được hồi phục. Vì thế, tôi thực hiện liveshow này như một lời tri ân đến khán giả đã yêu thương tôi 60 năm qua…”.
Liveshow quy tụ nhiều thế hệ nghệ sĩ, từ bạn nghề cùng trang lứa, đàn em và cả các cháu là những nghệ sĩ trẻ của Thanh Tuấn như: Minh Cảnh, Minh Vương, Lệ Thủy, Thanh Điền, Trọng Hữu, Chí Tâm, Phượng Hằng, Thanh Hằng, Cẩm Tiên, Ngọc Huyền, Phượng Loan, Trọng Phúc, Tuấn Sang, Thy Nhung… qua những trích đoạn nổi tiếng như: Bao Công tra án Quách Hòe, Người tình trên chiến trận, Đường gươm Nguyên Bá, Khúc ly hương, Tìm lại cuộc đời và các bài tân cổ “huyền thoại”: Chuyến xe Tây Ninh, Nhớ Nha Trang, Lòng mẹ, Cô gái tưới đậu…
NSND Thanh Tuấn bật mí: “Các bác sĩ nói nghề của Thanh Tuấn thì Thanh Tuấn cứ tiếp tục làm thôi, thoải mái trở lại nhịp sống như trước đây, chỉ có điều đừng quá sức. Bản thân tôi cũng ý thức dưỡng sức để chuẩn bị cho show diễn, bớt đi show, di chuyển nhiều. Quan trọng là tôi muốn có được không khí thật ấm áp cùng những đồng nghiệp mà tôi yêu quý trong show diễn đời người này”.
Sinh ra để làm nghệ sĩ
Đó là lời bộc bạch rất chân thành của NSND Thanh Tuấn khi ông cho biết rằng: “Ngoài ca hát và diễn xuất, tôi làm nghề gì khác cũng đều dở cả”. NSND Thanh Tuấn tên thật là Nguyễn Thanh Liêm, sinh năm 1950 tại Đức Phổ – Quảng Ngãi. Vốn sinh ra đã có sẵn dòng máu nghệ thuật nên lúc còn học tiểu học, cậu bé Thanh Liêm đã được bầu làm Trưởng ban văn nghệ thiếu nhi, sau khi lên phổ thông thì được Đài Phát thanh Quảng Ngãi mời thu thanh nhiều chương trình ca nhạc. Nung nấu ước mơ làm nghệ sĩ nên giữa năm 1964, ông từ giã quê nhà vào Sài Gòn để tìm kế mưu sinh và thực hiện cho bằng được ước mơ của mình. Lúc đầu, Thanh Liêm tìm đến các phòng trà, quán bar để xin cộng tác nhưng đều bị từ chối, rồi ông tìm đến Rạp hát Hưng Đạo để xin phụ việc tạp vụ có chỗ tạm trú qua ngày. Nhờ những người ở rạp hát giới thiệu mà Thanh Liêm đã tìm đến lò dạy nhạc của nhạc sĩ Út Trong và nhạc sĩ Bảy Trạch (hai người đã đào tạo thành công danh ca Minh Cảnh, Minh Vương) để học ca tài tử và cải lương. Vốn có năng khiếu văn nghệ, Thanh Liêm tiếp thu rất nhanh, đến nỗi hai thầy đờn nổi danh khi dạy cũng rất đỗi ngạc nhiên. Cuối năm 1965, khi Thanh Liêm cảm thấy mình đã tương đối vững vàng nên xin phép hai sư phụ đầu quân vào gánh cải lương Bạch Liên Hoa. Lúc này, vì kép chánh trong đoàn cũng có nghệ danh là Thanh Liêm nên ông phải đổi nghệ danh là Hoài Trúc Linh. Năm 1966, dịp may đã đến khi soạn giả Thu An, ông bầu của gánh Hương Mùa Thu đang tìm một kép ca mà chưa có nên Hoài Trúc Linh được mời đến gặp soạn giả Thu An. Nghe Thanh Liêm ca, soạn giả Thu An rất hài lòng, liền ký hợp đồng về đoàn hát kép chánh, đóng cặp với đào chánh Ngọc Hương. Cũng chính soạn giả Thu An đã đổi nghệ danh Hoài Trúc Linh thành Thanh Tuấn. Và ông đã giữ nghệ danh này cho đến ngày hôm nay. Ở đoàn Hương Mùa Thu, Thanh Tuấn được khán giả biết đến qua các vở Tiếng súng một giờ khuya, Bà chúa ăn mày, Người câu bóng trăng…
Năm 1967, soạn giả Thu An hợp đồng với hãng đĩa Hồng Hoa để thu vở Người câu bóng trăng, không ngờ đĩa phát hành bán rất chạy. Chỉ trong một thời gian ngắn, Thanh Tuấn đã nổi tiếng là “Kép trẻ ca phong cách mới”, đó là cách ca chồng hơi rất khỏe, ngân nga, luyến láy một cách rất điệu nghệ. Cũng từ đó, các soạn giả Thu An, Viễn Châu, Quy Sắc, Loan Thảo, Yên Lang… bắt đầu sáng tác theo kiểu “đo ni đóng giày” cho riêng giọng ca Thanh Tuấn. Tuy nhiên, theo soạn giả Yên Lang kể: “Lúc đó, mặc dù được các soạn giả ưu ái nhưng khi cầm đến kịch bản nào đó là Thanh Tuấn luôn đầu tư, nghiên cứu nội dung, kế đến là thanh điệu ca từ, phân nhịp, nghiên cứu cách thể hiện để ca cho thành công. Về những bài Tân cổ giao duyên cũng vậy, Thanh Tuấn cũng có cách ca ngâm riêng, không thuần túy như lối ca suông, mà ca như có kịch để thể hiện cái hồn của bài ca”.
| Gần trọn một đời gắn bó với nghiệp cầm ca, niềm hạnh phúc lớn lao nhất của NSND Thanh Tuấn là đến thời điểm hiện tại, ở cái tuổi 75, ông vẫn còn được khán giả rất yêu mến. Gần 20 năm qua, Thanh Tuấn không cộng tác chính thức cho bất kỳ sân khấu nào, chỉ hát tăng cường cho các đoàn tỉnh, quay truyền hình, làm giám khảo và đặc biệt là biểu diễn trong các chương trình từ thiện. |
Sau ngày giải phóng, NSND Thanh Tuấn về hát chánh cho Đoàn cải lương Sài Gòn 2, đóng chánh với nghệ sĩ Lệ Thủy và Mỹ Châu trong các vở Cây sầu riêng trổ bông, Khách sạn Hào Hoa, Rạng ngọc Côn Sơn, Nỗi lòng Chu Văn An, Pha lê và cát bụi, Tình ca đêm chơi vơi… Đặc biệt, với vai đại úy Huy Bình trong vở Tìm lại cuộc đời, Thanh Tuấn thành công vang dội, cho đến nay vai diễn này của ông vẫn chưa có “đối thủ”. Cũng trong thời gian này, Đài Tiếng nói Nhân dân TP.HCM và Đài Truyền hình Việt Nam tại TP.HCM liên tục mời Thanh Tuấn cộng tác. Hai bài vọng cổ mà ông để lại sâu đậm trong lòng khán giả đó là Chuyến xe Tây Ninh của tác giả Thanh Hiền và Nhớ Nha Trang của tác giả Minh Thùy. Đến nay, có rất nhiều giọng ca “hậu duệ” đã học theo phong cách ca ngâm, luyến láy kiểu “Trường phái Thanh Tuấn”.
Anh Khôi
Bình luận (0)