Đường đến trường của Trẻ nhiễm HIV/AIDS: Kỳ cuối: Khi phụ huynh là “rào cản”

Năm học 2008-2009 là kỷ niệm buồn không thể quên với những cô bé, cậu bé sinh sống tại Trung tâm số 2. Sau lễ khai giảng, các em được xếp lớp học như các bạn khác. Nhưng niềm vui chỉ kéo dài được một tuần vì ngay sau đó, một số người dân, chủ yếu là phụ nữ đã đến trường phản đối không cho các em tiếp tục được học hòa nhập bằng việc chặn đường, chặn cổng; xúc phạm bảo vệ, giáo viên, trẻ em; bắt các cháu tự nguyện học cùng lớp với trẻ trung tâm đưa lên xe trở về gia đình. Thậm chí, họ còn kéo nhau vào phòng học lôi kéo, xúc phạm, đẩy các cháu ra khỏi lớp… Cô Nguyễn Thị Minh, cán bộ Trung tâm số 2 tâm sự: “Phải mất hai tháng, chúng tôi mới giúp các em ổn định tinh thần. Nhưng nỗi buồn về việc không được đến trường thì còn vương vấn mãi trong tâm trí các em”.

Ông Nguyễn Thành Đông, Hiệu trưởng Trường THCS Yên Bài B, xã Yên Bài cũng lo lắng cho biết: “Năm nay, khối lớp 6 có tổng số 65 cháu, trong đó có 5 cháu nhiễm H, nhưng vẫn có nhiều PH phản đối cho trẻ học hòa nhập. Chúng tôi đang lo sợ tình trạng PH tụ tập phản đối ép nhà trường bắt các HS nhiễm H nghỉ học những năm học trước sẽ lại tái diễn. Hiện có thể áp dụng ba phương án để đảm bảo cho trẻ nhiễm H được học chữ như bao bạn bè cùng trang lứa. Một là, dạy hòa nhập chung; hai là, có thể dạy riêng lớp cho trẻ nhiễm H và ba là, sẽ mở lớp tại Trung tâm 2. Tuy nhiên, đến nay cấp trên vẫn chưa chỉ đạo cho trẻ ra hòa nhập, dù về phía chúng tôi rất mong muốn điều này”.

Một PH nói rằng: “Tôi cũng thật sự xúc động và xót xa cho các cháu bị lây nhiễm H. Nhưng ở cấp tiểu học, các cháu còn rất hiếu động, thường xảy ra những chuyện như đánh, cắn nhau, từ đó khả năng lây nhiễm H là rất cao. Phải nói thẳng rằng, không thể loại trừ hoàn toàn khả năng lây nhiễm H giữa các cháu. Các cơ quan quản lý luôn kêu gọi PH nên biết cảm thông. Nhưng nếu để xảy ra việc lây nhiễm cho những trẻ khác thì nhà trường, ngành GD-ĐT, cơ quan y tế… có gánh trách nhiệm không?!”. Bà Trịnh Thị Lê Trâm, Giám đốc tư vấn pháp luật và chính sách về y tế và H đề cập một số chính sách hiện hành đối với trẻ nhiễm H như, nghiêm cấm các hành vi cản trở việc học tập của trẻ; quyền được học tập của trẻ nhiễm H… Cụ thể như trong Nghị định 69/2011/NĐ-CP ngày 8-8-2011 Chính phủ quy định: “Phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối với các hành vi cản trở hoặc từ chối tiếp nhận trẻ em, học sinh, sinh viên vào học trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân vì lý do trẻ nhiễm H hoặc là thành viên trong gia đình có người nhiễm H… Điều 23, Luật Phòng chống HIV/AIDS quy định: Phạt tiền từ 2-5 triệu đồng với các hành vi: Yêu cầu xét nghiệm H hoặc yêu cầu xuất trình kết quả xét nghiệm HIV đối với học sinh, sinh viên, học viên hoặc người đến xin học…”.

Theo bác sĩ Đỗ Thiện Hải, Bệnh viện Nhi TW, trên thế giới cũng như ở Việt Nam đến nay chưa có trường hợp bác sĩ nào vì điều trị cho người bị nhiễm H mà bị nhiễm H. Và ngay cả ở trường học cũng chưa phát hiện trường hợp nào trẻ bị H lây sang trẻ khỏe mạnh. Nếu chúng ta hiểu cơ chế lây của H và cách phòng tránh, xử lý khi có sự cố thì việc lây nhiễm H là rất khó. Lo lắng xuất phát từ việc người dân chưa thực sự hiểu cặn kẽ về căn bệnh này, cũng như cách phòng ngừa. BS Hải khuyến cáo, để phòng lây H từ trẻ nhiễm H sang trẻ khỏe mạnh thì cần phải giáo dục hành vi cho trẻ lớn, kiểm soát hành vi của trẻ nhỏ. Khi có bất thường thì xử lý kịp thời, đúng cách. Điều trị dự phòng khi có nguy cơ… Còn theo bà Victoria Boggiano – Tổ chức Cứu trợ trẻ em Việt Nam, việc phản đối trẻ đến trường là một vấn đề giáo dục, nhưng không phải theo cách chúng ta vẫn nghĩ về giáo dục H. Qua nghiên cứu cho thấy, PH cần được giảng dạy rằng, nếu một người không thực hiện những hành vi có sử dụng ma túy hay quan hệ tình dục thì sẽ không có nguy cơ lây nhiễm HIV. PH nên được học về việc có hay không hoặc bằng cách nào H có thể lây lan trong trường học; Lượng máu cần cho việc lây nhiễm là bao nhiêu; Virus H tồn tại được trong bao lâu sau khi đã rời cơ thể người bệnh.

Bài, ảnh: NGHIÊM HUÊ