Hết thời “cò đất” tự tung, tự tác

Từ ngày 1-3-2022, Nghị định số 02/2022/NĐ-CP của Chính phủ ban hành quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản (BĐS) bắt đầu có hiệu lực. Điều này cũng đồng nghĩa với việc “cò đất” hết thời lộng hành, tự do đẩy giá BĐS lên cao…

Các “cò đất” giới thiệu nhà, đất trên Zalo

Ai cũng có thể làm “cò đất”

Có thể nói, hoạt động môi giới BĐS ở nước ta thời gian qua vô cùng bát nháo. Phần lớn là do “cò đất” gây ra. “Cò đất” bắt tay nhau, khiến nhiều khu vực giá BĐS bị đẩy lên quá mức. Điều đáng nói là để trở thành “cò đất” dễ như trở bàn tay, ai cũng có thể làm được, chỉ khác nhau là “cò lớn” hay “cò nhỏ”…

Lê Thanh Tùng (bảo vệ của một chung cư ở Q.7) cho biết: “Nghề tay trái của nhiều bảo vệ chung cư là “cò đất”. Các chủ căn hộ muốn bán căn hộ sẽ gọi cho bảo vệ. Sau khi nhận giá, tụi em sẽ theo tình hình mà nâng thêm 1-5%. Phần này tụi em hưởng. Ngoài ra, tụi em còn ăn tiền của người bán từ 1-2%. Bởi vậy, làm bảo vệ ở những chung cư mới đưa vào sử dụng “ăn” nhiều lắm…”.

Nghề tay trái của Phạm Đình Xuân (nhân viên một công ty nhập khẩu rượu ở Q.6) cũng là… “cò đất”. Mặc dù chẳng có chút kiến thức gì về BĐS, thậm chí còn đang ở nhà thuê nhưng Xuân vẫn hồn nhiên môi giới BĐS cho hết người này tới người khác. “Tiền hoa hồng bán được một căn nhà có khi bằng lương nữa năm trời nên ai cũng ham”, Xuân cho biết.

Trước đây, Trần Minh Hải (Nhà Bè) chạy xe công nghệ nhưng mấy năm gần đây do nhiều người cùng chạy nên lượng khách của Hải cũng ít đi. Theo đó, Hải “cắp nách” thêm nghề “cò đất”. Từ đất vườn, đất ruộng, căn hộ chung cư, nhà nát, nhà cấp bốn, biệt thư, nhà có giấy, không giấy… Hải nhận hết rồi rao bán trên Zalo, Facebook.

Làm ăn kiểu “cò con” do không có trình độ như Tùng, Xuân, Hải thì mỗi tháng chỉ bán được một căn nhà, thậm chí 2-3 tháng mới bán được một căn.

Còn “cò lớn” như Đặng Quang Nam (Q.8) thì mỗi tháng có khi bán được 2-3 căn nhà. Nam cho biết: “Khi có mối bán nhà, tôi và các cộng sự sẽ tới đó livestream từng ngóc ngách trong căn nhà. Nào là nhà bếp, bộ bàn ăn, cái cầu thang, phòng ngủ, phòng khách, thậm chí phòng tắm, ban công… cứ chỗ nào đẹp nhất, ấn tượng nhất là chúng tôi xoáy sâu vào. Trước đây, tôi đã từng có nhiều năm kinh nghiệm trong việc livestream bán quần, áo, giày thể thao nên khi chuyển qua livestream bán nhà, đất, tôi ít gặp trở ngại. Đợt dịch Covid-19 bùng phát vừa qua là cơ hội cho livestream BĐS lên ngôi. Lợi nhuận của 5 năm livestream bán quần, áo, giày thể thao không bằng tôi livestream bán nhà trong một tháng…”.

Cái thời ai cũng có thể làm “cò đất” sẽ chấm dứt khi Nghị định số 02/2022/NĐ-CP của Chính phủ ban hành quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh BĐS có hiệu lực từ 1-3-2022.

Muốn làm “cò đất” phải có chứng chỉ

Nghị định số 02 quy định chi tiết một số điều, khoản của Luật Kinh doanh BĐS; trong đó có các nội dung về điều kiện của tổ chức, cá nhân kinh doanh BĐS. Theo đó, tổ chức, cá nhân kinh doanh BĐS phải thành lập doanh nghiệp (DN), có ngành nghề kinh doanh BĐS; Phải công khai trên trang thông tin điện tử của DN, tại trụ sở Ban Quản lý dự án (đối với các dự án đầu tư kinh doanh BĐS), tại sàn giao dịch BĐS (đối với trường hợp kinh doanh qua sàn giao dịch BĐS) các thông tin về DN, thông tin về BĐS đưa vào kinh doanh theo quy định tại khoản 2 Điều 6 của Luật Kinh doanh BĐS; Chỉ kinh doanh các BĐS có đủ điều kiện theo quy định tại Điều 9, Điều 55 của Luật Kinh doanh BĐS…

Để thành lập DN kinh doanh dịch vụ môi giới BĐS, Điều 62 Luật kinh doanh BĐS 2014 nêu rõ: Cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới BĐS phải có chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS và đăng ký nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế.

Và muốn có giấy chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS, theo khoản 1 Điều 68 Luật kinh doanh BĐS 2014 thì cá nhân được cấp chứng chỉ hành nghề môi giới khi đáp ứng được các điều kiện: Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; Có trình độ tốt nghiệp trung học phổ thông trở lên; Đã qua sát hạch về kiến thức môi giới BĐS.

Nghị định số 02/2022/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Kinh doanh bất động sản 2014 được Chính phủ ban hành ngày 6-1-2022. Nghị định số 02 sẽ có hiệu lực từ 1-3-2022, thay thế cho Nghị định 76/2015/NĐ-CP.
Với nhiều điểm mới tiến bộ, Nghị định số 02 được kỳ vọng sẽ tác động một phần tích cực vào sự vận hành của thị trường bất động sản Việt Nam trong thời gian tới.

Điều này cũng có nghĩa những người như Tùng, Hải chỉ học hết lớp 9 sẽ không “có cửa” trở thành “cò đất” như hiện nay. Đó là chưa kể, hoa hồng từ môi giới BĐS, các “cò đất” cũng sẽ không được “ăn hết” như lâu nay mà phải đóng thuế cho nhà nước. Đồng thời các loại BĐS mua bán bằng giấy tay, nhà bị kê biên để thi hành án… sẽ không được bán. “Cò đất” Hải thừa nhận: “Nếu bán được những loại nhà, đất mua bán bằng giấy tay thì hoa hồng rất cao, có khi lên tới 7-10%”…

Cùng với những quy định chặt chẽ của Nghị định số 02 thì tình trạng các DN BĐS bán nhà đang là tài sản thế chấp của ngân hàng cho người dân sẽ không còn. Tình trạng cư dân các chung cư mỏi mòn chờ sổ hồng do chủ đầu tư nợ nần ngân hàng, nợ tiền sử dụng đất cũng sớm kết thúc. Đặc biệt, tình trạng người dân kéo nhau đi đòi nhà, đòi tiền từ các DN BĐS cũng sẽ được hạn chế…

Anh Nguyễn Quốc Định (Q.1) – một “cò đất” có hơn 10 năm tuổi nghề cho biết: “Nghị định số 02 có hiệu lực sẽ làm trong sạch hơn thị trường BĐS, “cò đất” sẽ không còn lộn xộn như bây giờ. Những “cò đất” lương thiện cũng dễ sống hơn…”.

Cũng theo anh Định, sau Tết, anh đã đăng ký đi học chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS. Mỗi tuần học 3 buổi tối (ban ngày anh làm tài xế cho một công ty hóa chất của Trung ương đặt văn phòng đại diện tại TP.HCM), thời gian học là 3 tháng. Học xong còn phải thi sát hạch rồi mới được cấp chứng chỉ.

“Có chứng chỉ rồi thì mới xin thành lập công ty môi giới BĐS. Lúc đó mới hành nghề môi giới BĐS mà không lo bị cơ quan chức năng kiểm tra”, anh Định nói.

Cách đây mấy ngày, anh Định cũng đã tự gỡ bảng hiệu môi giới BĐS treo trước cổng nhà vì từ ngày 1-3, treo bảng hiệu khi cá nhân chưa có chứng chỉ hành nghề sẽ bị phạt…

Đức Phúc