Đi chợ gia cầm đầu mùa cúm AH5N1

Gia cầm bán công khai ở Long Hậu, Cần Giuộc, Long An chỉ cách TP.HCM một cây cầu (xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè)

Việc kiểm tra vận chuyển, giết mổ gia cầm lậu còn gặp nhiều khó khăn là nguyên nhân dẫn đến dịch cúm gia cầm lây lan nhanh.

Chợ gia cầm lậu

Cũng như năm nay, thời điểm này những năm trước, tại một số tỉnh thành trên cả nước đã xuất hiện ổ dịch cúm gia cầm và bắt đầu lan rộng. Ghi nhận của chúng tôi tại chợ gia cầm tự phát (ấp 3, xã Long Hậu, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An), quang cảnh mua bán khá nhộn nhịp. Mỗi điểm bán gia cầm kiêm hoạt động giết mổ từ sáng sớm đến chiều tối. Điều đáng nói, chợ công khai mua bán, giết mổ gia cầm chưa qua kiểm dịch này đã tồn tại từ nhiều năm nay.

Chị Vũ Thị Hằng, người bán gia cầm ở đây chẳng ngần ngại thông tin: “Khách hàng của chợ đa phần là các quán ăn, nhà hàng lớn nhỏ trên địa bàn thành phố. Yên tâm đi, ở đây toàn là gà vịt nuôi thả vườn Long An, Tiền Giang, Bến Tre, từ trước giờ chưa từng xuất hiện ổ dịch”. Theo đó, giá thịt gia cầm ở chợ này rẻ hơn so với các chợ khác từ 10.000-20.000 đồng/kg. Như chị Hằng giải thích: “Mua bán có lãi là nhờ bán số nhiều, hơn nữa kiếm thêm từ tiền công giết mổ khi khách yêu cầu”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, gia cầm cung cấp cho chợ này chủ yếu từ các tỉnh miền Tây được vận chuyển đến bằng nhiều đường, trong đó đường thủy là chủ yếu. Với địa bàn sông nước, việc đi lại bằng nhiều đường gây không ít khó khăn trong việc tuần tra, kiểm soát vận chuyển gia cầm lậu về thành phố. Theo đó, mỗi ngày có hàng tấn gia cầm đã giết mổ tuồn về thành phố và được hô biến thành gia cầm sạch, tiềm ẩn nhiều nguy cơ dịch bệnh hoành hành.

Cửa ngõ phía Tây Nam thành phố, gia cầm sống chưa qua kiểm dịch cũng được chuyển về thành phố bằng đường bộ khá thuận lợi. Theo bà Nguyễn Thị Thanh (ngụ ấp Bàu Cò, xã Phạm Văn Hai, huyện Bình Chánh), thời gian qua cơ quan chức năng chủ yếu chốt chặn, truy đuổi những người vận chuyển thuốc lá lậu, riêng việc vận chuyển gia cầm thì gần như bỏ ngỏ. Bà Thanh còn cho hay, hiện đội quân vận chuyển thuốc lá lậu từ Đức Hòa, Đức Huệ (Long An) về ngụy trang bằng cách cột gà, vịt chưa giết mổ trên xe, trên miệng giỏ đệm, bên dưới là thuốc lá để dễ dàng thoát khỏi những đợt truy đuổi của lực lượng chức năng.

Dọc theo đường Nguyễn Văn Linh, bắt đầu từ ngã tư Bình Chánh, huyện Bình Chánh đến chân cầu Ông Lớn (P.Tân Hưng, Q.7) từ lâu xuất hiện nhiều điểm mua bán, giết mổ gia cầm “di động” hoạt động khá rầm rộ. Những ngày lễ, Tết, người bán càng đông xuống đường chào mời. Tại đây, không chỉ cung cấp gà, vịt mà còn có cả các loại chim trời quý hiếm đang bị săn bắt tận diệt bởi nhiều hình thức. Những chiếc lồng nhốt chim trời có nguy cơ mang mầm bệnh đến từ các vùng dịch như ốc cao, cúm núm, gà nước, trĩ… được bán công khai.

Sáng 5-11, chị Nguyễn Thị Trang Nhung (đường số 45, Q.4) ra chợ gia cầm lề đường Phạm Hùng (Q.8) mua ít gà, vịt về làm đám giỗ. Theo chị Nhung, biết rõ là gia cầm chưa qua kiểm dịch, rất nguy hại cho sức khỏe nhưng “trời kêu ai nấy dạ”, hơn nữa mua gà kiểm dịch đông lạnh lâu ngày cũng chưa chắc an toàn. Một lý do nữa khiến nhiều người mua gia cầm chưa qua kiểm dịch là giá rất thấp so với thị trường.

Cơ quan chức năng gặp khó

Thời tiết bất thường trong giai đoạn chuyển mùa ở một số tỉnh, thành là nguyên nhân xuất hiện ổ dịch cúm gia cầm và có nguy cơ lây lan rộng trong quá trình vận chuyển. Dịch bệnh có cơ hội phát sinh một phần do ý thức của người dân còn hạn chế trong việc chọn lựa nguồn cung cấp thực phẩm an toàn.

Theo Trạm thú y huyện Nhà Bè, thời gian qua trạm đã tăng cường nhiều điểm chốt chặn, tuần tra kiểm soát việc vận chuyển gia cầm trái phép trên địa bàn cũng như từ các vùng lân cận sang. Bên cạnh việc tuyên truyền, xử phạt, trạm còn tổ chức tiêu hủy gia cầm không rõ nguồn gốc trước sự chứng kiến của người dân. Thực tế, sau khi bị giữ số gia cầm, một số người còn phân tán tang vật, thậm chí có hành vi chống đối…

Người bán hầu hết là người địa phương tiếp nối nghề của gia đình từ nhiều năm nay. Chị Hằng cho biết thêm, thi thoảng địa phương phối hợp với cơ quan chức năng TP.HCM (địa phương tiếp giáp với xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè) chốt chặn, kiểm tra vận chuyển gia cầm. Tuy nhiên khi cơ quan chức năng chốt chặn đường bộ thì người mua bán chuyển sang đi đường thủy. Một cán bộ Trạm thú y huyện này thừa nhận: “Người bán thuộc làu các luồng lạch, tổ chức truy bắt đầu này thì họ lại chạy đầu kia, trong khi lực lượng quá mỏng”.

Bài, ảnh: Trần Anh

Phát hiện gần 5.000 con gà giống nhập lậu

Mới đây, tại bãi biển Đầm Nâu thuộc khu vực giáp ranh giữa huyện Hải Hà và TP.Móng Cái, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 9 (Chi cục QLTT tỉnh Quảng Ninh) đã phát hiện một nhóm đối tượng vận chuyển 18 khay nhựa tập kết ven đường. Qua kiểm tra, các đối tượng đã lợi dụng đêm tối bỏ chạy để lại toàn bộ số hàng là gà giống có nguồn gốc nhập lậu Trung Quốc với số lượng gần 5.000 con. Trước đó, lực lượng QLTT Quảng Ninh cũng đã bắt giữ tại khu vực Đông Triều gần 1 tấn nội tạng đã bị phân hủy được vận chuyển vào Quảng Ninh để tiêu thụ. QLTT đã xử phạt hành chính và tiến hành tiêu hủy toàn bộ số hàng trên.

M.H