Giấc mơ “xanh hóa” quê hương

Từ những phế phẩm bỏ đi, chàng trai đất Đà thành – Trương Tử Long đã dựng nên một hành trình khởi nghiệp bền bỉ, kiến tạo nguyên liệu sạch, đất trồng hữu cơ và gầy dựng nên một doanh nghiệp mang dấu ấn môi trường. Trong khi nhiều người chưa biết làm gì với rác thải cây xanh thì anh lại nhìn thấy trong đó tiềm năng của tương lai.

Trương Tử Long – người biến rác từ cây xanh thành sản phẩm thân thiện môi trường

Lan tỏa lối sống xanh

Sinh ra và lớn lên tại thành phố biển Đà Nẵng, Trương Tử Long từng có một khởi đầu mà nhiều người trẻ vẫn xem là an toàn. Đó là tốt nghiệp chuyên ngành kỹ thuật điện và có một công việc ổn định trong ngành điện lực. Nhưng chính sự đều đặn, khuôn mẫu đó cùng với niềm trăn trở về lượng rác thải từ cây xanh mỗi mùa bão đến khiến anh quyết định bước ra khỏi vùng an toàn.

Năm 2021, Trương Tử Long quyết định đầu tư nghiêm túc vào ý tưởng tái tạo năng lượng xanh. Anh rút toàn bộ số tiền tiết kiệm của mình và vay mượn người thân khoảng 1,2 tỷ đồng để mua máy móc phục vụ công việc như: máy băm công nghiệp, băng chuyền, máy gắp gỗ, xây dựng xưởng… Một canh bạc thực sự với tuổi trẻ và niềm tin. Sản phẩm đầu tay của Trương Tử Long là dăm gỗ được xử lý từ thân, cành cây. Anh chào hàng tại Nhà máy gạch Prime Đại Lộc (Quảng Nam) và nhận được cái gật đầu đầu tiên. “Đó là niềm vui không thể quên. Một đơn hàng nhỏ nhưng là động lực lớn”, anh Long nhớ lại.

Tuy nhiên, giống như nhiều hành trình khởi nghiệp khác, con đường của anh Long không hề bằng phẳng. Máy móc liên tục hư hỏng, chi phí bảo trì đắt đỏ (chỉ riêng lưỡi dao nghiền đã tốn 40 triệu đồng mỗi bộ), trong khi dịch Covid-19 khiến mọi hoạt động ngưng trệ, đối tác thì rút lui vì kinh tế khó khăn. Có lúc anh đã muốn buông xuôi. “Thời điểm 2021-2022 là những tháng ngày u ám. Nhưng rồi tôi nghĩ, nếu mình không làm thì ai sẽ là người giải bài toán”, anh Long chia sẻ.

Bước ngoặt đến vào cuối năm 2023, khi anh chính thức thành lập Công ty cổ phần Năng lượng sạch Hải Vân. Nhờ sự bền bỉ và chất lượng sản phẩm ngày càng ổn định, công ty bắt đầu nhận được nhiều đơn hàng lớn. Mỗi tháng, công ty của anh cung cấp khoảng 100-500 tấn gỗ dăm cho các doanh nghiệp có lò hơi công nghiệp. Từ một xưởng nhỏ, công ty dần trở thành đối tác của nhiều doanh nghiệp lớn như Nhà máy bia Heineken Đà Nẵng, Vinamilk Đà Nẵng, DRC, Raku Farm, Bana Rita Farm… Doanh thu hàng năm đạt hơn 2 tỷ đồng. Con số tuy không quá lớn nhưng là minh chứng cho một mô hình kinh doanh có ích và bền vững.

Không dừng lại ở việc sản xuất nguyên liệu đốt, Trương Tử Long tiếp tục tận dụng lá cây băm nhuyễn, kết hợp với phế phẩm thức ăn thừa từ nhà hàng để ủ thành giá thể đất trồng hữu cơ. Sản phẩm này có đặc tính giữ ẩm tốt, giàu dinh dưỡng, thân thiện với môi trường và đang được tiêu thụ tại các trang trại ở các xã Hòa Ninh, Hòa Bắc, các hộ dân và vườn ươm trong thành phố.

Hiện anh còn đang thử nghiệm trồng nấm linh chi trên nền giá thể này. Nếu thành công, đây sẽ là một hướng phát triển mới, mở rộng ứng dụng cho loại giá thể “từ rác mà ra”. “Giấc mơ của tôi là mỗi người dân sẽ nhìn rác bằng con mắt khác. Rác không phải là thứ bỏ đi. Rác hữu cơ nếu xử lý đúng chính là một tài nguyên quý giá, một phần của nền kinh tế tuần hoàn”, anh Long nói.

Góp phần giải bài toán rác đô thị

Cũng như nhiều nơi khác, tại TP.Đà Nẵng việc xử lý rác tại bãi rác Khánh Sơn – nơi mỗi ngày tiếp nhận hàng nghìn tấn rác, trong đó rác hữu cơ chiếm tới 60% vẫn còn là bài toán khó. Nếu không có giải pháp xử lý triệt để, thành phố đứng trước nguy cơ đối mặt với ô nhiễm và quá tải rác thải.

Anh Long tin rằng, với mô hình hiện tại, nếu được hỗ trợ chính sách, mặt bằng và vốn đầu tư máy móc, công ty của anh hoàn toàn có thể xử lý phần lớn lượng rác hữu cơ trên địa bàn thành phố. “Tôi rất mong được phối hợp với các sở ngành liên quan để mở rộng quy mô, đóng góp vào chương trình phát triển xanh của thành phố”, anh Long nói thêm.

Ở tuổi ngoài tam thập, Trương Tử Long không chỉ là giám đốc của một công ty có doanh thu hàng tỷ đồng mỗi năm mà còn là một người truyền cảm hứng về lối sống bền vững và trách nhiệm môi trường. Anh chọn gom nhặt những thứ người ta bỏ đi như cành cây, lá rụng, thức ăn thừa, rồi từ đó biến chúng thành nguyên liệu mới cho nông nghiệp, công nghiệp và hướng đến khát vọng góp phần thay đổi tư duy tầm nhìn về rác của cộng đồng. “Tôi không chỉ muốn kinh doanh mà muốn thay đổi cách người ta nghĩ về rác”, Trương Tử Long bộc bạch.

Từ niềm đam mê bền bỉ và tầm nhìn xa trông rộng, anh Long kỳ vọng mô hình tái tạo năng lượng xanh từ những thứ tưởng chừng bỏ đi sẽ trở thành mảnh ghép quan trọng trong bức tranh kinh tế tuần hoàn, đồng hành cùng Đà Nẵng trên hành trình xanh hóa đô thị và gìn giữ môi trường sống cho mai sau.

Vĩnh Yên