Dịch vụ nhân văn dành cho cộng đồng LGBT

Một sự kiện y tế đầu năm 2018 nổi bật trong nước đang được xã hội quan tâm là BV Bình Dân TP.HCM vừa cho ra mắt một phòng khám sức khỏe và giới tính dành cho cộng đồng LGBT (người đồng tính, song tính, chuyển giới).

BS Mai Bá Tiến Dũng tư vấn cho một bệnh nhân nam thuộc cộng đồng LGBT

Đây được coi là một cánh cửa rộng mở đầy lạc quan để các bệnh nhân là người đồng tính, song tính, chuyển giới thuộc cộng đồng LGBT có thêm cơ hội mở rộng kiến thức về các vấn đề sức khỏe và điều trị bệnh tật sau một thời gian dài phải chịu nhiều thiệt thòi về quyền lợi chăm sóc y tế trong cộng đồng.

Những rào cản vô hình

ThS.BS Mai Bá Tiến Dũng – Trưởng khoa Nam học (BV Bình Dân) – chia sẻ, đây là vấn đề mới trong nỗ lực chung của ngành y tế mà cụ thể là BV Bình Dân, phòng khám mới được mở đầu năm nay, số lượng bệnh nhân đến chưa nhiều như phòng khám thường nhưng rất được cộng đồng LGBT đón nhận. Trên thực tế, cộng đồng LGBT đã được xã hội và pháp luật thừa nhận ở một góc độ nào đó, tuy nhiên việc quan tâm tới sức khỏe, các dịch vụ tư vấn cho đối tượng này vẫn còn đang bỏ ngỏ. Đây không chỉ là thiệt thòi lớn cho những người vốn trước đây bị xã hội vô thừa nhận mà còn là khó khăn cho họ trong việc khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho bản thân. Trong chương trình Cửa sổ tình yêu hay Sáu sắc cầu vồng do Đài Tiếng nói Việt Nam thực hiện vào các tối cuối tuần, nhiều bạn trẻ thuộc cộng đồng LGBT thừa nhận, hiện nay người đồng tính, chuyển giới, song tính đã có thêm nhiều cơ hội học tập và tham gia nhiều hoạt động có ích cho xã hội nhưng vẫn khó khăn trong việc tư vấn sức khỏe, chăm sóc chuyên sâu và chuyên biệt các vấn đề về bệnh tật, xu hướng tình dục. Hải Vân – một nữ 8X có xu hướng đồng tính nữ khẳng định, mặc dù nhiều phương tiện thông tin đại chúng đã hỗ trợ rất nhiều về kiến thức sinh sản, sức khỏe tình dục nhưng vẫn chưa có một phòng khám hay BV riêng để những người thuộc cộng đồng LGBT đến trực tiếp đăng ký khám chữa bệnh thiết thực hơn. Đây cũng là lý do họ phải vào các BV công để chăm sóc sức khỏe cho bản thân. Thế nhưng, không ít nơi vẫn còn kỳ thị, không chấp nhận giới tính thứ 3 nên họ luôn bị từ chối. “Nếu được đồng ý khám thì kể cả BS và bệnh nhân khác đều nhìn với ánh mắt soi mói và dè bỉu” – M. – một đồng tính nam làm trong lĩnh vực nghệ thuật tại quận Bình Thạnh chua chát nói.

Theo thống kê của ngành y tế, ngoài các căn bệnh thông thường người thuộc cộng đồng LGBT có nguy cơ cao về các bệnh da liễu, bệnh nam khoa ở những vùng kín những chỗ khó nói. Đây là lý do họ ngại đến các cơ sở y tế để thăm khám và thường tự chữa tại gia với những kiến thức truyền miệng hoặc trên mạng internet. Trong lúc đó những kiến thức y khoa không chính thống thiếu cơ sở khoa học nên bệnh tình thường không thuyên giảm mà lại nặng thêm. Tâm lý phân biệt đối xử của xã hội đã làm cho họ đi sâu thêm vào ngõ cụt đôi khi mất lối thoát. “Họ thường ngại đến các cơ sở khám chữa bệnh công mà thường tìm đến những phòng khám tư nhân. Tuy nhiên, có khá nhiều phòng khám tư không đủ điều kiện khám và điều trị cho những bệnh nhân này dẫn đến tiền mất tật mang cuối cùng cũng phải vào BV Bình Dân điều trị mới có hiệu quả” – BS Mai Bá Tiến Dũng chia sẻ.

Tỏa sáng ý nghĩa xã hội

Trước những đòi hỏi bức bách và cần thiết của yêu cầu xã hội và cụ thể là người bệnh, Ban lãnh đạo BV Bình Dân đã quyết định thành lập phòng khám dành cho những người thuộc cộng đồng LGBT mà trách nhiệm chính thuộc về tập thể y BS Khoa Nam học của BV Bình Dân.

Tư vấn và khám bệnh cho bệnh nhân tại Khoa Nam học BV Bình Dân

Theo quyết định thành lập của BGĐ BV Bình Dân, Khoa Nam học có trách nhiệm giới thiệu và thực hiện dịch vụ tư vấn, chăm sóc chuyên sâu và chuyên biệt về các vấn đề sức khỏe và thân nhân, phụ huynh, người có nhu cầu tìm hiểu thông tin. Dịch vụ bao gồm:

+ Tư vấn các vấn đề trong sức khỏe tình dục và sinh sản của người LGBT.

+ Tư vấn về giới tính, xu hướng tình dục trong quá trình phát triển về thể chất và tinh thần, nhất là đối với lứa tuổi thanh thiếu niên.

+ Tầm soát, điều trị và phòng ngừa HIV, các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục khác.

+ Các hành vi liên quan đến sức khỏe, văn hóa – xã hội trong cộng đồng LGBT.

+ Các rào cản trong chăm sóc sức khỏe, các vấn đề trong xây dựng và duy trì tổ ấm của người LGBT.

+ Tư vấn các vấn đề liên quan đến người đã chuyển giới về: sức khỏe tình dục, hành vi tình dục và phòng ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục; chăm sóc y tế và theo dõi hậu phẫu sau chuyển giới.

+ Tư vấn và theo dõi sử dụng liệu pháp nội tiết tố thay thế an toàn giai đoạn trước, trong và sau chuyển giới.

+ Các vấn đề có liên quan đến LGBT như sự kỳ thị, tình trạng bắt nạt và những sang chấn tinh thần thường gặp, sự chấp nhận từ gia đình và xã hội đối với người LGBT.

+ Điều trị các bệnh lý, biến chứng sau can thiệp khác.

Dịch vụ chăm sóc sức khỏe chuyên sâu về các vấn đề sức khỏe liên quan đến LGBT được triển khai tại Khu điều trị kỹ thuật cao, BV Bình Dân (408 Điện Biên Phủ, phường 11, quận 10, TP.HCM) vào các chiều thứ sáu hàng tuần cho các đối tượng này. Điện thoại đặt hẹn tư vấn và khám bệnh: (028) 6686 1267 Tư vấn chuyên môn là ThS.BS Nguyễn Hồ Vĩnh Phước.

Tuy nhiên, theo thông tin từ Phòng Truyền thông của BV, phòng khám chỉ là cách gọi cho dễ hiểu theo thói quen “cách nói có hình ảnh cho dễ hiểu” vì thực chất đây chỉ là một dịch vụ khám tư vấn chuyên sâu về các vấn đề sức khỏe cho người LGBT. Hoặc nói cách khác Khoa Nam học là một phòng khám bình thường để thực hiện một dịch vụ mới. Nhóm dịch vụ tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng LGBT, đặc biệt là người chuyển giới chủ động tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng trong không gian riêng tư, kín đáo với sự thấu hiểu, chia sẻ tích cực và tôn trọng từ nhân viên y tế và đội ngũ hỗ trợ như nhân viên hành chính, tiếp tân. Nhóm dịch vụ tư vấn cũng hỗ trợ thân nhân, phụ huynh tìm hiểu các thông tin cần thiết về LGBT trong chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục của con em mình. Phụ huynh hoặc người đi kèm được yêu cầu phải đảm bảo sự riêng tư cho người cần tư vấn, thăm khám. Dịch vụ tư vấn, thăm khám và điều trị do các BS được đào tạo và tập huấn chuyên sâu về y học giới tính, nội tiết tố, phẫu thuật tạo hình của BV Bình Dân phụ trách…

Dù với tên gọi nào đi nữa thì rõ ràng đây là một quyết định kịp thời của ngành y tế thể hiện sự quan tâm, không phân biệt kỳ thị với cộng đồng LGBT để có một chương trình chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho người đồng tính, song tính, chuyển giới. Điều này càng thể hiện rõ hơn sự bình đằng và tính ưu việt nhân bản của xã hội và ngành y tế đang nỗ lực phấn đấu phục vụ tốt nhất cho mọi đối tượng.

Bài, ảnh: Nguyễn Phương Đăng