Ngày 1-12, Trung tâm Phòng chống AIDS – Sở Y tế TP.HCM đã tổ chức tổng kết mô hình thí điểm về giảm kỳ thị và phân biệt đối xử (KT&PBĐX) đối với người nhiễm HIV/AIDS tại các cơ sở y tế trên địa bàn TP.
Theo đó, mô hình thực hiện thí điểm từ năm 2016 đến nay tại Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, Bệnh viện Q.6, Khoa Tham vấn và Hỗ trợ Cộng đồng Q.4. Mô hình thực hiện 2 hoạt động: khảo sát đánh giá thực trạng KT&PBĐX; thực hiện các hoạt động can thiệp tại cơ sở y tế dựa trên kết quả khảo sát. Kết quả khảo sát cuối kỳ cho thấy, nhân viên y tế (NVYT) có tham gia tập huấn KT&PBĐX ít lo lắng lây nhiễm HIV so với nhân viên không tham gia. Mặt khác, tập huấn đã giúp NVYT hiểu, nhận diện được các hành vi không sẵn sàng chăm sóc bệnh nhân là người nhiễm HIV. Các biện pháp can thiệp cũng góp phần giảm quan điểm tiêu cực của NVYT về người nhiễm HIV…
BS. Lê Tiến Dũng – Phó Giám đốc Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch – chia sẻ, hành vi phân biệt đối xử của NVYT xuất phát từ việc thiếu hiểu biết và nhận thức hạn chế về HIV, cơ chế lây truyền hoặc dự phòng chuẩn ở cán bộ y tế trong bệnh viện. Việc tập huấn đã có những hiệu quả và thay đổi tích cực về nhận thức này.
Anh Nguyễn Anh Phong – thành viên Ban điều hành Mạng lưới người sống với HIV tại TP.HCM – cho rằng, mô hình thí điểm đã tạo ra sự kết nối giữa người nhiễm HIV với nhân viên, cán bộ y tế. Người nhiễm HIV dễ dàng tìm kiếm sự hỗ trợ tại các cơ sở y tế khi gặp khó khăn trong quá trình kết nối người nhiễm HIV vào điều trị HIV hoặc chăm sóc y tế khác khi có bệnh cần nằm viện.
KT&PBĐX liên quan đến HIV là rào cản lớn đối với tính hiệu quả, hiệu suất của chương trình phòng chống HIV khiến nhóm nguy cơ cao sợ không đến cơ sở y tế để xét nghiệm cũng như che dấu tình trạng nhiễm HIV. Theo đó tỷ lệ tiếp cận điều trị HIV thấp, tỷ lệ bỏ điều trị cao, giảm chất lượng cuộc sống; tăng nguy cơ nhiễm HIV mới.
Các kết quả nghiên cứu cho thấy sự KT&PBĐX xảy ra dưới nhiều hình thức như xì xào bàn tán, xúc phạm, loại khỏi hoạt động cộng đồng, hành hạ thân thể, thôi việc làm… Phạm vi kỳ thị không chỉ diễn ra ở các cơ sở y tế, ngoài xã hội mà diễn ra ngay cả trong gia đình.
Tại Việt Nam, Chiến lược quốc gia phòng chống HIV/AIDS đến năm 2020 đặt mục tiêu tăng tỷ lệ người dân không KT&PBĐX với người nhiễm HIV đạt 80% và đến năm 2030 không còn KT&PBĐX với HIV/AIDS. Nhiều giải pháp phát triển bền vững đang được tìm kiếm, đưa phòng chống HIV lồng ghép vào hệ thống các cơ sở khám chữa bệnh thông thường. Qua đó tăng cường năng lực cho NVYT nhằm giảm KT&PBĐX liên quan đến HIV. Tại TP.HCM, mô hình thí điểm giảm KT&PBĐX là nỗ lực cho hoạt động này.
Để tiếp tục giảm KT&PBĐX liên quan đến HIV, theo ThS.BS Đỗ Hữu Thủy – Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế – thì: “Cần tiếp tục thành lập nhóm kỹ thuật hỗ trợ triển khai giảm KT&PBĐX trong cơ sở y tế do Cục Phòng, chống HIV/AIDS làm đầu mối. Tiếp tục triển khai thí điểm, đánh giá, tổng kết, chia sẻ kinh nghiệm mô hình; xây dựng ban hành tài liệu; triển khai hoạt động tuyên truyền; hỗ trợ thúc đẩy các nhóm cộng đồng, mạng lưới người nhiễm HIV phối hợp triển khai các hoạt động giảm KT&PBĐX liên quan đến HIV tại cơ sở…”.
Trinh Ngọc
Bình luận (0)