Được hưởng lương hưu, chỉ cần đóng 3.600 đồng/ngày

Với 3.600 đồng/ngày, chúng ta có thể làm được gì? Một ly nước, một gói cháo, hay một lần gửi xe Honda? Nhiều người nông dân, lao động tự do trên địa bàn TPHCM đã dùng 3.600 đồng/ngày cho việc tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện nhằm có lương hưu, tự lo cho cuộc sống về già.

Tiết kiệm cho tuổi già

Bà Lê Thị Gọn (53 tuổi, ngụ xã An Thới Đông, huyện Nhà Bè) là lao động chính trong gia đình với công việc buôn bán nhỏ. Công việc tảo tần, làm bao nhiêu lo cho gia đình bấy nhiêu, không có tiền dư dả và cả gia đình bà nằm trong diện hộ nghèo của xã.

Điều canh cánh lớn với bà Gọn là bây giờ trung tuổi, còn sức khỏe làm lụng, đã không có đồng dư, thì sau này về già, lấy gì dự phòng lúc trái gió trở trời, hay lại nhờ tới con cháu? Bà Gọn cũng chưa bao giờ nghĩ tới lương hưu, bởi bà không làm trong cơ quan nhà nước, không đi làm công ty, chỉ quanh năm buôn bán nhỏ ở nhà.

Nỗi lo của bà Gọn đã được giải tỏa. Mới đây, BHXH TPHCM và Quỹ Tâm Nguyện Việt đã tới tận xã tặng bà sổ BHXH tự nguyện, có thời gian tham gia từ tháng 4-2020 đến tháng 12-2020, mức thu nhập (được chọn) tham gia BHXH là 700.000 đồng/tháng. Từ tháng 1-2021, bà Gọn có thể tự đóng BHXH tự nguyện cho mình.

Được hưởng lương hưu, chỉ cần đóng 3.600 đồng/ngày ảnh 1

Bà Lê Thị Gọn (bên trái – ngụ huyện Cần Giờ), xúc động khi được tặng sổ BHXH tự nguyện

Cán bộ BHXH huyện Cần Giờ cho hay, với mức thu nhập tháng được tự chọn tham gia BHXH là 700.000 đồng, thì người dân cần đóng vào quỹ BHXH theo tỷ lệ 22% của mức tự chọn này. Đối với các hộ nghèo, nhà nước hỗ trợ 30% của mức 22% đó. Như vậy, mỗi tháng bà Gọn chỉ cần đóng gần 108.000 đồng, tương đương 3.600 đồng/ngày cho BHXH tự nguyện.

Tương tự, anh Lê Hùng Cường (ngụ xã An Thới Đông) làm thợ sửa xe cũng vừa lận lưng sổ BHXH tự nguyện. Giờ đây, anh Cường hoàn toàn có thể mơ tuổi già có lương hưu chỉ với cách tiết kiệm 3.600 đồng/ngày từ hôm nay. Cùng với bà Gọn, anh Hùng, 28 hộ nghèo khác trên địa bàn xã An Thới Đông và xã Bình Khánh (huyện Cần Giờ) vừa được trao tặng sổ BHXH tự nguyện.

Bà Võ Thị Hoàng Yến, Phó Chủ tịch UBND xã An Thới Đông chia sẻ, việc tặng sổ BHXH tự nguyện đã giúp người nghèo, người làm việc tự do tiếp cận với chính sách BHXH – trụ cột an sinh xã hội, điểm tựa an sinh, giúp người nghèo an tâm, có thêm động lực vươn lên trong cuộc sống.

Lan tỏa BHXH tự nguyện

Ông Nguyễn Quốc Thanh, Phó Giám đốc BHXH TPHCM, cho biết, TPHCM đang trong tháng 5 – Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân – tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện. Trước đó, ngày 21-11-2019, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt lấy tháng 5 là Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân.

Trên địa bàn TPHCM, đối tượng của tháng 5 là vận động trực tiếp nông dân, người lao động khu vực phi chính thức về quyền và lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện. BHXH TPHCM và Bưu điện TPHCM dự kiến vận động ít nhất 4.500 người dân tham gia BHXH tự nguyện. Người dân có thể liên hệ hotline 1900.9068 hoặc đến đại lý thu BHXH để được tư vấn, hỗ trợ tham gia BHXH tự nguyện.

Trên toàn địa bàn TPHCM, thống kê từ đầu năm 2020 đến nay cho thấy, thành phố mới chỉ thu hút được 1.300 người dân tham gia BHXH tự nguyện mới. Đây là con số khá thấp so với chỉ tiêu đề ra, do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Để tăng tốc thu hút người dân tham gia BHXH tự nguyện, bà Nguyễn Thị Minh Trang, Phó Giám đốc Bưu điện TPHCM cho biết, toàn hệ thống bưu điện đang cùng ngành BHXH TPHCM vào cuộc vận động trực tiếp người dân. Năm 2020, TPHCM cần phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, bảo hiểm y tế theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ X nhiệm kỳ 2015-2020 và Quyết định số 1167/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Trao đổi cụ thể về việc phát triển BHXH tự nguyện, ông Phan Văn Mến, Giám đốc BHXH TPHCM cho hay, BHXH TPHCM phối hợp với Hội Nông dân TPHCM, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam TPHCM tuyên truyền, vận động qua tờ rơi, giải đáp qua điện thoại, email, tư vấn trực tiếp giúp hội viên, nông dân, phụ nữ và người dân hiểu sâu hơn lợi ích của chính sách BHXH tự nguyện. BHXH TPHCM cũng triển khai hàng loạt giải pháp: phối hợp với ngân hàng vận động cán bộ tham gia BHXH tự nguyện cho người thân; tặng sổ BHXH tự nguyện tới hộ nghèo; phối hợp với ngành thuế, khai thác dữ liệu thuế nhằm phát triển BHXH tự nguyện. Tạo thuận lợi cho người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHXH TPHCM đã ứng dụng công nghệ và rút gọn các thủ tục hành chính trong các giao dịch giữa người tham gia với cơ quan BHXH.

Tổng số người tham gia BHXH, bảo hiểm y tế tại TPHCM đến ngày 30-4 đạt hơn 7,3 triệu người (giảm 0,63% so với tháng trước và giảm 2,8% so với cuối năm 2019). Trong đó, tham gia BHXH bắt buộc đạt gần 2,3 triệu người (giảm 209.400 người); có hơn 17.600 người tham gia BHXH tự nguyện (giảm gần 6.000 người), bảo hiểm y tế giảm 209.704 người. Số nợ BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp còn cao, chiếm 4% số phải thu.

Nhà nước hỗ trợ người dân đóng BHXH tự nguyện

Người tham gia BHXH tự nguyện hoàn toàn có thể tự lựa chọn mức thu nhập để làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện. Mức thu nhập thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn (đang là 700.000 đồng/người/tháng) và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng (lương cơ sở hiện nay là 1,49 triệu đồng/tháng). Khi người dân tham gia BHXH tự nguyện sẽ được Nhà nước hỗ trợ một phần tiền đóng: 30% (30% của tỷ lệ 22% của mức thu nhập tự chọn) với hộ nghèo, 25% với hộ cận nghèo và 10% với các diện khác. Thời gian hỗ trợ tiền đóng của Nhà nước tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH tự nguyện thực tế của mỗi người tham gia nhưng không quá 10 năm (120 tháng). Người dân có thể ghé các đại lý thu BHXH tự nguyện tại UBND 322 phường, xã, thị trấn; tại các bưu điện; tại các hội đoàn thể như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ…; cơ quan BHXH TPHCM, 24 quận huyện để tham gia.

Được đóng 1 lần để hưởng lương hưu ngay

Người tham gia có thể đóng hàng tháng, hoặc 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng một lần; hoặc đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần; đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu nhưng còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng một lần cho đủ 20 năm để hưởng ngay lương hưu.

Người đóng BHXH không liên tục thì thời gian tính hưởng chế độ BHXH là tổng thời gian đã đóng BHXH. Người tham gia BHXH tự nguyện dừng đóng BHXH tự nguyện mà chưa hưởng chế độ hưu trí thì được bảo lưu thời gian đóng BHXH để sau này hưởng. Người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu hàng tháng khi có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên và đủ tuổi (nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi); tỷ lệ hưởng cao nhất là 75%.

Lương hưu và trợ cấp BHXH không bị đánh thuế. Người hưởng lương hưu không phải đóng bảo hiểm y tế mà vẫn được cấp thẻ bảo hiểm y tế.

Đóng BHXH tự nguyện vẫn được hưởng BHXH một lần

Người dân (nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi), nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH thì được hưởng BHXH một lần trong các trường hợp: ra nước ngoài để định cư; sau 1 năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH khi có yêu cầu thì được nhận BHXH một lần; người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, có HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế. Người lao động dừng đóng BHXH tự nguyện mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định mà không nhận BHXH một lần thì được bảo lưu thời gian đóng BHXH.

Nếu qua đời thì con cháu được hưởng chế độ

Người tham gia BHXH tự nguyện nếu qua đời thì người thân được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở khi thuộc một trong các trường hợp sau: người đang hưởng lương hưu; có từ đủ 12 tháng đóng BHXH bắt buộc trở lên, hoặc có tổng thời gian đóng BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên.

Về trợ cấp tuất một lần, người đang đóng BHXH tự nguyện hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm tính bằng 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng BHXH trước năm 2014; bằng 2 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho các năm đóng từ năm 2014 trở đi. Người đang hưởng lương hưu chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần tính theo thời gian đã hưởng lương hưu, nếu chết trong 2 tháng đầu hưởng lương hưu thì tính bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng; nếu chết vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm 1 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi 0,5 tháng lương hưu.

Về trợ cấp tuất hàng tháng, người tham gia BHXH tự nguyện (kể cả người đang hưởng lương hưu) có từ đủ 15 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên thì thân nhân đủ điều kiện được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng, hoặc hưởng tuất một lần nếu muốn.

MẠNH HÒA (theo SGGP)