Đừng để chết vì… thuốc lá

“Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút TL nhiều nhất trên thế giới. Tỷ lệ hút thuốc ở nam giới là 47,4% và nữ giới là 1,4%. Điều đó có nghĩa là nước ta có 16 triệu người trưởng thành đang hút TL. Trong số đó có tới 69% (trên 11 triệu người) hút từ 10 điếu TL trở lên mỗi ngày”, bà Nguyễn Thị Thu Hương, Văn phòng Chương trình Phòng chống tác hại TL (Bộ Y tế) cho biết.

Điều tra của Bộ Y tế cho thấy, tỷ lệ hút thuốc cao nhất trong nhóm từ 25 đến 64 tuổi, chiếm khoảng 60% dân số; từ 15 đến 24 tuổi cũng chiếm một tỷ lệ không nhỏ, 26,1% dân số (đối với nam giới). Theo điều tra toàn cầu về hút TL cho thấy, ở nhóm học sinh độ tuổi từ 13 đến 15, tỷ lệ hút thuốc ở nam là 6,5% và nữ là 1,2%. Trong sinh viên y khoa năm thứ 3 là 20,7% đối với nam và 2,7% đối với nữ. Đối với giáo viên bậc THPT có 21,5% nam giáo viên và 1% nữ giáo viên hút thuốc.

Tỷ lệ người hút thuốc cao, theo đó số người hút TL thụ động (hít phải khói thuốc do người hút phả ra) cũng chiếm một tỷ lệ rất đáng báo động. 73,1% người không hút thuốc (tương đương 33 triệu người) thường xuyên hít phải khói thuốc tại nhà, 55,9% người lao động (trên 5 triệu người) bị hút thuốc thụ động tại nơi làm việc. Một điều tra về y tế quốc gia cũng cho thấy, trên 70% trẻ em dưới 5 tuổi sống trong các gia đình có người hút TL, gần 60% học sinh từ 13-15 tuổi thường xuyên bị hút thuốc thụ động tại nhà và trên 70% bị hít phải khói thuốc tại nơi công cộng.

TL đã gây ra một gánh nặng vô cùng to lớn đối với nền kinh tế nước ta. Chỉ riêng tiền mua TL đã lên tới 14.000 tỷ đồng/năm. Chi phí điều trị 3 trên tổng số 25 bệnh do TL gây ra là 2.304 tỷ đồng/năm.

TS. Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết: “TL gây ra khoảng 25 căn bệnh khác nhau cho người hút, trong đó có nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư (ung thư da, ung thư phổi, ung thư cổ tử cung và các cơ quan khác), bệnh tim mạch, bệnh hô hấp và ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản (sẩy thai). Bên cạnh đó là các bệnh như rụng tóc, sâu răng, loét dạ dày, bệnh vẩy nến, đục nhân mắt, điếc, loãng xương, biến dạng tinh trùng, viêm tắc mạch máu chi… Hút thuốc ở phụ nữ mang thai gây các ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của cả bà mẹ cũng như thai nhi. TL là một trong các nguyên nhân chính gây ra các bệnh không truyền nhiễm. Cụ thể, tính trung bình trên thế giới, TL gây ra 90% các trường hợp ung thư phổi, 75% các trường hợp phổi tắc nghẽn mãn tính và 25% các trường hợp bệnh tim thiếu máu cục bộ”.

TL không chỉ gây hại cho chính bản thân người hút mà ngay cả người hút TL thụ động cũng bị. Bởi khói thuốc thụ động chứa hàng nghìn các hóa chất, trong đó có ít nhất 250 chất gây ung thư và chất độc hại. Ở người lớn hút thuốc thụ động gây ung thư, các bệnh về tim mạch (bệnh động mạch vành, xơ vữa động mạch), gây các triệu chứng kích thích đường hô hấp, tăng nguy cơ đẻ non và trẻ nhẹ cân. Ở trẻ em, hút thuốc thụ động có thể gây viêm đường hô hấp, hen, viêm tai giữa, đột tử ở trẻ sơ sinh, kém phát triển chức năng phổi và làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh khác.

Tại Việt Nam, mỗi năm TL đã giết chết 40 ngàn người, trong khi đó tử vong do tai nạn giao thông chỉ có 11.060 người, do HIV/AIDS là 2.556 người. Điều này có nghĩa là mỗi ngày nước ta có trên 110 người chết vì những bệnh do hút thuốc gây nên. Với tình hình hút thuốc như hiện nay, dự báo đến năm 2030, Việt Nam sẽ có khoảng 70 ngàn người chết vì TL/năm.