Dạy trẻ sống có trách nhiệm với bản thân

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ năm, 15.09.2016, 22:09

Một đứa trẻ vô trách nhiệm với bản thân khi lớn lên khó có thể trở thành người có ích cho xã hội. Có tinh thần trách nhiệm sẽ giúp trẻ gặt hái được nhiều thành công khi đang ngồi trên ghế nhà trường cũng như bước vào đời sau này. Vậy để dạy một đứa trẻ có tinh thần trách nhiệm, các bậc cha mẹ cần lưu ý:

1. Khuyến khích con biết tự lập từ nhỏ: Tự lực cánh sinh tất cả những việc trẻ có thể làm trẻ sẽ biết sống có trách nhiệm. Khuyến khích trẻ biết tự rửa tay, rửa mặt trước khi ăn, tự mình chuẩn bị áo quần, sách vở để tự đi học, tự mình dọn giường ngủ, thu dọn góc học tập gọn gàng. Trẻ phải làm các việc đó một cách tự nguyện và hiệu quả. Từ đó, trẻ mới hình thành được tinh thần trách nhiệm cho những việc lớn sau này.

2. Phân công lao động phù hợp – tuổi nhỏ làm việc nhỏ: Sống trong gia đình, cách giáo dục tinh thần trách nhiệm cho trẻ tốt nhất là giao cho trẻ những công việc nhà vừa sức. Để trẻ có trách nhiệm với việc phụ giúp gia đình từ những việc như quét nhà, rửa bát, hái rau, dọn dẹp đồ đạc… Cha mẹ đừng làm hộ trẻ. Đừng sốt ruột khi thấy trẻ lóng ngóng, vụng về. Trẻ chia sẻ công việc nhà sẽ thấy được nỗi vất vả, thông cảm và yêu thương mọi thành viên trong gia đình. Trẻ sẽ có trách nhiệm thắt chặt mối quan hệ trong gia đình, biết sống hòa đồng và làm việc trong tập thể nhiều người.

3. Dạy trẻ biết và tôn trọng giá trị của lao động: Bạn nên dẫn trẻ cùng chia sẻ một số công việc hay đi mua sắm các mặt hàng thiết yếu của gia đình. Qua cách bạn tính toán, cân nhắc, trẻ sẽ cảm nhận và trân trọng những gì mà cha mẹ cũng như xã hội đã làm ra. Khi lao động, bản thân tự phục vụ được cho chính mình, trẻ sẽ thấy được ý nghĩa và vị thế của mình đối với gia đình.

4. Giữ liên lạc mật thiết với thầy cô giáo: Trẻ sống và hoạt động trong phạm vi các môi trường như gia đình, nhà trường và xã hội. Để giáo dục tinh thần trách nhiệm cho trẻ hiệu quả, cha mẹ cần phối hợp chặt chẽ với giáo viên ở trường. Qua đó, gia đình có thể nắm được những thông tin cần thiết về trẻ như: Thái độ, hành vi của trẻ ở trường có đúng mực hay không, tinh thần học tập của con thế nào, con có vô trách nhiệm với nhiệm vụ học tập của mình không. Nếu cha mẹ giữ liên lạc thường xuyên với nhà trường sẽ nhận được thông tin hữu ích và sẽ có cách giáo dục, tác động phù hợp, uốn nắn con kịp thời khi chúng thiếu tinh thần trách nhiệm đối với lĩnh vực nào đó. Cha mẹ hãy dạy trẻ có trách nhiệm về việc học của mình thể hiện ở thái độ học tập, điểm số cũng như hành vi của mình ở trường.

5. Tập cho con tính tháo vát, năng động: Trong cuộc sống, trong học tập một đứa trẻ linh hoạt, tháo vát luôn biết cách làm hiệu quả nhất, tốn ít thời gian, công sức và chi phí nhất. Khi có tính tháo vát, năng động, trẻ sẽ chủ động đối mặt với khó khăn. Tính tháo vát thể hiện ở chỗ, trẻ không ngại đối đầu với thử thách, sáng tạo trong suy nghĩ và luôn có cách để hoàn thành nhiệm vụ người khác giao cho. Bồi dưỡng cho trẻ tính linh hoạt, tháo vát, biết xoay xở khi gặp phải khó khăn, trắc trở trẻ sẽ biết tiên lượng, ước sức mình có làm được hay không để nhờ người khác cùng chia sẻ. Khi trẻ có tính tháo vát, trẻ sẽ có trách nhiệm tự giải quyết những việc khó khăn của bản thân, biết giúp đỡ người khác khi có thể. Sống có trách nhiệm với những việc nhỏ nhất, trẻ sẽ dần dần trưởng thành hơn.

Lê Phạm Phương Lan
(Giảng viên tâm lý)