Di tích lịch sử Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân năm 1968 được thăng hạng sẽ tạo nên một tuyến du lịch di sản kết nối với Khu di tích Láng Le – Bàu Cò, góp phần tạo nên một bản đồ đẹp về di sản văn hóa của TP.HCM – TP của di sản. Với phòng học, giáo dục về lịch sử bằng phương pháp trực quan học sinh và giới trẻ sẽ có một điểm trải nghiệm về sự tàn khốc của chiến tranh, về ý chí quật cường của con người Việt Nam.
Đó là khẳng định của các chuyên gia tại Hội thảo khoa học di tích lịch sử – Khu di tích Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân năm 1968” do Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM tổ chức mới đây.
“Đêm trắng Vĩnh Lộc”
Dù đã gần nửa thế kỷ trôi qua nhưng ký ức về “Đêm trắng Vĩnh Lộc” vẫn khiến người dân Bình Chánh và cả nước ngậm ngùi, xót xa. Chính tại cánh đồng bưng Láng Sấu trong đêm 15-6-1968 trong lúc thực hiện nhiệm vụ tải đạn trực tiếp cho chiến trường Trung tâm Sài Gòn, 32 dân công hỏa tuyến (25 nữ, 7 nam) Vĩnh Lộc đã anh dũng hy sinh. Máu của họ đã nhuộm thắm mảnh đất này để đổi lấy màu xanh và sự tự do cho quê hương.
Theo cựu nữ dân công hỏa tuyến Nguyễn Thị Khỏi, họ chết trẻ lắm. Con Bưởi, con Tài, con Lan, con Vân, con Nàng ở gần nhà tôi. Đứa nào cũng còn nhỏ xíu, chưa có người yêu. Con Bưởi đi dân công thay chị ba nó mấy bữa thì hy sinh. Con Để thì bị trực thăng nó rượt theo bắn chết, nằm trong lùm cỏ, mãi trưa hôm sau mới tìm được. Đó là một đêm trắng kinh hoàng. Người dân Vĩnh Lộc ra đìa dứa Láng Sấu tìm xác con em mình. Xác chết ngổn ngang, máu chảy nhuộm đỏ cả đìa dứa. Một vài người bị thương nặng được đưa về nhà cứu chữa nhưng cũng không qua khỏi. Hình ảnh những dân công ngã xuống trong tư thế ôm chặt đồng đội, tay không một tấc sắt, không hề có công sự che chắn đã trở thành biểu tượng cảm động của sự hy sinh. Sự kiện ấy được nhân dân gọi là “Đêm trắng Vĩnh Lộc” và vẫn còn được nhắc nhớ như một tượng đài sống động của chiến tranh nhân dân ngay trong lòng địch.
TS.Võ Thị Ánh Tuyết – giảng viên Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG TP.HCM khẳng định: “Giá trị lịch sử của sự kiện không nằm ở quy mô trận đánh mà ở tính đại diện cho vai trò của nhân dân, đặc biệt là phụ nữ, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Đây là minh chứng rõ ràng cho mối gắn kết giữa lực lượng vũ trang và hậu phương, đồng thời khẳng định chủ nghĩa anh hùng cách mạng mang tính tập thể”.
Cần được thăng hạng
Để tưởng nhớ những dân công hỏa tuyến ở Vĩnh Lộc, di tích lịch sử Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân năm 1968 đã được xây dựng ghi dấu sự kiện đêm 15-6-1968 khi 32 chiến sĩ dân công hỏa tuyến đang làm nhiệm vụ đã hy sinh. Khu di tích được công nhận là Di tích lịch sử cấp TP vào năm 2005. Hai mươi năm qua, khu di tích cũng đã từng bước phát huy giá trị lịch sử của di tích trong điều kiện có thể.
| Theo đại diện Phòng Văn hóa – Xã hội xã Vĩnh Lộc, lập hồ sơ xếp hạng Khu di tích Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc là di tích lịch sử cấp quốc gia không chỉ là công tác bảo tồn mà còn góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị của di tích. Khi di tích được xếp hạng còn tạo cơ sở để thu hút đầu tư, phát triển du lịch, đóng góp vào phát triển kinh tế – xã hội của xã, nâng cao đời sống của người dân, quan trọng nhất là giá trị lịch sử trong giáo dục truyền thống, là sự ghi ơn của thế hệ mai sau đối với cha ông đã ngã xuống. |
Bà Lê Tú Cẩm – Chủ tịch Hội Di sản văn hóa TP.HCM – cho rằng, 32 chiến sĩ dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc cũng như các liệt sĩ đã không tiếc thân mình vì Tổ quốc. Nhưng sẽ rất tiếc nếu hiện tại và tương lai không còn nhớ về quá khứ không còn nhớ những tuổi hai mươi đã vùi tan xương thịt trong lòng đất mẹ. Vì vậy, di tích lịch sử Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân năm 1968 xứng đáng được xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia. Khi được công nhận là di tích cấp quốc gia, di tích lịch sử Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc sẽ được đầu tư nâng cấp xứng tầm quốc gia, nơi đây không chỉ có nhà tưởng niệm mà cần xây dựng một nhà trưng bày về di tích. Nhà trưng bày với cách trưng bày mới không chỉ liệt kê sự kiện mà tạo nên một không gian sống động kết nối giữa quá khứ bi hùng và hiện tại suy ngẫm để viết tiếp câu chuyện hòa bình trên mảnh đất đau thương ấy. Bằng việc ứng dụng kỹ thuật số, chúng ta sẽ tái hiện lại địa hình, các tuyến đường dân công đã đi qua, cảnh tượng “đêm trắng” – cái đêm định mệnh mà kẻ thù đã trút hàng loạt bom đạn xuống những con người yêu nước đang lăn xả vì nhiệm vụ. Các hiện vật hiếm hoi còn lại, mỗi hiện vật là một câu chuyện sống động được đưa đến cho người xem qua ngôn ngữ thuyết minh, qua câu chuyện kể của nhân chứng và cũng có thể đó là đề tài cho một tiểu phẩm sân khấu hóa được diễn ra tại nhà trưng bày.
“Đêm trắng Vĩnh Lộc sẽ được tái hiện chân thực, sinh động bằng nhiều ngôn ngữ của các loại hình nghệ thuật, chứ không chỉ thông qua ngôn ngữ bảo tàng. Điều ấy chắc hẳn sẽ thành hiện thực khi di tích lịch sử Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc được nâng hạng, khi có sự quan tâm đầu tư ban đầu từ các cơ quan hữu quan về bảo tồn và phát huy giá trị di tích”, bà Cẩm chia sẻ.
TS.Nguyễn Thị Hoài Hương – đại diện Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM khẳng định: “Với những giá trị đặc biệt về lịch sử, nhân chứng và giáo dục cùng cơ sở pháp lý và chính trị đã có, việc đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận Khu di tích Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc là di tích lịch sử cấp quốc gia là hoàn toàn xứng đáng. Đây vừa là sự tri ân quá khứ vừa là nền tảng để phát huy giá trị di sản trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay”, TS. Hương nói.
Hồ Trinh
Bình luận (0)