Công trình chứng minh “Bổ đề cơ bản chương trình Langland” của giáo sư toán học Ngô Bảo Châu vừa được tạp chí danh tiếng Time (Mỹ) bình chọn là 1 trong 10 khám phá khoa học tiêu biểu của năm 2009.
Giáo sư toán học Ngô Bảo Châu (giữa) chụp ảnh cùng du học sinh Việt Nam tại Anh. (Ảnh: WordPress)
Trong phần bình chọn về công trình của giáo sư Ngô Bảo Châu, tạp chí Time viết:
Năm 1979, nhà toán học người Mỹ gốc Canada Robert Langlands đã phát triển một lý thuyết mang tính cách mạng và đầy tham vọng mà có thể nối hai nhóm của toán học là lý thuyết số và lý thuyết nhóm. Theo tính toán, lý thuyết này nghiên cứu tính đối xứng kết hợp với phương trình số học được gọi là “chương trình Langlands”.
Langlands cùng các cộng sự và sinh viên của mình đã chứng minh được những trường hợp đặc biệt của định lý cơ bản. Nhưng hóa ra việc chứng minh các trường hợp tổng quát khó khăn hơn nhiều so với những gì Langlands dự đoán và đã mất gần 30 năm mới đạt được.
Trong vài năm qua, Ngô Bảo Châu – giáo sư toán học Việt Nam hiện làm việc tại trường đại học Université Paris-Sud (Pháp) và Viện Nghiên cứu cao cấp (IAS) ở Princeton (Mỹ), đã đưa ra một chứng minh xuất sắc cho bổ đề cơ bản. Khi công trình này được kiểm tra trong năm nay và được xác nhận là đúng, các nhà toán học khắp toàn cầu đã “thở phào nhẹ nhõm”.
Peter Sarnak, nhà lý luận số học làm việc tại IAS, khẳng định: “Điều này giống như thể những người làm việc ở phía xa bên kia bờ sông đợi ai đó đến bắc cho chiếc cầu qua sông. Và giờ đây bỗng dưng công trình của mọi người bên kia bờ sông đã được chứng minh”.
Danh sách 10 khám phá khoa học tiêu biểu của năm 2009 theo bình chọn của tạp chí Time:
1. Tìm thấy bộ xương cổ nhất của loài người
2. Giải mã bộ gene người
3. Liệu pháp gene chữa chứng mù màu
4. Thiết kế robot tự nghiên cứu khoa học
5. Nuôi cá ngừ trên đất liền
6. Phát hiện nước trên mặt trăng
7. Chứng minh được bổ đề toán học Langlands 8. Phép truyền thông lượng tử
9. Làm “hồi sinh” máy gia tốc hạt khổng lồ
10. Phát hiện ngôi sao mới giống hệ mặt trời
|
Dan tri/Theo Time
Bình luận (0)