Đề xuất trong Luật Nhà giáo nhiều chính sách tuyển dụng, đãi ngộ nhà giáo

Nhà giáo được nghỉ hè 8 tuần thay cho nghỉ hàng năm theo quy định của Bộ luật Lao động; tiền lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất so với hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp; giáo viên mầm non được nghỉ hưu khi đủ 55 tuổi… là những chính sách được Bộ GD-ĐT đề xuất trong Luật Nhà giáo.

Giáo viên mầm non được đề xuất nghỉ hưu khi đủ 55 tuổi

Ngày 19-1, hội thảo tham vấn chuyên môn về xây dựng Luật Nhà giáo được Bộ GD-ĐT tổ chức tại TP.HCM. Trong báo cáo, Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục cho biết, Bộ GD-ĐT đề xuất trong Luật Nhà giáo 5 chính sách đã được Chính phủ thống nhất thông qua tại Nghị quyết số 95 năm 2023. 5 chính sách này bao gồm: Định danh nhà giáo; tiêu chuẩn và chức danh nhà giáo; tuyển dụng, sử dụng và chế độ làm việc của nhà giáo; đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ và tôn vinh nhà giáo; quản lý Nhà nước về nhà giáo.

Nghỉ hè 8 tuần thay cho nghỉ hàng năm

Trong 5 chính sách được bộ đề xuất, chính sách tuyển dụng, sử dụng và chế độ làm việc của nhà giáo quy định công tác tuyển dụng, sử dụng và chế độ làm việc phù hợp với đặc trưng hoạt động, yêu cầu nghề nghiệp nhà giáo. Khắc phục một số vướng mắc trong công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý nhà giáo hiện nay đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Tăng cường phân cấp cho các cơ quan chuyên môn thuộc ngành, lĩnh vực và cơ sở giáo dục.

Dự kiến việc tuyển dụng nhà giáo căn cứ vào nhu cầu công việc; chuẩn nghề nghiệp nhà giáo; quỹ tiền lương; chế độ làm việc, định mức số lượng người làm việc theo quy định và kế hoạch xây dựng đội ngũ nhà giáo của cơ sở giáo dục bảo đảm cơ sở giáo dục có đủ nhà giáo giảng dạy theo đúng chuyên ngành đào tạo. Để được đăng ký tuyển dụng, ứng viên phải đáp ứng đủ các điều kiện: Có đơn đăng ký dự tuyển; có sơ yếu lý lịch rõ ràng; đáp ứng yêu cầu của chuẩn nghề nghiệp nhà giáo và các điều kiện đặc thù theo yêu cầu công việc nhưng không được trái các nguyên tắc tuyển dụng.

Các trường hợp không được đăng ký tuyển dụng gồm: Mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, đang chấp hành bản án, quyết định về hình sự của tòa án, đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc…

Về chế độ làm việc của nhà giáo, hoạt động nghề nghiệp của nhà giáo được thể hiện thành chế độ làm việc đối với nhà giáo từng cấp học, trình độ đào tạo và được quy đổi đảm bảo thời giờ làm việc 40 giờ/tuần. Trong đó, thời gian nghỉ trong năm của nhà giáo (kể cả nhà giáo giữ chức vụ quản lý) bao gồm: Nghỉ hè 8 tuần thay cho nghỉ hàng năm theo quy định của Bộ luật Lao động (việc bố trí 8 tuần nghỉ hè hàng năm do cơ sở giáo dục quy định trong kế hoạch giáo dục hàng năm phù hợp điều kiện cơ sở giáo dục); nghỉ lễ, nghỉ Tết, nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương và các ngày nghỉ khác theo Luật Bảo hiểm xã hội, Bộ luật Lao động.

Giáo viên mầm non được nghỉ hưu khi đủ 55 tuổi. Tuổi nghỉ hưu của nhà giáo khác thực hiện theo quy định của Bộ luật Lao động và pháp luật chuyên ngành có liên quan. Nhà giáo có thể nghỉ hưu trước tuổi hoặc kéo dài thời gian làm việc theo quy định của Chính phủ. Cơ sở giáo dục có thể ký hợp đồng lao động với người hưởng chế độ hưu trí nếu đơn vị có nhu cầu và người hưởng chế độ hưu trí có nguyện vọng.

Đề xuất tiền lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất

Ở chính sách đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ và tôn vinh nhà giáo, Bộ GD-ĐT đề xuất tiền lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất so với hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Chính sách tiền lương của nhà giáo bao gồm tiền lương, phụ cấp và các chế độ khác (nếu có). Tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo công tác tại những cơ sở giáo dục ngoài công lập và cơ sở tự chủ không ít hơn tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo có cùng trình độ đào tạo, cùng thâm niên, cùng chức danh trong các cơ sở công lập.

Nhà nước có chính sách hỗ trợ nhà giáo trẻ; nhà giáo công tác ở vùng khó khăn; nhà giáo dạy trường chuyên biệt, dạy trẻ khuyết tật, dạy tiếng dân tộc thiểu số, dạy tăng cường tiếng Việt cho học sinh người dân tộc thiểu số, dạy các môn năng khiếu, nghệ thuật; có chính sách thu hút đối với người có tài năng để trở thành nhà giáo. Nhà nước có chính sách thu hút nhà giáo về công tác và công tác lâu dài ở vùng khó khăn.

Ban hành một đạo luật điều chỉnh về nhà giáo là hết sức cần thiết

Theo Bộ GD-ĐT, phát triển giáo dục cần nhiều yếu tố; trong đó, đội ngũ nhà giáo có vai trò quyết định. Nhà giáo là lực lượng đông đảo trong xã hội với các quan hệ mang tính đặc thù nghề nghiệp riêng cần được điều chỉnh bằng các quy định pháp luật phù hợp.

Việc ban hành một đạo luật điều chỉnh về nhà giáo trong bối cảnh hiện nay là hết sức cần thiết dựa trên một số cơ sở. Cụ thể như: Thể chế đầy đủ các quan điểm, chủ trương của Đảng về nhà giáo; thực trạng đội ngũ nhà giáo và việc quản lý đội ngũ 1,6 triệu nhà giáo đòi hỏi đổi mới quản lý, trên cơ sở một khung pháp lý thống nhất; các quy định pháp luật hiện hành về nhà giáo còn thiếu đồng bộ, toàn diện, một số quy định quan trọng chưa được thể hiện ở tầm luật; đặc trưng lao động sư phạm của nhà giáo đòi hỏi những quy định riêng phù hợp…

Giáo viên Trường THCS Lê Anh Xuân (TP.HCM) trong một giờ dạy

Về đánh giá nhà giáo, thay vì thực hiện đồng thời việc đánh giá nhà giáo theo chuẩn nghề nghiệp và đánh giá nhà giáo theo các quy định của viên chức như hiện nay, dự kiến chỉ thực hiện duy nhất 1 hình thức đánh giá theo chuẩn nghề nghiệp nhà giáo. Đối với việc đánh giá định kỳ hằng năm theo năm học, căn cứ vào kết quả đánh giá, nhà giáo được xếp loại theo 5 mức: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; hoàn thành tốt nhiệm vụ; hoàn thành khá nhiệm vụ; hoàn thành nhiệm vụ; không hoàn thành nhiệm vụ.

Về kỷ luật nhà giáo, khi nhà giáo vi phạm các quy định của pháp luật trong quá trình thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm phải chịu một trong các hình thức kỷ luật sau: Khiển trách; cảnh cáo; thôi giữ chức vụ quản lý hoặc miễn nhiệm (chỉ áp dụng đối với nhà giáo quản lý); buộc thôi việc hoặc sa thải. Nhà giáo bị kỷ luật bằng một trong các hình thức quy định nêu trên bị hạn chế thực hiện hoạt động nghề nghiệp (tạm đình chỉ giảng dạy có thời hạn hoặc đình chỉ giảng dạy) hoặc bị thay đổi vị trí công việc hoặc áp dụng các chính sách hạn chế khác phù hợp với từng hình thức kỷ luật.

Mê Tâm