“Trường học thời công nghệ số: cấm điện thoại là lạc hậu hay cần thiết?” là chủ đề tọa đàm trực tuyến do Tạp chí Giáo dục TP.HCM tổ chức mới đây với sự tham gia của một số diễn giả. Tọa đàm bàn về các giải pháp để quản lý học sinh sử dụng điện thoại trước đề xuất của Sở GD-ĐT TP.HCM về việc cấm học sinh sử dụng điện thoại trong giờ học và giờ ra chơi.
Không nên cấm, chỉ nên quản
Chia sẻ trong tọa đàm, ông Phạm Quý Trọng (Phó Vụ trưởng Vụ Địa phương 3, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương) cho biết bản thân ông cũng có con trong độ tuổi đi học, sử dụng điện thoại thông minh và gặp nhiều khó khăn khi quản lý con sử dụng điện thoại, vì có rất nhiều câu chuyện đằng sau mà phụ huynh không biết được. Việc hạn chế, quản lý học sinh sử dụng điện thoại thế nào trong nhà trường hiện nay rất quan trọng, cấp bách.
Theo ông Trọng, sử dụng điện thoại hiện nay đang trở thành thói quen của học sinh. Do vậy, cần phải bàn việc sử dụng điện thoại thông minh một cách hiệu quả trong việc học, giải trí, để các em không bị nghiện game ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần, thể chất, học tập, chứ không phải là cấm hay không cấm các em sử dụng.
ThS. Nguyễn Công Kỳ (Trưởng phòng Nghiệp vụ, Trung tâm Phát triển GD-ĐT phía Nam, Bộ GD-ĐT) cho rằng trong bối cảnh chuyển đổi công nghệ số mạnh mẽ hiện nay thì học sinh từ bậc THCS trở lên đều sử dụng điện thoại thông minh. Các em học tập, trao đổi, giao tiếp với bạn bè gắn với điện thoại bao gồm cả ở trường, ở nhà.
Điện thoại thông minh có mặt tích cực là giúp học sinh kết nối với bạn bè, thầy cô, là công cụ để học sinh mở rộng kiến thức học tập, nhất là việc học tiếng Anh. Song hệ lụy cũng vô cùng lớn. Theo thống kê, việc học sinh sử dụng điện thoại để lướt mạng xã hội là rất lớn, gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến việc tập trung học tập. Khi không có điện thoại, các em sẽ cảm thấy trống rỗng, ảnh hưởng đến tâm lý, tinh thần, sức khỏe. “Thông tư 32 của Bộ GD-ĐT ban hành về điều lệ trường THCS, THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học đã có quy định rất rõ về sử dụng điện thoại của học sinh. Trong bối cảnh công nghệ số hiện nay, việc học sinh tiếp cận công nghệ là cần thiết, bắt buộc. Do đó phải có quy định quản lý học sinh sử dụng điện thoại. Và nhà trường, gia đình cũng phải quan tâm làm gương khi sử dụng công nghệ, không để điện thoại làm chủ mình mà mình phải làm chủ điện thoại. Song không cấm tuyệt đối điện thoại thông minh mà phải hạn chế, bao gồm trong thời gian ở trường học và cả ở nhà”, ông Kỳ nhận định.
ThS. Trần Minh Tuấn (Phó Trưởng phòng Đào tạo, Trường ĐH Kiến trúc TP.HCM) thừa nhận có ưu và nhược khi cho học sinh, sinh viên sử dụng điện thoại trong trường học. Quan điểm của ông là từ bậc phổ thông cần thiết tạo cho học sinh thói quen sử dụng điện thoại một cách thông minh, giúp học sinh nhận thức được sử dụng điện thoại phục vụ cho việc học, biết quản lý thời gian khi sử dụng, không sa đà vào các hành vi tiêu cực. “Nếu cấm hoàn toàn thì có thể phát sinh việc các em sử dụng lén lút. Vì thế, quan điểm là không cấm mà có cách quản lý. Có thể cho học sinh sử dụng điện thoại sau giờ học (sau tiết 5 buổi sáng), sau đó vào giờ học buổi chiều thì sẽ thu lại bỏ vào tủ. Nhà trường có thể cho học sinh làm bản cam kết, nếu sử dụng điện thoại vi phạm theo bản cam kết thì sẽ bị tịch thu và xử lý nặng”, ông Tuấn đề xuất.
Tổ chức đa dạng sân chơi để kéo học sinh ra khỏi điện thoại
Ở góc độ nhà quản lý giáo dục, ThS. Lê Thị Hồng Anh (Phó Hiệu trưởng Trường THPT Võ Văn Kiệt, TP.HCM) đánh giá, công nghệ đang là yếu tố rất cần thiết để giúp học sinh có thêm công cụ trong việc học. Học sinh TP.HCM đa phần đều được trang bị điện thoại khi đến trường để liên lạc. Để làm sao học sinh sử dụng hết các chức năng thông minh của điện thoại là điều mà mỗi nhà trường đều rất quan tâm. Việc cấm tuyệt đối thì rất khó, phải làm sao để các em nhận thức đúng đắn việc sử dụng điện thoại khai thác hiệu quả trong học tập, tránh sa đà vào điện thoại, trò chơi trực tuyến…
Bà Hồng Anh cho biết, tại Trường THPT Võ Văn Kiệt, giờ ra chơi có nhiều sân chơi thu hút học sinh. Ngoài ra, nhà trường còn có mô hình “Ngày thứ năm hạnh phúc” tổ chức vào thứ năm hàng tuần, học sinh được mặc đồ tự do, mang cặp sách “sáng tạo” đến trường thay vì mặc đồng phục. Trong ngày này, nhà trường cũng tạo điều kiện để học sinh các lớp được biểu diễn các tiết mục độc đáo; các lớp thi đua với nhau, háo hức, màu sắc trong giờ ra chơi trong “Ngày thứ năm hạnh phúc” rất rực rỡ. “Mỗi nhà trường, nếu biết khơi gợi các hoạt động thì sẽ thu hút học sinh. Bởi vì thiếu sân chơi, thiếu môi trường thì các em mới phải tìm đến điện thoại. Có những trường học, từ sáng đến chiều ở trường học sinh không cần sử dụng điện thoại vì các hoạt động tại trường đủ để thu hút các em. Một số trường học với diện tích sân trường nhỏ thì có thể tính đến hoạt động các câu lạc bộ để khơi gợi, thu hút học sinh tham gia, từ đó các em bớt việc sử dụng điện thoại thông minh”, bà Hồng Anh nhìn nhận.
Đối với việc sử dụng điện thoại trong giờ học có sự cho phép của giáo viên, bà Hồng Anh nhấn mạnh rằng các tiết học công nghệ thì vai trò của người thầy rất quan trọng, tạo nhiều hoạt động để thu hút học sinh, khơi gợi, kích thích được kỹ năng của học sinh trong tiết học, để các em được cuốn vào tiết học…
Trong khi đó, ThS. Nguyễn Công Kỳ lại đề cập vai trò của giáo viên quản lý học sinh sử dụng điện thoại thế nào trong giờ lên lớp của mình. Thông tư 32 của Bộ GD-ĐT ban hành điều lệ trường THCS, THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học, tại Điều 37 về các hành vi học sinh không được làm đã quy định rõ bao gồm hành vi: sử dụng điện thoại di động, các thiết bị khác khi đang học tập trên lớp không phục vụ cho việc học tập và không được giáo viên cho phép. Kế đó là vai trò của nhà quản lý giáo dục mỗi trường học, phải đưa ra quy chế riêng, sử dụng điện thoại thế nào cần cụ thể trong nội quy. Ngoài giờ học thì cần tạo nhiều sân chơi thu hút học sinh, tăng cường hoạt động câu lạc bộ, thể dục thể thao, năng khiếu. Đặc biệt là phải tăng nhận thức của phụ huynh, sự làm gương của mỗi phụ huynh.
Đối với việc quản lý học sinh sử dụng điện thoại trong trường học, theo ông Phạm Quý Trọng, trước hết nhà trường cần có quy định rõ học sinh được sử dụng điện thoại như thế nào, sử dụng trong các trường hợp ra sao… Để quy định, nội quy đi vào trường học một cách hiệu quả thì phải có sự truyền thông đến giáo viên, phụ huynh, học sinh. Trong đó, ông Trọng đặc biệt nhấn mạnh vai trò nêu gương của phụ huynh. Để học sinh sử dụng điện thoại hợp lý thì phụ huynh cần hạn chế sử dụng điện thoại, tăng cường chơi, tương tác với con, nói chuyện với con nhiều hơn. Điều này sẽ giúp con dành thời gian tương tác, gắn kết với gia đình, “tách” con ra khỏi điện thoại.
Bài, ảnh: Đỗ Yến
Bình luận (0)