Đồ dùng học tập độc hại

Không còn là mặt hàng khan hiếm như trước đây, đồ dùng học tập bước vào mùa tựu trường thật sự phong phú về số lượng và chủng loại. Thế nhưng khi đi mua sắm, không phải ai cũng biết chọn lựa cho mình những mặt hàng chất lượng và quan trọng hơn là ít có chất độc hại ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Mua hàng giá rẻ

Sáng 12-8, tại nhà sách N.T trên đường Nguyễn Oanh, P.10, Q.Gò Vấp, TP.HCM nhiều phụ huynh đưa con vào đây để mua sắm các loại đồ dùng học tập chuẩn bị bước vào năm học mới. Một chị dẫn đứa con gái khoảng 10 tuổi vào hỏi mua một chiếc bút máy bơm mực. Sau khi cô con gái chọn lựa, chị mua chiếc bút màu vàng với giá 23.000 đồng. Cô bé thật sự thích thú vì trên thân bút còn có những hình vẽ trông rất ngộ nghĩnh và khi mua đồ khách hàng còn được khuyến mãi một chiếc móc hình thú dễ thương gắn đầu nắp bút. Ở quầy hàng bên cạnh, một thiếu niên độ tuổi học cấp THCS hỏi mua một chiếc com-pa hiệu XDD với giá 14.000 đồng. Nhìn vào bảng niêm yết, rõ ràng các loại đồ dùng học tập ở đây như bút máy, gôm, com-pa, bút sáp… có thể nói giá cả rẻ hơn những chỗ khác. Tuy nhiên, theo quan sát của chúng tôi, hầu hết phụ huynh chỉ quan tâm tới mẫu mã và giá cả chứ không để ý đến nguồn gốc sản xuất, thương hiệu mặt hàng. Những đồ dùng học tập mà họ mua đều có đặc điểm chung là không rõ nguồn gốc và nếu có thì xuất xứ từ Trung Quốc.

Tại nhà sách V.N trên quốc lộ 13, P.Hiệp Bình Phước, Q.Thủ Đức, khi chúng tôi hỏi mua một chiếc bút máy giá rẻ, người bán hàng liền giới thiệu một chiếc bút thân màu xanh có viền trắng 2 đầu với giá 26.000 đồng. Tuy nhiên, khi hỏi mua sản phẩm trong nước thì cô bán hàng mới giới thiệu cho khách chiếc bút máy nhãn hiệu Thiên Long với giá 34.000 đồng. Rõ ràng nếu khách hàng không quan tâm đến chất lượng sản phẩm thì họ chỉ tư vấn cho người tiêu dùng những mặt hàng giá rẻ.

Chị Ng. chủ cửa hàng bán đồ dùng học tập trên đường Nguyễn Huệ tại TP.Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp cho biết, so với các mặt hàng trong nước có nguồn gốc xuất xứ, các sản phẩm đồ dùng học tập của Trung Quốc giá rẻ gần như phân nửa nên rất dễ bán. Hơn nữa, những mặt hàng này lại hấp dẫn hơn về màu sắc và hương thơm nên người mua dù người lớn hay trẻ em đều lựa chọn. Cũng theo chị Ng., nếu người mua nào lựa chọn hàng tốt có thương hiệu thì phải chấp nhận giá cao hơn.

Nguy cơ tiềm ẩn

Không chỉ có bút máy, com-pa mà các loại dụng cụ học tập khác như gôm tẩy, bút dạ quang, bút sáp, sáp nặn, hồ dán… bày bán trong các đại lý, nhà sách tuy bắt mắt nhưng không phải sản phẩm nào cũng có nguồn gốc rõ ràng. Ngoài màu sắc sặc sỡ các loại đồ dùng như gôm tẩy, bút sáp để vẽ và đất sét nặn tượng còn được tẩm ướp mùi thơm rất lạ. Chị Tố Hoa nhà ở P.Tân Quy, Q.7 kể: “Trước đây tôi hay mua bút sáp có mùi thơm cho cậu con trai học lớp 5 tập vẽ nhưng sau này nghe nói các loại này có xuất xứ từ Trung Quốc rất độc hại nên chỉ mua các loại bút sáp sản xuất trong nước như Thiên Long, Bến Nghé, Hồng Ân, Queen… tại các nhà sách uy tín”. Cũng theo chị Tố Hoa, lúc đầu dùng bút sáp hay gôm tẩy còn ngửi thấy mùi thơm nhẹ nhưng càng ngày mùi hắc xông vào mũi rất khó chịu.

Nhiều đồ dùng học tập không rõ nguồn gốc trong nhà sách rất độc hại

GS.TSKH Lê Huy Bá – nguyên Viện trưởng Viện Tài nguyên và Môi trường (Trường ĐH Công nghệ TP.HCM) khẳng định, trong bút sáp màu thường có chất amiăng rất độc hại đến cơ thể con người. Đây là chất được đưa vào sản xuất bút sáp màu làm cho màu tươi, dễ bám giấy và sáp không gãy do tăng cường độ dẻo. Các loại bút sáp màu, đất sét màu có sợi amiăng càng mịn lại càng độc hại vì dễ phát tán vào không khí và sau đó xâm nhập vào cơ thể nhất là khi bong tróc lại dễ dính vào tay. Một số trẻ em nếu không cẩn thận có thể bị dính vào miệng, mắt rất độc hại. Theo TSKH. Lê Huy Bá, amiăng là một chất độc có thể gây ung thư phổi, lao, suy hô hấp… nhưng có nơi lại được đưa vào sản xuất các loại đồ dùng học tập như bút sáp, sáp màu vì thế phải được nghiêm cấm sản xuất và sử dụng. Tuy nhiên, với các mặt hàng bày bán tràn lan hiện nay trong các nhà sách không được quản lý chặt chẽ thì nguy cơ tiềm ẩn cho trẻ là điều có thể xảy ra và rất đáng báo động.

Bài, ảnh: Quang Phan

“Nói không” với các mặt hàng đẹp mà độc

TS. Huỳnh Khánh Duy – Khoa Kỹ thuật hóa học (Trường ĐH Bách khoa TP.HCM) cảnh báo, các loại đồ dùng học tập không rõ nguồn gốc thường tiết kiệm chi phí nên sử dụng màu và mùi công nghiệp không an toàn, rất khó kiểm soát. Tiếp xúc thường xuyên với các sản phẩm này trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe như gây ung thư, ảnh hưởng trí não và thậm chí vô sinh mà không hay biết. Vì thế mỗi phụ huynh phải trang bị kiến thức đầy đủ khi mua sắm đồ dùng học tập cho con em mình, chỉ mua các mặt hàng có thương hiệu uy tín, tránh xa các mặt hàng đẹp mà độc dù giá cả rẻ hơn nhiều.