Học sinh làm phim chống hút thuốc

Bộ phim bắt đầu bằng cảnh một cậu học sinh lớp 8 đang ôn bài giáo dục công dân. Chưa kịp học bài thì hình ảnh những con người đang rít từng hơi thuốc hiện lên trong đầu. Sau khi cho chạy hàng chữ “Khi tôi lớn lên, tôi đã thấy mọi người hút thuốc” là cảnh ông nội đang cúng ông cố bằng điếu thuốc đang cháy. Phân cảnh này cùng với cảnh ông Địa hút thuốc theo lời của nhóm tác giả là cách thể hiện ý nghĩa: ngay cả những người đã quá cố, cả thế giới tâm linh cũng… gắn bó với điếu thuốc từ lâu rồi. Còn ở thế giới thực tại, thì qua con mắt nhìn của cậu học trò, ai ai cũng đều hút thuốc. Đó là ông nội đã hút hàng chục năm, giờ vẫn gắn bó với điếu thuốc qua đầu lọc thuốc lá. Đó là người bố đang nói chuyện với con trai cũng tranh thủ làm điếu và… phả khói thuốc vào mặt cậu. Đó là thầy giáo dạy nhạc khi bàn tay này gõ nhịp thì bàn tay kia cũng đưa điếu thuốc lên môi. Ngay cả cậu bạn thân cũng tập tành hút thuốc. Mọi người coi việc hút thuốc, mua thuốc dễ dàng và đơn giản nên ngay cả một cậu nhóc học tiểu học cũng có thể bị sai vặt đi mua thuốc lá. Và cuối cùng thông điệp của đoạn phim đưa ra là: Ai cũng có thể mua thuốc lá dễ dàng như mua bịch snack vậy. Thật quá coi thường tác hại của thuốc lá.

Cô giáo dạy không nên hút thuốc lá vì có hại cho sức khỏe bản thân và có hại cho những người xung quanh. Nhưng sao ai cũng hút? Cậu học trò (trong phim) nhớ lại những lời biện hộ, phân bua, thanh minh của mọi người. Ông nội thì hút đã lâu nên không thể bỏ được: “Ông đã già, hút thuốc chỉ là thú vui lúc tuổi già mà thôi”, bố thì làm việc căng thẳng nên hút để giảm stress, tuổi mới lớn thì hút để ra dáng đàn ông. Ngay cả thế giới tâm linh như ông Địa, bàn thờ ông cố vẫn gắn với điếu thuốc lá vì người sống sao thì người chết vậy. Ai cũng có lý cả. Người lớn ra những điều cấm với trẻ con làm gì khi chính họ lại thực hiện những điều ấy? Cô giáo dạy những điều đúng đắn nhưng những lí do mà người hút thuốc đưa ra cũng có lý, vậy biết tin vào điều gì bây giờ? Trẻ con cần những hành động làm gương, chứ không cần những giáo điều suông. Trẻ con làm sao chống lại những điều không tốt của xã hội đây? Thông điệp này được nhóm tác giả chuyển tải trong cảnh kết thúc bộ phim: cậu học sinh bất lực ôm cuốn tập úp vào mặt. “Cảnh kết thúc tạo sự bi quan nhưng đó là tâm lý có thật của học trò chúng mình. Nó cũng nhằm khắc sâu ấn tượng cho người xem. Hy vọng sẽ làm thay đổi nhận thức của những ai đang hút thuốc lá”, bạn Tường Vi – một trong ba tác giả chia sẻ.

Niềm đam mê làm phim ngắn đã gắn kết ba người bạn vốn học ở ba lớp khác nhau với tính cách cũng rất khác lại gần nhau. Đó là Nguyễn Lâm Tuyền (lớp 9/13), Nguyễn Hoàng Du (lớp 9/11) và Trần Nguyễn Tường Vi (lớp 9/13). “Cái khó nhất trong làm phim là ý tưởng”, bạn Lâm Tuyền thổ lộ. Vì vậy để có 3 phút coi được, cả nhóm phải mất gần một tháng rưỡi mới hoàn thiện tác phẩm. Riêng phần chọn lựa ý tưởng, làm rồi bỏ thì phải mất đến 2 tuần. Để có kịch bản như hiện tại, mỗi người đưa ra ít nhất là một ý tưởng, rồi bàn bạc nhưng vẫn không thống nhất được… nhiều lúc thấy chán quá, nhóm suýt bỏ cuộc. Sau khi ý tưởng của Lâm Tuyền được thông qua (có sự nhân nhượng chút ít của hai thành viên còn lại…), thì đến lượt tuyển diễn viên cho bộ phim. Tác giả kịch bản được ưu ái làm diễn viên chính. Dàn diễn viên còn lại cũng là các thành viên trong gia đình của Lâm Tuyền  như  ông nội, bố mẹ, đứa em ruột đang học lớp 5 vì… dễ vận động và có thể bắt diễn đi diễn lại nhiều lần được.

Riêng bạn Hoàng Du với ngoại hình khỏe mạnh, rắn rỏi do có nhiều năm luyện tập võ (từng đi thi đấu và đoạt huy chương ở Hội khỏe Phù Đổng ở các môn Vovinam, Judo, Karate) nên được chọn vào vai phản diện: cậu học sinh phì phèo điếu thuốc lá. Và để có thể nhập vai cho tốt, Hoàng Du ngay lập tức phải học cách ngậm thuốc lá sao cho đúng điệu, cuối cùng sau 30 phút khổ sở, anh chàng cũng biết cách diễn. Chỉ có điều sau đó thì thấy khó chịu và ghét cái mùi thuốc lá thậm tệ. Còn Tường Vi là con gái nên được trở thành tổng đạo diễn kiêm nhà phê bình điện ảnh.

Để có những cảnh quay thật tốt, nhóm quyết định thuê hẳn một thợ quay bên ngoài, thuê studio để lồng tiếng, dựng phim. Tổng số tiền chi ra khoảng trên 4 triệu đồng, đều do mỗi người góp vốn vào để chia sẻ. Bộ phim được nhóm bạn hoàn thành trong những ngày hè vừa qua. Điều đáng mừng là sau khi xem xong bộ phim, một số người lớn xung quanh nhóm bạn đã có dấu hiệu thay đổi thói quen hút thuốc lá: như bố của Tường Vi thì không thấy hút trước mặt con gái, bố của Lâm Tuyền và Hoàng Du thì bỏ hẳn hút thuốc… Năm ngoái, bộ ba này cũng tham gia cuộc thi làm phim ngắn và đoạt giải nhì toàn quốc với bộ phim có tựa đề Cây bút cũ. Đến với cuộc thi năm nay, bộ ba lại đoạt giải nhất. Sự thành công của nhóm bạn có lẽ là dễ hiểu vì họ đầu tư nhiều tâm huyết cho việc làm phim.