Dòng nước ngầm khi được khơi đúng mạch

Năm ấy tôi dạy văn và làm chủ nhiệm lớp 6B. Đây là lớp tôi được “ưu tiên” đảm trách vì có quá nhiều học sinh cá biệt. Trong số đó có em Bội to cao nổi tiếng hiếu động, sẵn sàng cà khịa với bất kỳ ai khi có chuyện dù học trên mình hai – ba lớp.

Đến thăm nhà em, tôi biết gia đình có nghề phụ: Những ngày nông nhàn cả nhà đánh thuyền ra sông lấy cát về bán cho các chủ hộ xây nhà. Bội là thành viên tích cực của công việc này. Bố em kể có lần thuyền bị mắc cạn, em đã nhảy xuống sông giữa tiết trời đông giá buốt để móc bùn phía mũi thuyền ra xa. Rồi dùng sức kết hợp với bố vừa nâng vừa đẩy thuyền về phía trước. Chẳng mấy chốc thuyền thoát nạn. Ông chép miệng nói với tôi, giọng vừa vui vừa buồn: “Nói thật với thầy, cháu Bội nhà tôi về khoản lao động thì không chê vào đâu được. Còn việc học xem ra chểnh mảng lắm. Tôi đã bảo ban nhiều. Song xem ra cháu vẫn chứng nào tật ấy. Thôi thì trăm sự nhờ thầy giúp cho”.

Rời nhà Bội tôi nảy ra một ý tưởng. Sau nhiều ngày trăn trở, bàn thảo với các thầy cô bộ môn, dù nhiều người phản đối tôi vẫn quyết định thuyết phục cả lớp: Bầu Bội làm lớp phó phụ trách lao động. Quả thật từ đó em tiến bộ trông thấy. Ít gây gổ với bạn. Chăm chỉ, gương mẫu hơn. Đặc biệt trong việc lao động của lớp em tỏ ra rất năng động, sáng tạo. Một lần lớp được giao việc chuyển số gạch mộc từ sân phơi bên kia chiếc mương lớn về lán tập kết gần lò gạch. Từ sân phơi về đến lán nếu đi tắt qua mương chỉ 50 mét. Song thực tế các em phải vận chuyển bằng cách đội và khiêng với đường vòng để qua cầu dài tới 500 mét. Bội đã nghĩ ra sáng kiến: Ghép 5 thân chuối thành chiếc mảng thả xuống mương, hai đầu có dây nối với hai bờ. Các thúng gạch được đặt trên đó. Đầu dây bên lán kéo lại bờ và nhanh chóng chuyển vào lán. Xong xuôi bên sân kéo mảng lại để tiếp tục xếp chuyến gạch mộc khác… Vừa làm các em vừa hò reo. Chẳng mấy chốc  công việc đã xong một cách nhàn hạ thích thú. Các lớp khác thấy hay cũng học theo. Bội được tuyên dương trước trường về sáng kiến nhỏ mà ý nghĩa lớn này.  

Dòng nước ngầm khi được khơi đúng mạch đã tuôn chảy những dòng nước trong vắt mát lành. Học trò khi được phát huy đúng sở trường sẽ khẳng định được mình như vậy đó.

NGƯT NGUYỄN NGỌC KÝ