Tình trạng ngập lụt tại TP.HCM đã tới mức báo động đỏ, cứ giải quyết được điểm ngập này thì lại phát sinh điểm ngập khác. Với thực trạng này, TP.HCM phải tính tới tình huống xấu nhất là có khoảng 12% dân số chịu thiệt hại, 23% đất đai không sử dụng được do hậu quả của lũ lụt… Đó là những ý kiến của các chuyên gia quốc tế trong buổi trình bày những giải pháp công nghệ chống ngập cho TP.HCM được UBND TP tổ chức ngày 29-9.
Sống “hòa bình” với ngập lụt
Theo nhận định của các chuyên gia chống ngập quốc tế thì thế giới ngày càng có nhiều trận đại hồng thủy. Nguyên nhân là do trái đất nóng lên, nhiệt độ tăng từ 1,8 đến 4 độ C, mưa bão tăng lên với cường độ mạnh hơn, lún và sạt lở đất, mực nước biển bình quân tăng 59cm. Bên cạnh đó là tốc độ phát triển của đô thị, tình trạng thoát nước kém… Thay vì chống lại sự giận dữ của thiên nhiên thì nhiều nước đang chủ trương sống “hòa bình” với ngập lụt.
Điển hình như ở Nhật, từ năm 2000 đến năm 2005 đã xảy ra 3 vụ thảm họa lũ lụt tại TP.Fukuoka, Nagoya và Tokyo làm 11 người chết, trên 33,5 ngàn ngôi nhà chìm trong biển nước. Theo đó, tại Nhật đã đưa ra nhiều giải pháp ứng phó với thiên tai lũ lụt bằng cách cải tạo kênh thoát nước (cả chiều rộng lẫn độ sâu); lắp đặt các trạm bơm thoát nước công suất lớn (200m3/s); xây dựng hệ thống giếng và đường hầm thoát nước ngoài khu vực trung tâm; xây dựng hệ thống cống và đường hầm tiêu thoát nước trong lòng các đô thị. Không những vậy, tại Nhật còn đưa ra giải pháp lưu trữ nước tạm thời bằng cách xây dựng hồ chứa nước. Trong điều kiện bình thường thì đây là sân tennis, khi ngập lụt là nơi chứa nước.
Một chuyên gia chống ngập đến từ Đức cho biết: Tình trạng ngập lụt tại TP.Humburg (Đức) cũng na ná như TP.HCM. Quan điểm của chính quyền ở đây là “sống chung với ngập lụt”. Vì vậy, ở đây người ta đã tạo ra những cây cầu đi bộ cơ động trong mùa mưa lũ; hệ thống ngăn nước tự động tại các khu công nghiệp, khu dân cư, khu hành chính… “Phía sau bức tường ngăn lũ tự động, mọi người vẫn sinh hoạt bình thường như không hề có lũ lụt xảy ra”, vị này nhấn mạnh.
TP.HCM: Chạy trời không khỏi ngập
Từ nhiều năm nay, người dân TP.HCM đã quá quen thuộc với cảnh mưa ngập, không mưa cũng ngập, cứ đến hẹn là… ngập. Về nguyên nhân thì có rất nhiều, trong đó khách quan là do mưa – những cơn mưa 100mm ngày càng nhiều; triều cường – giai đoạn 2006-2010 chỉ có 15 lần (xuất hiện đỉnh ở mức trên 1,5m) nhưng từ năm 2011-2014 đã xuất hiện tới 76 lần. Nguyên nhân chủ quan là do dân số tăng nhanh, sau giải phóng chỉ có 2 triệu người đến nay đã tăng lên 10 triệu người. Theo đó, lượng nước thải cũng tăng lên gấp 5 lần. Tuy nhiên hệ thống cống rãnh thoát nước lại chưa được đầu tư, cải tạo tương xứng.
Riêng về nguyên nhân triều cường, ông Nguyễn Hữu Tín – Phó Chủ tịch UBND TP.HCM – cho biết: “TP.HCM chịu ảnh hưởng triều của 3 sông Đồng Nai, Sài Gòn và Vàm Cỏ. Triều ở 3 con sông này vào TP bằng 9 cửa lớn và 68 cửa nhỏ. Vì vậy, để chống ngập do triều TP phải lắp đặt hệ thống van ngăn triều tại 9 cửa lớn. Đến nay đã hoàn thành 1 cửa, 2 cửa đang đàm phán còn 6 cửa (Bến Nghé, Tân Thuận, Phú Xuân, Cây Khô, Mương Chuối và Phú Định) và 68 cửa nhỏ sẽ đầu tư xây dựng trong giai đoạn 2016-2020”.
Theo báo cáo của UBND TP, tính đến nay TP đã xóa được 34/58 điểm ngập do mưa và 16/29 điểm ngập phát sinh. Dự kiến đến cuối năm 2015, tiếp tục xóa 15 điểm ngập do mưa và 5 điểm ngập phát sinh. Song, công tác chống ngập của TP cứ như “bắt cóc bỏ dĩa”, chỗ này hết ngập thì lại phát sinh ngập ở chỗ kia. Vì vậy, nhiều chuyên gia chống ngập quốc tế cho rằng TP.HCM cần có các giải pháp khẩn cấp, ngắn hạn và dài hạn. Trong đó, giải pháp khẩn cấp là dùng trạm bơm di động để hút nước tại các điểm ngập. Về lâu về dài thì nên ứng dụng công nghệ mới để nâng cấp và xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng như xây dựng hồ điều hòa, cải tạo kênh Xuyên Tâm, xây dựng hệ thống thu gom và xử lý nước thải, xây dựng và cải tạo hệ thống thoát nước…
Từ các ý kiến này, Bí thư Thành ủy TP.HCM Lê Thành Hải chỉ đạo: Vấn đề ngập nước là một thách thức mà TP.HCM đang phải đối mặt. Đề nghị UBND TP chỉ đạo các sở, ngành liên quan rà soát lại đề án chống ngập của TP, điểm chưa phù hợp thì kiến nghị để điều chỉnh. “Việc chống ngập tại TP không chỉ là công việc trước mắt mà còn là lâu dài và phải làm đồng bộ. Cần tham khảo nhiều giải pháp, kinh nghiệm của các nước trên thế giới để đưa ra giải pháp tốt nhất cho TP vì đây là vấn đề liên quan đến đời sống của nhân dân, sự phát triển của TP”, Bí thư Thành ủy Lê Thanh Hải nhấn mạnh.
Hòa Triều
Bình luận (0)