Trong môi trường sư phạm không chỉ có học sinh cá biệt mà đôi khi xuất hiện những giáo viên cá biệt!
1. Cá biệt tích cực. Những giáo viên này là chỗ dựa tinh thần cho không ít đồng nghiệp trong nhà trường bởi cá tính dám đấu tranh vì quyền lợi chính đáng của tập thể. Họ mạnh dạn bày tỏ quan điểm, phân tích với những minh chứng có tính pháp lý, có tinh thần xây dựng để công việc khoa học và đạt hiệu quả cao. Với họ, suy nghĩ đi đôi với hành động theo đúng chức trách và nhiệm vụ của mình khi kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm được họ vận dụng tốt vào thực tiễn, tạo được niềm tin nơi đồng nghiệp qua hiệu quả công việc ngay vị trí việc làm của mình. Một đặc điểm đáng nói nữa là những giáo viên này mạnh dạn thay đổi phương pháp giảng dạy và giáo dục học sinh theo những chuyển biến tích cực của xã hội chứ không theo lối mòn và sức ì bấy lâu nay. Tạo không khí sôi nổi cho học sinh khi tham gia các hoạt động học tập chính là những minh chứng thể hiện tâm thế người thầy hòa đồng vào thế giới của trò để hiểu và giáo dục các em.
Với những giáo viên “cá biệt tích cực”, ý kiến xây dựng luôn đặt lợi ích của tập thể lên trên cái riêng tư của mình và không “bắt tay” với người xấu làm băng hoại xã hội, làm những việc không bình thường để tạo những ảnh hưởng xấu lên người khác. Nói theo ngôn ngữ công sở thì đây chính là những người làm được việc khi tri thức đạo đức luôn được chuyển hóa thành hành vi đạo đức đúng đắn thể hiện lương tâm và nghĩa vụ nghề nghiệp trong mỗi con người; vì thế họ luôn suy nghĩ, luôn tìm tòi cái mới, cái phù hợp với lẽ sống để phục vụ cộng đồng.
2. Cá biệt tiêu cực. Đây là những người chỉ chăm chăm đòi quyền lợi cho riêng mình trong khi đó tính cống hiến, tích cực trong công việc thì ngược lại. Cái tôi của bản thân quá lớn nên hầu như lúc nào họ cũng cho mình là đúng. Đáng nói hơn nữa là họ luôn chỉ trích tập thể khi không đáp ứng thỏa đáng lợi ích cá nhân mình chứ không vì cái chung. Họ phớt lờ những điểm tốt, những mặt tích cực mà cá nhân hay tập thể làm được. Trong khi đó, họ cường điệu hóa tất cả những cái xấu lên, kể cả những khuyết điểm nhỏ nhặt nhất. Đã có không ít người khốn khổ vì những thông tin như thế. Nhận định: Cả thế giới dưới chân ta quả là đúng với những giáo viên có cá tính như thế này! Thậm chí, nhiều người còn ra vẻ khốn khổ như là người bị hại để tập thể cảm thấy thương xót và tin tưởng vào những minh chứng kể khổ để bôi nhọ người khác. Nói theo ngôn ngữ báo chí là làm nhiễu những thông tin đúng đắn và đưa vào đó những thuật ngữ do mình tưởng tượng ra để trục lợi cho chính bản thân. Họ không thể hiện chính mình qua năng lực và hiệu quả công việc mà thông qua những chiêu trò gây tổn thương đến danh dự của người khác để hạ bệ đối phương. Hay nói cách khác là cạnh tranh không lành mạnh. Khi làm việc trong một tập thể có tính đoàn kết, hết lòng vì công việc chung thì dần dần họ sẽ bị lãng quên hay trở nên lạc lõng, bởi mọi người đều e ngại trò chuyện hay hợp tác mặc dù hàng ngày họ vẫn hiện diện trước tập thể.
| Character assassination nơi công sở
Thuật ngữ Character assassination – phá hoại thanh danh bằng các thủ đoạn vu khống hay bôi nhọ tưởng chừng chỉ xuất hiện trong giới truyền thông nhưng hiện nay hiện tượng này vẫn hiện hữu với những thủ đoạn tinh vi và gây ra những rắc rối không nhỏ trong chốn công sở. Một trong những cách phổ biến của việc phá hoại thanh danh người khác đó là đưa ra những tin tức thất thiệt, chứng cứ giả để đánh lừa những người cả tin, nhẹ dạ với mục đích là thao túng đám đông chỉ vì ân oán cá nhân, sự đố kỵ, ganh ghét. Character assassination là một trong những sai lầm về đạo đức nghề nghiệp thường rơi vào những người muốn lợi dụng danh nghĩa chống tiêu cực hay phê bình để trục lợi và vì lợi ích cá nhân tiêu cực của chính mình. Trong công việc cũng như trong cuộc sống, không có chỗ đứng cho điều dối trá và thói dối trá. Quan hệ trong công sở là quan hệ tôn trọng sự thật. Khái niệm trung thực là có gì nói đấy, không thêm thắt, đục cây tra vào cành. Với những người lãnh đạo, quản lý có kinh nghiệm và tôn trọng sự phát triển của cá nhân cùng với lợi ích chính đáng của tập thể, nếu tĩnh tâm suy nghĩ một chút thì vẫn có thể nhận ra được tính chất sai lạc, thô thiển của những cái gọi là minh chứng. Trân trọng những người làm được việc thể hiện qua thái độ chân thành, thẳng thắn, cầu thị và biết lắng nghe. Với những người lãnh đạo, quản lý có tầm nhìn thì đây chính là những nhân tố phát huy sức mạnh tập thể một cách tích cực nhất để mang đến những thành công. |
3. Ở góc độ cá nhân, tôi thích những giáo viên “cá biệt tích cực” hơn bởi dũng khí của họ. Trong cuộc sống mà nhìn đâu cũng thấy sự bon chen, dối lừa, chỉ cần một khoảnh khắc thẳng thắn đích thực vút lên thì cũng đáng quý lắm rồi. Chắc chắn rằng khi bày tỏ quan điểm trước tập thể, đặc biệt là với cấp trên ít nhiều gì họ cũng chịu thiệt thòi nếu ý kiến của mình bị hiểu sai và thậm chí là bị phê phán. Với những người quản lý hay lãnh đạo có tính bảo thủ, thực thi công việc theo lối mòn xưa cũ thì những giáo viên “cá biệt tích cực” chính là những “vật cản”. Trái lại, với những người lãnh đạo hay quản lý có tầm nhìn thì đây chính là những nhân tố phát huy sức mạnh tập thể một cách tích cực nhất để mang đến thành công. Tuy nhiên, không vì thế mà bỏ quên đi những giáo viên “cá biệt tiêu cực” bởi suy cho cùng, trong một tập thể không phải ai cũng hoàn hảo như mong đợi. Điều quan trọng trong công tác quản lý là phải biết gắn kết và phát triển các mối quan hệ xã hội, thỏa mãn các nhu cầu hợp pháp của người lao động nhằm mục tiêu phục vụ lợi ích chung của cả cộng đồng. Ở góc độ tư duy đổi mới, những giáo viên “cá biệt tích cực” chính là nhóm dẫn đường để lan tỏa sự năng động, sáng tạo trong công tác để những giáo viên “cá biệt tiêu cực” hiểu rõ về mục đích, yêu cầu đúng đắn của chủ trương, chính sách trong hoàn cảnh nhất định để có những phương thức thay đổi cá tính riêng của mình nhằm phục vụ cho nhu cầu chính đáng của công việc và sự thành công của nhà trường.
Lê Tấn Thời
Bình luận (0)