Để học toán nhẹ nhàng

Có nhiều em khi nhắc đến việc học toán thì tỏ ra ngao ngán và sợ sệt vì phải mệt đầu óc với việc tính toán. Nguyên nhân không chỉ nằm ở chỗ HS không chịu học mà còn ở một khía cạnh khác: Giáo viên không kết hợp khéo léo tính hài hước trong quá trình giảng dạy để HS nắm sâu, nhớ lâu kiến thức.

Một điều mà tôi nhớ rất rõ, giảng viên toán ở Trường ĐHSP TP.HCM khi dạy kiến thức về lượng giác đã cho chúng tôi bài thơ để nhớ lâu, nhớ sâu kiến thức: “Tìm Sin lấy đối chia huyền/ Cos thì hai cạnh kề huyền chia nhau/ Còn Tan ta tính làm sao?/ Đối trên kề dưới chia nhau thấy liền/ Cot thì đảo lại bạn ơi/ Tìm ngay đáp số và bài được điểm cao…”. Bài thơ rất vui, rất hài hước nhưng gần 20 năm, chúng tôi vẫn nhớ và khắc ghi.Và còn nhiều cách để giúp HS tiếp cận công thức, định nghĩa hay định lí toán học bằng những điều có liên quan đến sự vật xung quanh. Nếu giáo viên chịu khó một chút trong quá trình suy nghĩ thì sẽ “biến” kiến thức khô khan này thành những dòng văn xuôi hay bài thơ ngắn dễ hiểu, dễ thuộc, dễ áp dụng để HS cảm thấy vui khi học, và một khi các em vui thì sẽ nhớ rất lâu!

Hay khi dạy về kiến thức “Rút gọn phân số” của lớp 4. Đây là một khái niệm trừu tượng và khó hiểu đối với các em. Vì khi dùng từ “rút gọn” các em dễ nhầm sẽ làm giảm, làm nhỏ phân số đó về giá trị. Tuy nhiên, việc rút gọn phân số chỉ làm cho phân số đó đơn giản hơn nhưng giá trị vẫn không hề thay đổi. Vì vậy, làm cho các em hiểu được điều này thì không đơn giản. Có một thực tế để các em hình dung ra việc làm giảm, làm gọn lại nhưng giá trị của nó vẫn không thay đổi, đó là giáo viên đưa ra ví dụ về một sợi dây dài 200m, nếu để như thế thì khi di chuyển chúng sẽ rất khó khăn vì vướng víu vào chỗ này, chỗ khác. Vậy chúng ta làm thế nào để di chuyển sợi dây này một cách hiệu quả? Các em liên tưởng đến việc phải cuộn tròn sợi dây lại. Và khi cuộn tròn lại như vậy, chiều dài của sợi dây có thay đổi không? HS dễ dàng nhận ra là vẫn không thay đổi. Từ đó, giáo viên có thể hình thành khái niệm cho HS về cách rút gọn phân số mà vẫn giữ nguyên giá trị của phân số đó!

Bản chất môn toán khô khan và cần có nhiều tư duy nên nếu giáo viên không khéo léo làm cho bài giảng “mềm” hơn, có tính “hài hước” thì rất khó để HS tiếp cận kiến thức một cách trọn vẹn. Chúng tôi cho rằng, việc tạo ra không khí vui vẻ trong quá trình học toán là điều cần thiết. Khi các em cảm thấy thoải mái thì kiến thức toán sẽ dễ “nhập” vào đầu hơn. Giáo viên có nhiều biện pháp, nhiều cách để “dẫn” HS vào một cuộc chinh phục mới của kiến thức toán học qua việc thi đố vui bằng các bài vè, bài thơ hay câu đối để các em nắm kiến thức, dễ nhớ và dễ thuộc!

Tóm lại, giáo viên dạy toán cần kết hợp thêm tính hài hước trong quá trình truyền giảng kiến thức nhằm tạo được bầu không khí nhẹ nhàng, thoải mái cho mỗi HS để từ đó các em cảm nhận và nhớ lâu, nhớ sâu kiến thức hơn.

Duy An