Dạy con tính độc lập

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ ba, 07.07.2015, 22:07

Nên rèn cho trẻ tính độc lập ngay từ nhỏ. Ảnh: T.M

Trong thời điểm hiện nay, các gia đình ngày càng ít con, cha mẹ thương yêu nên muốn bù đắp… làm cho trẻ trở nên thiếu hẳn tính độc lập.

Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của con trẻ. Thiếu hẳn sự tự tin khi gặp gỡ và giao tiếp với người xung quanh, mất dần bản lĩnh để đưa ra những quyết định cá nhân, thiếu hẳn khả năng tự hoạch định mục tiêu cuộc đời cũng như đối diện với những thách thức và khủng hoảng…

Em T.Nam, một học sinh lớp 10 rất cao to, trình độ tiếng Anh khá tốt để có thể theo học ở một chương trình du học. Chỉ mỗi chuyện độc lập thì than ôi… tệ quá. Chúng tôi phải mất gần ba tuần mới có thể hướng dẫn cho Nam một cách tương đối những kỹ năng cần có để bắt đầu sống một cuộc sống độc lập khi lên đường du học. Các thói quen không biết nấu cả mì gói, không biết xếp mùng mền khi thức dậy, không biết cả việc lau nền nhà là phải đi thụt lùi, không biết cả sắp xếp quần áo vào va li… bắt đầu được Nam khắc phục, thực hiện một cách thành thạo. Thực chất cho thấy, để tạo dựng sự độc lập cho con phải bắt đầu phân biệt một cách rõ ràng về tình thương yêu đích thực và sự ôm ấp quá đáng của nhiều bậc cha mẹ. Ngay trong cuộc sống thường nhật, các bậc cha mẹ cứ nghĩ rằng thương con là phải ôm ấp con, chăm sóc con kỹ càng và tránh những nguy hại đến con mình. Thực chất cho thấy thương yêu con không hoàn toàn như thế mà các bậc cha mẹ có thể quan tâm một cách vừa phải trong những tình huống khác nhau. Có những tình huống để trẻ tự thử nghiệm, có những tình huống tạo điều kiện để trẻ giải quyết và chúng ta chỉ hướng dẫn khi cần, có những tình huống chúng ta sẽ là nhà quan sát từ xa để có thể đỡ khi trẻ ngã…

Kế đến, để tạo dựng sự độc lập cho con cần phải chú ý đến sự thay đổi thái độ của các bậc cha mẹ. Đó chính là một thái độ thương yêu nhưng tôn trọng, thái độ quan tâm nhưng biết kiềm chế, thái độ lo lắng nhưng có định hướng… Như việc cho trẻ ngủ riêng cha mẹ nên thực hiện từ sau khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo, trẻ tự múc ăn hay thực hiện những hành vi tự phục vụ cũng ở độ tuổi này, trẻ phải tự chăm sóc mình khi bước vào tuổi tiểu học, trẻ phải thực hiện việc học tập tự thân khi bắt đầu chính thức đi học và cha mẹ chỉ đóng vai trò là người nhắc nhở mà thôi… Tất cả dần dần sẽ giúp trẻ có được sự độc lập cần thiết trong cuộc sống. Ngay cả việc cho trẻ đi siêu thị hay công viên và thậm chí là sân bay, hãy chịu khó và chịu cực một chút bằng cách để trẻ tự do di chuyển trong sự quan sát rất kỹ lưỡng và tinh tế, nhắc nhở cháu biết đâu là điểm hẹn thông qua việc nhớ những điểm tựa, dần dần sự độc lập của con mình sẽ được hình thành rất nhẹ nhàng và hiệu quả…

Gầy dựng sự độc lập cho con cái bắt đầu từ quan điểm của các bậc phụ huynh và sự đầu tư rất khéo léo từ những hành động đơn giản.

ThS. tâm lý Mai Mỹ Hạnh