Đề án tạo điều kiện cho dân giàu, nước mạnh

Đây là nhấn mạnh của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tại phiên họp đầu tiên của Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án “Chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045”. Phiên họp diễn ra tại Hà Nội cuối tuần qua dưới sự chủ trì của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng ban chỉ đạo. Tham dự phiên họp có Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Trưởng ban; Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Phó Trưởng ban…

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại phiên họp. Ảnh: VGP

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII tiếp tục khẳng định xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân do Đảng lãnh đạo là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị. Trong đó yêu cầu nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Nhà nước; xác định rõ vai trò, vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan Nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp theo các cơ sở nguyên tắc pháp quyền, bảo đảm quyền lực Nhà nước là thống nhất, có sự phân công rành mạch, phối hợp chặt chẽ và tăng cường kiểm soát quyền lực Nhà nước. Cùng với đó là xây dựng hệ thống pháp luật đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định với quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của người dân và doanh nghiệp làm trọng tâm, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bảo đảm yêu cầu phát triển nhanh và bền vững.

“Tinh thần là chúng ta có một đề án có tính chiến lược, thiết thực đối với người dân và cơ quan Nhà nước. Đề án phải bảo đảm khoa học, thực tiễn, không sao chép”, Chủ tịch nước nhấn mạnh.

Theo dự thảo kế hoạch, nội dung nghiên cứu của đề án gồm 12 vấn đề; sẽ tổ chức thảo luận, lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức, các chuyên gia, nhà khoa học ở Trung ương và địa phương về các vấn đề liên quan đến nội dung của đề án, hoàn thành trước ngày 30-4-2022.

Góp ý cho đề án, các thành viên dự họp cho rằng, việc xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam đã được làm từ lâu, thể hiện ngay trong Hiến pháp năm 1946. Do đó, cần có sự đánh giá, tổng kết quá trình này qua từng giai đoạn, qua đó xác định những nhiệm vụ cần thực hiện trong thời gian tới với tầm nhìn 2030 và 2045. Trong đó có thể tập trung vào thời gian kể từ khi nước ta thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội năm 1991, trọng tâm là từ khi thực hiện Cương lĩnh bổ sung, phát triển năm 2011 và Hiến pháp năm 2013. Bên cạnh đó, trong bối cảnh nước ta hội nhập quốc tế sâu rộng thì đề án cần có đánh giá tác động của hội nhập với việc xây dựng Nhà nước pháp quyền của nước ta. Việc hoàn thiện hệ thống pháp luật phải hài hòa với luật pháp quốc tế, đáp ứng được việc thực thi các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia, trên cơ sở bảo đảm lợi ích quốc gia và dân tộc.

Song song đó, đề án cần đánh giá tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, bởi đã xuất hiện nhiều mô hình mới trong nhiều lĩnh vực xuất hiện thì pháp luật cũng phải theo kịp và điều chỉnh. Đồng thời cần làm rõ mối quan hệ và sự phân cấp, phân quyền giữa chính quyền Trung ương và địa phương; mô hình chính quyền đô thị đang xuất hiện cũng như mô hình mới có thể xuất hiện trong tương lai. Trong quá trình phát triển kinh tế vùng cũng cần nghiên cứu thể chế trong lĩnh vực này. Cần hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam gắn với phục vụ việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN và dân chủ XHCN…

Kết luận phiên họp, Chủ tịch nước nêu rõ, đây là đề án lớn, có tính chiến lược, một đề án khó, liên quan đến các nhánh quyền lực; nhưng đề án này nhằm phục vụ nhân dân, tạo điều kiện cho đất nước phát triển với tinh thần dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh chứ không phải là một đề án pháp trị…

Theo Chủ tịch nước, yêu cầu quan trọng, bao trùm là xây dựng đề án cần bám sát các quan điểm, các chủ trương của Đảng, Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước về xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam. Việc xây dựng đề án phải có phương pháp tiếp cận khoa học, có tầm nhìn dài hạn đến năm 2045, phải phù hợp với xu hướng phát triển quốc tế dựa trên cơ sở nghiên cứu có hệ thống về lý luận, thực tiễn đặt ra trong yêu cầu cụ thể của tình hình trong nước.

T.B/VGP