Giữa làn sóng chuyển đổi số đang lan tỏa mạnh mẽ trong giáo dục, nhiều thầy cô giáo đã tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào giảng dạy, mở ra hướng đi mới đầy hứng khởi. Dù vậy, giữa công nghệ hiện đại, ngọn lửa nghề giáo vẫn được giữ bằng trái tim con người!
Khi công nghệ bước vào lớp học
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra một thời kỳ đổi mới mạnh mẽ trong giáo dục. Những công cụ hiện đại giúp việc dạy và học trở nên trực quan, sinh động và hiệu quả hơn, tạo ra những trải nghiệm học tập hoàn toàn khác biệt so với trước đây. Từ soạn giáo án, tìm kiếm tư liệu, xây dựng bài tập tương tác đến đánh giá năng lực học sinh, AI hỗ trợ giáo viên tiết kiệm thời gian và mở rộng khả năng sáng tạo.
Tại Trường THCS Nguyễn Huệ (phường Hải Châu, TP.Đà Nẵng), việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong dạy học không còn là khái niệm xa vời. Chỉ trong thời gian ngắn, từ những đợt tập huấn đến các cuộc thi thiết kế bài giảng, đội ngũ giáo viên của trường đã thể hiện tinh thần đổi mới mạnh mẽ vừa chủ động thích nghi, vừa sáng tạo trong từng giờ lên lớp.
Thầy Võ Thanh Phước, Hiệu trưởng nhà trường, chia sẻ: “Ngay sau khi kết thúc năm học 2024-2025, Ban Giám hiệu đã tổ chức tập huấn thiết kế bài giảng ứng dụng AI với sự hướng dẫn của giảng viên Trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng. Mục tiêu không chỉ là giúp giáo viên sử dụng thành thạo công cụ mà quan trọng hơn là hiểu cách tích hợp công nghệ vào quá trình dạy học một cách hợp lý, nhân văn”.
Từ đợt tập huấn ấy, phong trào đổi mới lan tỏa nhanh trong toàn trường. Ban Giám hiệu phát động cuộc thi “Thiết kế bài giảng ứng dụng AI trong dạy học” ngay trong hè, thu hút khoảng 40 sản phẩm dự thi, trong đó 20 sản phẩm được chọn trao giải. Trường cũng tích cực tham gia Hội thi “Ý tưởng – Sáng kiến ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong giáo dục” do UBND phường Hải Châu tổ chức với 23 sản phẩm dự thi. Hiện nay, tập thể giáo viên Trường THCS Nguyễn Huệ đang chuẩn bị cho Ngày hội “Nhà giáo sáng tạo với công nghệ số và trí tuệ nhân tạo” do Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động.
Không chỉ dừng lại ở việc đổi mới hình thức giảng dạy, AI còn giúp giáo viên khai mở những cách tiếp cận mới trong giáo dục. Thầy Nguyễn Văn Tuấn, Tổ trưởng chuyên môn sử – địa, chia sẻ: “AI không phải điều gì quá phức tạp. Nếu biết khai thác, nó trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực. AI giúp tôi tiết kiệm thời gian từ khâu soạn giáo án, tìm tư liệu minh họa đến thiết kế bài tập phù hợp với từng nhóm học sinh. Nhờ đó, tôi có thêm thời gian để đầu tư cho hoạt động tương tác và hỗ trợ học sinh”.
Theo thầy Tuấn, AI mở ra khả năng cá nhân hóa việc học. Mỗi học sinh có thể nhận được nội dung, bài tập hoặc gợi ý học tập phù hợp với trình độ của mình. Các công cụ như chatbot học tập, phần mềm tạo câu hỏi tự động hay video tương tác giúp học sinh tự tìm hiểu, luyện tập và nhận phản hồi tức thời. Từ đó, các em học chủ động hơn, tự tin hơn, không còn phụ thuộc hoàn toàn vào thầy cô.
Ở Tổ khoa học tự nhiên, cô Lê Tôn Nhật Vy – Tổ trưởng chuyên môn, dạy môn hóa học cho rằng, đợt tập huấn đã tạo nên thay đổi lớn trong nhận thức của giáo viên. “Chúng tôi không còn tâm lý e dè với công nghệ. Giờ đây, các thầy cô đã nắm được các nền tảng và công cụ AI như phần mềm mô phỏng thí nghiệm, thiết kế hình ảnh, tạo đề trắc nghiệm, hay ứng dụng hỗ trợ phản hồi cho học sinh”.
Giáo viên giữ vai trò chủ chốt
Thầy Nguyễn Văn Tuấn chia sẻ: “AI có thể giúp tôi làm việc hiệu quả hơn, nhưng chỉ con người mới có thể tạo ra sự kết nối, thấu hiểu và nuôi dưỡng tâm hồn học sinh. Vì thế, tôi xem AI chỉ là người bạn đồng hành, còn giáo viên vẫn là người dẫn đường”.
Chung quan điểm, cô Nhật Vy nhấn mạnh: “AI có thể chấm điểm, tạo câu hỏi hay tóm tắt nội dung rất nhanh, nhưng nếu học sinh quá phụ thuộc, các em sẽ mất đi cơ hội rèn luyện tư duy, sự kiên nhẫn và khả năng cảm thụ”. Chính vì vậy, giáo viên phải đóng vai trò then chốt trong việc hướng dẫn học sinh phân tích, kiểm chứng và phản biện thông tin mà AI cung cấp.
| Sự hiện diện ngày càng mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo trong lớp học không làm giảm vai trò của giáo viên mà ngược lại, nhấn mạnh rõ ràng hơn trách nhiệm và vị trí của người làm nghề sư phạm. Bởi AI, dù ưu việt đến đâu vẫn chỉ phát huy giá trị khi được sử dụng một cách có chủ đích và định hướng sư phạm đúng đắn. |
Thực tế cho thấy, khi AI hiện diện trong lớp học, vai trò của giáo viên càng trở nên quan trọng. Họ không chỉ là người giảng dạy mà là “kiến trúc sư” trải nghiệm học tập, người biết cách đặt câu hỏi, khơi gợi tò mò, giúp học sinh học cách suy nghĩ độc lập thay vì lệ thuộc vào câu trả lời sẵn có của máy. Cùng với đó, AI đặt ra yêu cầu mới, người thầy phải học suốt đời. Không còn chỉ cập nhật kiến thức chuyên môn, họ phải học cách hiểu công nghệ, hiểu học sinh trong môi trường số để đồng hành cùng thế hệ trẻ. Đó là sự thay đổi căn bản của giáo dục hiện đại, nơi tri thức và công nghệ song hành trong sứ mệnh chung là phát triển con người toàn diện.
Một nền giáo dục thông minh không thể chỉ dựa vào công cụ thông minh. Những giá trị làm nên nghề dạy học, lòng nhân ái, sự kiên nhẫn, khả năng thấu hiểu và truyền cảm hứng vẫn là nền tảng không thể thay thế. Bởi giáo dục, tự thân, không chỉ là quá trình truyền đạt tri thức mà là hành trình chạm đến trái tim con người. Công nghệ càng phát triển, vai trò của giáo viên càng được khẳng định là người định hướng, kiến tạo trải nghiệm học tập, đảm bảo sự phù hợp và hiệu quả của mỗi nội dung giảng dạy. Không phải AI dẫn dắt giáo viên mà chính người thầy phải dẫn dắt cách sử dụng AI trong lớp học. “Trí tuệ nhân tạo có thể đưa chúng ta đến tương lai. Nhưng chính những người thầy mới giúp chúng ta trở thành người trong tương lai ấy”, thầy Võ Thanh Phước – Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Huệ khẳng định.
Phan Vĩnh Yên
Bình luận (0)