Ngày 29-5, tại Cần Thơ đã diễn ra Hội thảo quốc tế “Thách thức an ninh nguồn nước sông Mê Kông và câu chuyện ở ĐBSCL”.
Tại đây, PGS.TS Lê Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu, ĐH Cần Thơ, tỏ ra lo lắng: Cùng với việc các nước ở đầu nguồn sông Mê Kông xây đập thủy điện là tình trạng chặt phá rừng ngập mặn ven biển, khai thác quá mức nước ngầm và cát, xây dựng nhà ở và các công trình hạ tầng ven biển khiến ĐBSCL bị sụt lún đất, gây xói lở bờ sông. Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến sinh kế của hàng triệu người.
Về tình trạng sụt lún, TS. Dương Văn Ni, Khoa Môi trường, ĐH Cần Thơ, bổ sung thêm: “Bờ biển các tỉnh, thành ĐBSCL có chiều dài khoảng 774km. Do tác động của các đập thủy điện và biến đổi khí hậu có 24 khu vực thường xuyên bị xói lở với tổng chiều dài khoảng 147km, tốc độ xói lở từ 5-45m/năm. Bình quân mỗi năm ĐBSCL mất khoảng 500ha đất do xói lở. Thực trạng mất đất, mất rừng phòng hộ do xói lở làm hư hại, suy giảm rừng phòng hộ ven biển, giảm khả năng chống đỡ với triều cường và nước biển dâng đang diễn ra rất nhanh, nhất là tại Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang”.
Từ thực tế này, theo các nhà khoa học, trước hết và quan trọng nhất ĐBSCL phải tự cứu mình bằng cách nghiên cứu chuyển đổi cơ cấu sản xuất mùa vụ để thích hợp với biến đổi khí hậu và những khó khăn về nguồn nước.
TS. Nguyễn Minh Quang, ĐH Cần Thơ, cho rằng: “ĐBSCL cần phục hồi độ che phủ của rừng, đô thị hóa thông minh và phát triển các thành phố thích ứng biến đổi khí hậu. Thúc đẩy sản xuất nông nghiệp công nghệ cao. Xã hội hóa an ninh nguồn nước…”.
TS. Thanapon Piman, Tổ chức SEI (Thái Lan), cũng cho rằng người dân hạ lưu sông Mê Kông cần chuyển đổi sản xuất nông nghiệp truyền thống sang sản xuất quy mô thương mại, hiện đại. Thiên về áp dụng cách mạng xanh và công nghệ hơn là mở rộng diện tích.
Đồng quan điểm, TS. Mai Thanh Phụng, Cục Trồng trọt, Bộ NN&PTNT, cho rằng: “Nông dân phải liên kết lại, xây dựng chuỗi sản xuất về nền nông nghiệp bền vững. Thực hiện canh tác thông minh, áp dụng công nghệ tưới nước tiết kiệm, xây hồ chứa dự trữ nước ngọt cho mùa khô. Sản xuất lúa gắn với bảo vệ môi trường và yêu cầu thị trường. Đặc biệt, cần cắt giảm diện tích vụ xuân hè và hè thu vì thời điểm này cần rất nhiều nước tưới mà năng suất không cao. Chúng ta không sản xuất lúa bằng mọi giá mà phải chú trọng chất lượng hạt lúa…”.
Tham dự hội thảo, Đại sứ Thụy Điển H.E. Pereric cho biết, Thụy Điển đã thành lập Viện Môi trường Thụy Điển kết hợp MRC xây dựng các chương trình phát triển dân sinh, ứng phó biến đổi khí hậu, bảo vệ nguồn nước cho người dân thuộc các quốc gia lưu vực Mê Kông, trong đó có ĐBSCL. Theo đó đã hỗ trợ hơn 30 triệu USD cho các chương trình…
Đan Phượng
Bình luận (0)