Theo nhận định của Cục Việc làm, Bộ LĐ-TB&XH, với tốc độ đầu tư nước ngoài vào Việt Nam như hiện nay, chắc chắn trong thời gian tới sẽ còn có nhiều lao động nước ngoài vào Việt Nam làm việc.
Nghị định 46 mà Chính phủ vừa ban hành, về quản lý lao động nước ngoài tại Việt Nam và Thông tư hướng dẫn đang được Bộ LĐ-TB&XH hoàn thiện, đã được quan tâm đặc biệt, khi 3 năm trở lại đây, số lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam tăng mạnh. Xung quanh vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Lê Quang Trung, Phó Cục trưởng Cục Việc làm, Bộ LĐ-TB&XH, cơ quan quản lý trực tiếp lao động nước ngoài tại Việt Nam.
PV: Số lượng lao động nước ngoài liên tục tăng trong thời gian vừa qua khoảng 20.000 người/năm, thực tế này theo ông có phải xuất phát từ nguyên nhân thiếu sự hoạch định và chuẩn bị nguồn lao động của Việt Nam hay không?
Ông Lê Quang Trung: Nguyên nhân chính khiến lao động nước ngoài vào Việt Nam tăng mạnh là do những năm gần đây đầu tư nước ngoài vào Việt Nam tăng, có nhiều ngành nghề, lĩnh vực đòi hỏi lao động có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm mà nhân lực trong nước không thể đáp ứng được.Trong thời gian qua, tỷ lệ người nước ngoài được cấp phép lao động đã được nâng lên, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều trường hợp lao động chưa được cấp phép.
Bộ luật Lao động chỉ cho phép tuyển lao động có trình độ mà chúng ta đang cần. Những đối tượng này lao động trong nước không thể đáp ứng được nên không ảnh hưởng gì đến chính sách tạo việc làm trong nước. Về lâu dài, tôi nghĩ chúng ta cũng phải đào tạo nguồn nhân lực để thay thế. Tuy nhiên, trước mắt chưa đào tạo được hay chưa đủ nguồn thì chúng ta vẫn phải sử dụng nguồn lao động nước ngoài có tay nghề để học hỏi kinh nghiệm.
 |
|
Lao động nước ngoài tại khu công nghiệp Nghi Sơn (Thanh Hóa).
|
PV: Quy định thì là vậy nhưng thực tế theo chúng tôi được biết thì tại nhiều địa phương như Thanh Hóa, Bắc Ninh, Ninh Bình, Lâm Đồng… vẫn có tới hàng ngàn lao động làm việc không phép? Với chức năng là cơ quan quản lý, Bộ LĐ-TB&XH có nắm được con số này không?
Ông Lê Quang Trung: Vấn đề này, các Sở lao động địa phương cũng đã nắm được và báo cáo lên Bộ. Lao động phổ thông nước ngoài vào Việt Nam làm việc theo các nhà thầu, chủ yếu là trong lĩnh vực xây dựng. Vừa rồi chúng tôi đã có chuyến thực tế tại Ninh Bình. Ở địa phương này có khoảng 2.400 lao động nước ngoài, tuy nhiên chỉ có khoảng 500 lao động được cấp phép. Số còn lại đều thuộc đối tượng lao động làm việc dưới 3 tháng, không thuộc diện phải cấp giấy phép lao động.
PV: Với quy định lao động làm việc dưới 3 tháng thì không phải xin cấp giấy phép. Đây có là kẽ hở để nhà thầu nước ngoài đưa lao động phổ thông vào Việt Nam không, thưa ông? Và nếu vi phạm thì sẽ bị xử lý như thế nào?
Ông Lê Quang Trung: Theo quy định của Bộ luật Lao động, lao động nước ngoài làm việc dưới 3 tháng không phải cấp giấy phép lao động. Tuy không phải cấp giấy phép nhưng vẫn phải làm các thủ tục thông báo đầy đủ theo đúng quy định tại khoản 6, điều 9 của Nghị định số 34/2008/NĐ- CP, phải thông báo với Sở LĐ-TB&XH sở tại nơi người nước ngoài đến làm việc trước ít nhất 7 ngày tính từ ngày làm việc và phải nộp kèm theo đầy đủ các giấy tờ. Không thuộc diện phải cấp phép không có nghĩa là không quản lý. Tất cả lao động nước ngoài vào Việt Nam đều được các địa phương tổng hợp và báo cáo theo quy định.
Hàng năm, Bộ LĐ-TB&XH cũng tổ chức kiểm tra tại các địa phương có nhiều người nước ngoài để nắm bắt tình hình và xử lý những vấn đề phát sinh. Những trường hợp không có giấy phép và không tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam đều bị xử phạt. Có những trường hợp nhà thầu, chủ sử dụng lao động bị xử phạt lên đến hàng trăm triệu đồng và lao động không phép, hay không báo cáo sẽ bị trục xuất.
PV: Nhiều ý kiến lo ngại rằng, tới đây sẽ có hàng ngàn lao động nước ngoài vào Việt Nam làm việc trong các dự án, gói thầu EPC (thực hiện dự án theo phương thức chìa khoá trao tay), không ngoại trừ lao động phổ thông. Bộ LĐ-TB&XH có tính đến vấn đề này không?
Ông Lê Quang Trung: Bộ LĐ-TB&XH đã hoàn thiện dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện một số điều trong Nghị định 46/2011/NĐ- CP, sửa đổi, bổ sung Nghị định 34/2008/NĐ- CP về quản lý người nước ngoài làm việc tại Việt Nam, đang gửi lấy ý kiến các Sở, ngành và doanh nghiệp để sớm ban hành. Trong đó, Bộ hướng dẫn, chỉ đạo các địa phương tiếp tục tuyên truyền và phổ biến các quy định của pháp luật về tuyển dụng và quản lý lao động nước ngoài; tăng cường tổ chức rà soát và hoàn thiện quy chế phối hợp trong việc quản lý lao động nước ngoài ở từng địa phương.
Bộ LĐ-TB&XH cũng tăng cường phối hợp giữa các Bộ như Bộ Công an, Bộ Công thương, Bộ KH&ĐT, ban quản lý khu công nghiệp… trong việc hướng dẫn, hỗ trợ và tạo điều kiện cho chủ sử dụng lao động, người lao động nước ngoài để thực hiện tốt pháp luật lao động về sử dụng và quản lý lao động nước ngoài.
Riêng các dự án, gói thầu EPC, tháng 5 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị yêu cầu siết chặt quản lý gói thầu EPC. Trong đó, Thủ tướng cũng yêu cầu các đơn vị cần phải nghiêm chỉnh thực hiện việc sử dụng và quản lý lao động nước ngoài theo quy định của pháp luật về đấu thầu và pháp luật về lao động. Bộ Công an, Bộ Ngoại giao kiểm soát chặt chẽ việc cấp thị thực nhập cảnh cho người nước ngoài. Bộ LĐ-TB&XH nghiên cứu, đề xuất sửa đổi quy định người nước ngoài làm việc tại doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức tại Việt Nam.
Để hạn chế lao động nước ngoài, cùng với việc tăng cường quản lý của cơ quan chức năng cũng đòi hỏi ý thức của doanh nghiệp, chủ sử dụng lao động. Ngoài ra, lao động trong nước cần phát triển về tay nghề và kỹ năng nghề để đáp ứng được công việc và vị trí mà doanh nghiệp đang phải thuê lao động nước ngoài
Theo Thu Uyên
(LaoDong)
Bình luận (0)