Học viên còn mù mờ về ngành nghề

Theo lý giải của các chuyên viên tư vấn, nguyên nhân là do trong chương trình học không có các tiết giáo dục hướng nghiệp, còn trung tâm thì ít tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp lồng ghép vấn đề này cho học viên.

Khi Chuyên viên tư vấn tâm lý Nguyễn Thị Diễm My (Trung tâm Đào tạo kỹ năng sống và chăm sóc tinh thần Ý tưởng Việt) đặt vấn đề là có bao nhiêu học viên ở Trung tâm GDTX huyện Củ Chi chưa biết chọn ngành nghề cho mình thì có hơn 90% giơ tay, trong đó có rất nhiều học viên đang học lớp 12. Tương tự, ở Trung tâm GDTX Q.10 có khoảng 30% học viên lớp 12 giơ tay. Thầy Trương Bá Hải, Phó giám đốc Trung tâm GDTX Q.10, cho hay: “Mỗi năm, các giáo viên trẻ của trung tâm thường phối hợp với sinh viên các trường ĐH, CĐ tổ chức tư vấn chọn nghề cho học viên. Ngoài ra, do không có tiết giáo dục hướng nghiệp như ở các trường THPT nên chúng tôi thường nhắc nhở giáo viên giúp các em tìm hiểu ngành nghề qua các giờ sinh hoạt chủ nhiệm. Tuy nhiên, do thời lượng ít, giáo viên lại không được đào tạo bài bản nên việc làm này chưa sâu”.

Còn ở Trung tâm GDTX huyện Củ Chi, nhiều học viên cho biết đây là lần đầu tiên các em có dịp tiếp xúc với chuyên viên tư vấn tâm lý và hướng nghiệp. Hai học viên (học lớp 12A1) là Nguyễn Thành Phúc và Trương Đoàn Phương Nam cùng cho biết: “Đây là lần đầu tiên chúng em tham gia chương trình hướng nghiệp có quy mô lớn. Ở trung tâm, khi chọn ngành nghề thì giáo viên thường chọn thời điểm gần kề kỳ thi ĐH, CĐ mới tư vấn cho chúng em một vài buổi. Vì vậy, những thông tin mà chúng em có được chủ yếu là qua mạng internet”. Được biết, Thành Phúc thích học khối A nhưng em vẫn chưa biết chọn cho mình ngành nghề gì, còn Phương Nam thì môn học nào cũng ở mức trung bình nên em rất khó chọn ngành.

Chuyên viên tư vấn tâm lý Nguyễn Thị Diễm My phân tích: “Đến thời điểm lớp 12 mà các em chưa biết chọn cho mình ngành nghề nào là do các em chưa có đầy đủ kiến thức, cơ sở dữ liệu để chọn nghề hoặc các em chưa đánh giá đúng tầm quan trọng của việc làm này. Khi các em lựa chọn ngành nghề nào thì ngành nghề đó sẽ đi theo các em trong quãng thời gian dài, có thể là suốt cuộc đời nên cần cân nhắc kỹ”.

Tại các trung tâm GDTX, rất nhiều học viên quan tâm đến nhu cầu nhân lực thị trường lao động ở TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung. Theo các chuyên gia dự báo nguồn nhân lực, hiện đất nước đang ở thời kỳ kinh tế hội nhập nên cơ hội nghề nghiệp cho người lao động rất nhiều, nhưng cũng có không ít thách thức.

Ông Trần Anh Tuấn, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP.HCM, chia sẻ: “Kinh tế Việt Nam đang ở trong giai đoạn hồi phục và phát triển, chỗ làm bắt đầu đi vào ổn định. Năm 2015 có hai sự kiện lớn, đó là Việt Nam mở cửa giáo dục, du lịch và hòa nhập cộng đồng ASEAN. Khi đó, người lao động Việt Nam có thể đi qua các nước ASEAN lao động và ngược lại dễ dàng hơn. Tuy nhiên, thách thức đặt ra là tính cạnh tranh rất cao, cạnh tranh này không chỉ là giữa nguồn lao động trong nước với nhau mà có cả nguồn lao động nước ngoài. Vì thế thị trường chắc chắn sẽ đòi hỏi người lao động phải có chất lượng, giỏi tay nghề và đam mê sáng tạo”.

Ông Trần Anh Tuấn cũng nêu rõ, 3 trong số 9 ngành nghề sẽ rất phát triển ở thị trường lao động Việt Nam trong thời gian tới là du lịch và khách sạn, điện – điện tử và công nghệ thông tin nhưng doanh nghiệp sẽ đòi hỏi lao động có tay nghề cao.

Bà Nguyễn Thị Hồng Huế, Hiệu trưởng Trường TC Nghề Du lịch và khách sạn Khôi Việt, cho biết: “Hiện có khá nhiều trường ĐH, CĐ đào tạo các ngành nghề đang cần nhu cầu lao động cao như quản trị nhà hàng khách sạn, hướng dẫn viên du lịch, đầu bếp… nhưng các doanh nghiệp vẫn rất khát nhân lực. Bằng chứng là trường chúng tôi đã nhận được đơn đặt hàng từ các doanh nghiệp ngay khi học viên chưa tốt nghiệp. Học TC, các em chỉ cần khoảng 2 năm là có thể thích ứng với công việc mà doanh nghiệp cần. Ngoài ra những ngành nghề đào tạo ngắn hạn (khoảng 3 tháng) như đầu bếp, lễ tân khách sạn, phục vụ buồng… đang rất hiếm nhân lực”.

Đồng tình với ý kiến này, ông Tăng Nguyễn Hoàng Minh, Trưởng phòng Đào tạo Trường CĐ Nghề iSpace, chia sẻ: “Thành công không đến từ bằng cấp, ĐH không phải là con đường duy nhất để các em phát triển tương lai. Xã hội hiện rất cần những lao động có tay nghề cao, ai có tay nghề người đó sẽ thành công”.

Bài, ảnh: Minh Châu