Giải ngân đầu tư công thúc đẩy kinh tế – xã hội

Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của TP.HCM trong quý I/2024 khá tốt. Giải ngân vốn đầu tư công có ý nghĩa chiến lược, tạo sự lan tỏa sang các ngành khác và thúc đẩy kinh tế – xã hội trong trung hạn và dài hạn. Do vậy, TP cần tiếp tục các giải pháp thực hiện hiệu quả công tác này.

Rạch Xuyên Tâm là một trong những dự án lớn chuẩn bị được triển khai

Năm 2024, vốn đầu tư công TP.HCM được giao 79.376 tỷ đồng. Theo số liệu báo cáo của Kho bạc Nhà nước TP, tính đến ngày 31-3-2024, tổng số vốn giải ngân là hơn 5.400 tỷ đồng, đạt tỷ lệ gần 7%. So với quý I/2023, giải ngân đến nay tăng hơn 3.958 tỷ đồng và gấp hơn 3,4 lần so với cùng kỳ.

Nhiều “điểm sáng” trong giải ngân đầu tư công

Trong quý I, TP.Thủ Đức giải ngân được 423 tỷ đồng/tổng số vốn được giao 3.527 tỷ đồng. Ông Hoàng Tùng – Chủ tịch UBND TP.Thủ Đức – cho biết, Thủ Đức sẽ tiếp tục nỗ lực trong thực hiện các dự án trên địa bàn trong thời gian tới theo tiến độ TP.HCM yêu cầu. Năm 2024, Thủ Đức xác định trọng tâm thực hiện đường Vành đai 2. Dù chưa được giao vốn chính thức nhưng Thủ Đức đã chủ động thực hiện công tác kiểm đếm và lên kế hoạch trình phê duyệt dự án bồi thường. Hiện công tác kiểm đếm được hơn 90%. Đây là việc rất quan trọng vì Vành đai 2 là dự án lớn và cũng là cơ sở để Thủ Đức thiết lập dự toán bồi thường chính xác. Dự kiến trình TP.HCM đề xuất bố trí vốn vào kỳ họp HĐND TP tháng 7 để có cơ sở giải ngân cho người dân từ quý III, tiến hành khởi công vào quý IV.

Quận Bình Tân cũng là “điểm sáng” trong giải ngân đầu tư công. Năm nay TP giao đầu tư công cho Bình Tân đợt 1 là 2.916 tỷ đồng/39 dự án, trong đó có 10 dự án phải thực hiện công tác bồi thường, chiếm 2.500 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Minh Nhựt – Chủ tịch UBND quận Bình Tân – cho biết, ngay từ khi có kế hoạch vốn, quận đã lên kế hoạch thực hiện, tập trung làm trước những dự án bồi thường hoặc các dự án có thể thực hiện được bằng kế hoạch cho từng công việc, giao nhiệm vụ cho từng người, từng cơ quan với thời gian cụ thể. Dựa vào đó quận tiếp tục xem xét, rà soát tiến độ công việc từng tuần, từng tháng để thực hiện.

Với những giải pháp này, đến nay Bình Tân đã giải ngân được 1.339 tỷ đồng, đạt 35,6% so với kế hoạch. Thời gian tới, quận Bình Tân tiếp tục tập trung đầu tư công vì nguồn vốn còn lại khá lớn. Trong đó, tập trung đẩy mạnh những dự án có vốn xây lấp, dự án giải ngân công tác bồi thường, chi trả tiền cho người dân để thu hồi mặt bằng sớm khởi công. Các dự án còn lại quận sẽ hoàn chỉnh thủ tục để giải ngân.

Theo ông Nhựt, hiện TP ủy quyền cho quận, huyện duyệt giá là một trong những thuận lợi, là cơ sở để quận chủ động triển khai nhanh giá bồi thường. Sắp tới nếu được TP ủy quyền điều chỉnh quy hoạch 1/2.000 đối với công trình đầu tư công sẽ thuận lợi hơn trong triển khai.

Tại huyện Củ Chi, bà Phạm Thị Thanh Hiền – Chủ tịch UBND huyện – thông tin, nhờ sự tiếp sức của TP, sở ngành đã giúp huyện đảm bảo cam kết với TP trong công tác giải ngân vốn đầu tư công. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất là các dự án có vướng đất công. Có dự án tiến hành 5, 6 năm vẫn chưa có quyết định của UBND TP giao đất để thực hiện. Huyện Củ Chi mong sở ngành tham mưu UBND TP để huyện có thể thực hiện tốt các dự án đúng thời điểm…

“Thời gian tới, trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng các dự án lớn như Vành đai 3, Vành đai 4; Củ Chi mong TP, sở ngành tạo điều kiện cho huyện được hình thành khu tái định cư để đón đầu các dự án, thực hiện giải quyết chỗ ở cho dân tốt hơn, bồi thường nhanh hơn”, bà Hiền nói.

Tạo sự lan tỏa sang các ngành khác

Cục Thống kê TP.HCM đánh giá, giải ngân vốn đầu tư công có ý nghĩa chiến lược, tạo sự lan tỏa sang các ngành khác và thúc đẩy kinh tế – xã hội trong trung hạn, dài hạn. Do vậy, TP cần tiếp tục các giải pháp nhằm phát huy vai trò, gắn trách nhiệm và xử lý trách nhiệm của người đứng đầu; đồng thời khẩn trương nâng cao năng lực chủ đầu tư, nhà thầu thi công xây lắp. TP.HCM cần tập trung xử lý vấn đề giải phóng mặt bằng và bố trí giải phóng mặt bằng thành một dự án độc lập, được thực hiện với các quy định đặc thù, phù hợp với điều kiện thực tế, nhằm nâng cao tính sẵn sàng cho việc triển khai dự án. Các cơ chế và mức bồi thường phải thỏa đáng, bảo đảm quyền lợi cho người dân khi di dời, tái định cư để có sự đồng thuận khi triển khai. Bên cạnh đó cần có cơ chế điều chỉnh kịp thời định mức thầu, giá thầu và giá các loại vật tư, vật liệu xây lắp khi có biến động giá trên thị trường; đảm bảo đầy đủ, kịp thời vật liệu xây lắp, đắp nền.

Điều chuyển vốn những khoản không thể giải ngân được

Ông Phan Văn Mãi – Chủ tịch UBND TP.HCM – đánh giá cao và biểu dương các chủ đầu tư, địa phương, sở ngành trong việc thực hiện giải ngân hơn 5.400 tỷ đồng trong quý I/2024.

Theo ông, nhiệm vụ giải ngân từ đây đến cuối năm là rất nặng nề. Để làm tốt, các sở, ngành, địa phương cải thiện mạnh mẽ trong công tác phối hợp để thúc đẩy nhanh công việc; tăng cường trách nhiệm các sở, ngành trong giải quyết thủ tục có liên quan như thẩm định, phê duyệt dự án, kế hoạch đầu tư, giải quyết các vướng mắc về giải phóng mặt bằng, quỹ nền nhà tái định cư, di dời hạ tầng kỹ thuật… Các quận, huyện tập trung thủ tục đầu tư, giải phóng mặt bằng; chủ đầu tư sát sao từng dự án, có kế hoạch giải ngân cụ thể và nhanh chóng điều chuyển vốn nội bộ, đề xuất điều chuyển vốn đối với những khoản vốn không thể giải ngân được.

Ông Trần Hoàng Ngân – Trợ lý Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên – nhấn mạnh, với kết quả tăng trưởng kinh tế quý I/2024 của TP đạt 6,54% cho thấy vượt qua các kịch bản TP mong muốn, cao nhất từ 2020 đến nay. Để có kết quả này nhờ vào 3 nguyên nhân, TP phải tiếp tục phát huy. Đó là thể chế. Các nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội giúp TP tháo gỡ một số khó khăn, do đó TP cần nỗ lực triển khai chương trình hành động và cụ thể hóa hơn tinh thần các nghị quyết này. Bên cạnh đó là nguồn nhân lực chất lượng cao, TP đã quy tụ được rất nhiều chuyên gia, kiều bào; nhiều doanh nghiệp đổi mới sáng tạo đã chọn TP là điểm đến. Đặc biệt, dù chưa hài lòng với cơ sở hạ tầng hiện tại nhưng nỗ lực đầu tư công của TP trong 2 năm vừa qua và ở quý I rất tốt, hỗ trợ cho tăng trưởng.

“Những ngày vừa qua, các sở, ban ngành, quận huyện đã nỗ lực phối hợp thực hiện công tác giải ngân vốn đầu tư công, làm cả các ngày cuối tuần đã giúp TP đạt được kết quả trên 5.400 tỷ đồng. Đây là sự nỗ lực đáng trân trọng và cần phát huy”, ông Ngân nói.

Ông Ngân tin, tốc độ tăng trưởng của TP sẽ trở lại như trước đây nhưng đòi hỏi có thời gian vì đầu tàu TP đã nỗ lực quá nhiều, khai thác hết những công suất đã có. Muốn phục hồi như trước, cần phải có thời gian và đó là độ trễ. Độ trễ này TP ưu tiên đầu tư công nhiều hơn và tận dụng Nghị quyết 98 của Quốc hội để huy động nguồn lực xã hội, trong đó tập trung các dự án lớn để đem lại nguồn lực.

Minh Phương