Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh: “Đánh thức” y đức của bác sĩ

Vậy làm sao để ngăn chặn được sự vô cảm của một bộ phận NVYT trước nỗi đau của BN? Xung quanh vấn đề này, ngày 16-10, tại TP.HCM, Bộ Y tế đã tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện quy tắc ứng xử, nâng cao y đức, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Mặc dù chuyện đã xảy ra gần 3 năm nhưng chị Ánh Nguyệt (P.Linh Trung, Q.Thủ Đức) vẫn không sao quên được thái độ của một số NVYT ở Bệnh viện (BV) T. Chị kể lại: “Hôm đó tôi bị đau bụng dữ dội và ra máu nên kêu taxi đưa gấp tới Bệnh viện T. Lúc đó khoảng 4 giờ sáng, tài xế taxi dìu tôi vào phòng cấp cứu nhưng nhân viên ở đây nói phải đợi đến giờ làm việc. Và tôi đã phải nằm ở ghế đá ngoài sân của BV tới hơn 7 giờ sáng mới được vào khám. Câu đầu tiên cô y tá hỏi không phải là tình trạng sức khỏe của tôi mà là: “Chị đi với ai?”. Tôi trả lời: “Tôi đi một mình”. “Người nhà chị đâu?”, cô này hỏi tiếp. “Chồng tôi đi công tác xa, hiện tôi chỉ có một mình”, tôi cố gắng chịu đựng cơn đau bụng để trả lời. Sau vài lời cáu gắt, cô y tá lấy máu cho tôi và kêu tôi đi đóng viện phí để nhập viện. Tôi nói: “Ngày mai hoặc ngày mốt, chồng tôi tới, anh ấy sẽ đóng. Bây giờ tôi đau bụng quá không đi được”. Cứ tưởng cô ấy sẽ thông cảm, nào ngờ… “Chị không đi được thì nhờ người khác”. Thế là tôi phải nhờ một anh đang chăm sóc vợ cùng phòng đi đóng tiền giùm. Không chỉ riêng tôi mà những BN mới vào đều phải chịu đựng cái thái độ quá quắt này…”.

Tình trạng nhũng nhiễu BN diễn ra còn “mạnh mẽ” hơn ở các BV tuyến tỉnh. Ở đó, vì 1.001 lý do mà các bác sĩ cố tình “giam” không cho BN nặng chuyển viện lên tuyến trên. Đơn cử như trường hợp cháu gái của bà Lai (Đồng Tháp). Tại Phòng Cấp cứu Khoa Sốt xuất huyết, BV Nhi đồng 1, bà kể lại: “10 ngày trước, cháu tôi (13 tuổi, học sinh lớp 5) bị sốt, đi khám ở 2 phòng mạch tư, bác sĩ đều cho biết bị sốt xuất huyết nhẹ nên điều trị tại nhà. Đến ngày thứ 3 thấy cháu sốt cao, đau bụng nên gia đình đưa vào BV tỉnh. Lúc này, máu của cháu đã đông, bác sĩ dùng kim đâm nát bấy 10 đầu ngón tay mà vẫn không lấy được máu. Tình trạng sức khỏe của cháu ngày càng nguy kịch, mắt nhắm nghiền, môi khô, không ăn uống được gì, bụng chướng. Thấy vậy, gia đình yêu cầu bác sĩ cho chuyển lên BV Nhi đồng 1 nhưng họ không chịu. Họ nói: “Chỉ còn 50% khả năng sống sót, nếu chuyển viện chết dọc đường thì sao?”. Thế là gia đình tự bỏ tiền ra thuê xe cấp cứu đưa cháu lên BV Nhi đồng 1. Tại đây, các bác sĩ nói nếu gia đình tôi đưa tới trễ chút xíu là cháu sẽ chết…”.

Bác sĩ Trần Thanh Tâm – Phó chủ tịch Công đoàn Y tế Việt Nam khẳng định: “Ứng xử giữa cán bộ, NVYT với BN, người nhà BN đang diễn ra trong bối cảnh nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân lớn hơn khả năng hiện tại của các BV. Phần lớn các BV tuyến TW, tuyến tỉnh đều trong tình trạng quá tải, BN phải nằm ghép 2, thậm chí là 3-4 người/giường. Do đó rất dễ xuất hiện những sai phạm và tiêu cực về y đức…”.

Cũng theo bà Tâm thì ngày 28-8-2008, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ra quyết định 29 về ban hành quy tắc ứng xử đối với cán bộ, công chức, viên chức các đơn vị sự nghiệp y tế. Tuy các đơn vị đã chủ động triển khai thực hiện, song sau 3 năm vẫn còn một số nội dung chưa được thực hiện triệt để, nhất là về tinh thần thái độ phục vụ. Chính vì vậy, ngày 11-5-2011, Công đoàn Y tế Việt Nam có kế hoạch số 161 về triển khai điểm thực hiện quy tắc ứng xử nâng cao y đức tại 5 BV tuyến TW: BV Bạch Mai, BV Việt Đức, BV K, BV Phụ sản TW và BV E. Chỉ sau một thời gian triển khai thực hiện, hình ảnh của các lương y ở đây đã gần giống với “từ mẫu” như lời dạy của Bác Hồ “Lương y như từ mẫu”.

“Ý thức của NVYT đã được nâng lên đáng kể. Cụ thể: Giảm và không còn đơn thư phản ánh không hài lòng về tinh thần, thái độ phục vụ của NVYT đối với BN, người nhà BN; tỷ lệ hài lòng của NB nội trú đối với BV đã tăng”.

Mới đây, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã ký ban hành kế hoạch tuyên truyền triển khai nhân điểm về thực hiện quy tắc ứng xử nâng cao y đức làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Đây là dịp để mỗi y, bác sĩ tự hoàn thiện bản thân nhằm phục vụ tốt công tác chăm sóc sức khỏe cho người dân…

Bài, ảnh: Hòa Triều