Dậy thì sớm do ảnh hưởng gia đình

Điều bà mẹ làm cho tôi bất ngờ
vì câu nói đầu tiên thật ấn tượng: “Con tôi năm nay 10 tuổi nhưng đã dậy thì được
ba tháng nay. Tôi cũng không biết làm sao, không biết làm gì để giúp cháu.
Không biết cháu có bệnh gì hay không, phải xử lý chuyện này sao cho hợp lý?”.

Vẻ mặt ngây thơ cùng vóc dáng
nhỏ bé của cháu tỉ lệ nghịch với sự phát triển chín muồi của chức năng giới
tính. Mới 10 tuổi mà em đã dậy thì được vài tháng. Một cô bé quá nhỏ làm sao biết
tự chăm sóc bản thân khi bắt đầu có kinh nguyệt? Vấn đề này không chỉ ở chuyện
sinh lý mà quan trọng hơn là tâm lý. Trò chuyện với người mẹ thật kỹ để tìm hiểu
những vấn đề liên quan đến hiện tượng này của cháu thì bà mẹ đều khăng khăng mọi
chuyện bình thường. Điều kiện kinh tế gia đình bà khá giả, chăm lo cho cô bé đầy
đủ, sống với con rất thoải mái… thì làm sao cháu bị ức chế. Phải chăng cháu bị
ai đó lạm dụng tình dục. Cũng không luôn vì cháu được chăm sóc rất chu đáo. Cháu
có người yêu ư, càng không vì thực sự cháu hoàn toàn ngây thơ? Cuối cùng, tôi
quyết định trò chuyện riêng với cô bé thì than ôi đó là một sự thật đau lòng…

Mọi chuyện bắt đầu từ chính
hành vi của bố cô bé. Cô bé sống chung với bố mẹ đúng tám năm hạnh phúc thì gia
đình có chuyện bất hòa. Bố mẹ quyết định chia tay sau khi thanh lý tất cả tài sản.
Dự định chia tay thật sớm nhưng rồi cả hai chưa muốn vì sợ rằng sẽ bị dư luận
chê trách nên quyết định suy nghĩ thêm. Dù lòng muốn chia tay nhưng vẫn chưa thể
quên, người vợ vẫn còn ghen chồng nên quyết định dùng con gái làm “gián điệp”.
Về nhà mẹ ruột ở nhưng người mẹ vẫn dặn dò con gái ngầm theo dõi xem bố rủ ai về
nhà, bố làm gì… một cách thật chi tiết. Nếu có thông tin chính xác sẽ được thưởng
nên cô bé trở thành nạn nhân của những cuộn phim sex rất thực tế. Chính sự trống
vắng của tâm hồn, chính những đòi hỏi tình dục ở người đàn ông 40 thôi thúc ông
bố tìm “của lạ”. Không cẩn thận, không kín đáo nên đứa con gái đã tận mắt nhìn
thấy những cuộn phim nóng của bố để về báo lại với mẹ. Sau sáu tháng về ở với mẹ
tại ngôi nhà mới, cô bé tuổi lên 10 đã thực sự bước vào tuổi dậy thì… Trách bố
hay mẹ? Trách ai cũng khó bởi vì mọi chuyện không thể quay lại. Rõ ràng điều
xót xa nhất mà mỗi chúng ta nhận thấy rằng tại sao bố mẹ làm con cái phải gánh
chịu hậu quả như thế. Có nhất thiết phải sử dụng con mình như một “gián điệp” để
theo dõi đối tượng. Lợi thì ít mà hại thì nhiều. Những “vết đen” trong đời sống
tâm lý của trẻ khó có thể xóa đi được.

Hiện tượng dậy thì sớm ở một
số bé gái tại các quốc gia phát triển và cả những quốc gia đang phát triển hiện
đang trở nên phổ biến. Cách đây 5-10 năm, tuổi dậy thì của các em nữ 13-14 tuổi;
nay đã hạ xuống 12 tuổi. Cá biệt hơn, có một số em chỉ mới 9-10 tuổi đã bắt đầu
dậy thì thật sự. Lý giải hiện tượng này, chúng ta có thể nhận thấy chính những
chức năng sinh lý và tâm lý các em bị kích thích sớm, cho nên quá trình chín muồi
giới tính diễn ra với tốc độ mau hơn khiến quá trình dậy thì – phát dục trở nên
nhanh chóng. Khi được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, được sống trong điều kiện
vật chất khá hoàn hảo thì đứa trẻ sẽ phát triển cơ thể theo một gia tốc mới. Mặt
khác, chính sự phát triển về mặt xã hội cũng như sự tương tác về văn hóa, các
em tiếp xúc nhiều hơn với những hiện tượng tâm lý xã hội, tâm lý giới tính dẫn
đến sự phát triển nhanh chóng của giai đoạn phát dục. Khó có thể thay đổi hiện
tượng dậy thì sớm nhưng có thể kiểm soát được nó trong một chừng mực nào đó.
Ngoài ra, việc thực sự cẩn thận, kín đáo trong chuyện gối chăn, chuyện vợ chồng
của các bậc phụ huynh cũng là điều cần phải quan tâm nhiều hơn nữa. Nhiều nhà
nghiên cứu cho thấy hiện tượng dậy thì sớm không có nghĩa là làm cho đứa trẻ
phát triển sớm, mà sẽ làm cho trẻ dễ dàng trở nên căng thẳng. Khi chưa được chuẩn
bị tâm lý để bước vào giai đoạn dậy thì, các trẻ nữ hay trẻ nam thường xuyên bị
stress, khó chịu về bản thân. Sự thiếu hụt về kiến thức giới tính cũng như các
kỹ năng chăm sóc bản thân, vệ sinh cá nhân, bảo vệ chính mình… khiến các em này
sớm gặp nhiều khó khăn khi đối mặt với cuộc sống thực tế. Thông điệp mà các bậc
phụ huynh cũng như những người làm công tác có liên quan cần quan tâm là hãy
chuẩn bị tâm lý cũng như tạo điều kiện tốt nhất để giúp trẻ vững tin bước vào
giai đoạn dậy thì.n

TS tâm lý Huỳnh
Văn Sơn