Hội An: Tín hiệu tích cực từ thu phí rác thải theo khối lượng

Sau 1 năm triển khai thí điểm thu phí rác thải sinh hoạt theo số lượng phát sinh tại mỗi hộ gia đình, người dân ở phường Cẩm Nam (TP.Hội An, tỉnh Quảng Nam) rất phấn khởi và hưởng ứng tích cực. Việc thu phí rác thải theo khối không chỉ đảm bảo sự công bằng mà còn góp phần nâng cao ý thức mỗi người dân về giữ gìn, bảo vệ môi trường.

Việc thu phí rác thải theo khối không chỉ đảm bảo sự công bằng mà còn góp phần nâng cao ý thức mỗi người dân về giữ gìn, bảo vệ môi trường

Người dân hưởng ứng tích cực

Tròn 1 năm trở lại đây, mỗi tháng, gia đình ông Phạm Hải ở phường Cẩm Nam được cấp phát 16 chiếc túi đựng rác thải sinh hoạt để phân loại rác tại nguồn. Mỗi chiếc túi có thể tích 10kg rác. Ông Hải bảo, gia đình ít người, lượng rác thải sinh hoạt mỗi ngày khá ít, trong khi đó một số loại rác thải từ rau, vỏ hoa quả gia đình ông đã dành riêng để bón cho các loại cây hoa, rau, số còn lại là rác khó phân hủy được cho vào túi phân loại. “Bình quân mỗi tháng gia đình tôi chỉ sử dụng khoảng 4 chiếc túi đựng rác khó phân hủy và rác hữu cơ. Tôi thấy việc phân loại rác tại nguồn rất thuận lợi cho công tác thu gom rác. Điều quan trọng hơn là mỗi thành viên trong gia đình khi thực hiện phân loại rác đều hiểu thêm về việc chung tay bảo vệ môi trường. Từ thói quen này, ai cũng thấy yêu môi trường và có ý thức bảo vệ môi trường sống xung quanh mình hơn”.

Làm nghề kinh doanh mặt hàng ăn uống, mỗi tháng bà Hồ Thị Quý ở Cẩm Nam được cấp 16 chiếc túi đựng rác, loại 40kg/một túi. Được hướng dẫn cụ thể cách phân loại rác hữu cơ và rác thải rắn, mỗi tháng bà Quý chỉ sử dụng hết 8 chiếc túi. “Trước đây, hễ rác thải ra tôi đều cho vào một túi mang đi vứt. Nay được nghe các lợi ích cũng như tác hại của các loại rác nên tôi thấy việc phân loại rác này rất hữu ích cho môi trường. Chỉ cần chú ý khi thải rác ra thì việc phân loại sẽ nhẹ nhàng và không mất nhiều thời gian. Mỗi người góp một tay thì môi trường sống của con cháu mình mai sau sẽ tốt hơn”, bà Quý vui vẻ cho biết.

Tháng 3-2023, TP.Hội An thực hiện thí điểm phân loại rác tại nguồn cho 450 hộ dân dọc đường Nguyễn Tri Phương, phường Cẩm Nam (TP.Hội An) với cách thức tính tiền rác hằng tháng bằng thể tích, cân nặng. Sau 1 năm triển khai, nhiều hộ dân đã đồng tình hưởng ứng. Nhiều hộ dân đồng thuận theo hình thức tính phí kể trên và đang tăng dần lên. Ước tính hiện có khoảng 50% trong tổng số các gia đình được thí điểm chấp nhận hình thức tính phí rác thải sinh hoạt.

Hàng năm, Hội An đón một lượng lớn khách du lịch trên khắp thế giới đến tham quan. Cùng với các dịch vụ được mở để phục vụ du khách, lượng rác thải theo đó ngày càng tăng cao. Trung bình mỗi ngày có khoảng 100 tấn rác thải sinh hoạt. Theo Công ty CP Công trình công cộng Hội An, từ năm 2012, Hội An đã triển khai quy định phân loại rác tại nguồn và đến nay 60-80% hộ dân thực hiện, tùy thời điểm. Cụ thể, rác hữu cơ được thu gom vào thứ hai và thứ sáu, rác vô cơ khó phân hủy sẽ được thu gom vào các ngày thứ ba và thứ năm trong tuần. Hội An được biết đến là địa phương đầu tiên trên cả nước thí điểm quy định về giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt từ hộ gia đình, cá nhân theo quy định tại Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Người dân phường Cẩm Nam (TP.Hội An) phấn khởi với phương thức thu phí rác thải theo khối lượng hàng tháng

Theo lãnh đạo TP.Hội An, hiện tại, thành phố đang thí điểm phân loại rác ở Cẩm Nam và rác thải sau khi thu gom vẫn phải chở đi chôn lấp. Dự kiến sau khi xây dựng hoàn thiện nhà máy xử lý rác thải đạt chuẩn thì sẽ tiến hành nhân rộng mô hình, phân loại tối đa và thực hiện thu phí trên toàn thành phố. Đồng thời, tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức và tạo thói quen cho người dân trong việc phân loại rác để bảo vệ môi trường, giữ gìn không gian phố cổ Hội An sạch đẹp.

Được sự chấp thuận của UBND tỉnh Quảng Nam cùng với sự hỗ trợ của Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN), Hội An đã chọn phường Cẩm Nam làm thí điểm thu phí rác thải theo phương thức kể trên. Mỗi gia đình tự phân loại rác thành 3 nhóm: Rác thực phẩm, rác tái chế và chất thải rắn và để vào tương ứng với từng loại bao nilon. Đối với loại rác tái chế, tái sử dụng thì các hộ dân sẽ tự thu gom và xử lý tại nhà, còn chất thải rắn sinh hoạt khác sẽ được đơn vị môi trường thu gom.

Thu phí theo khối lượng rác

Nhằm đảm bảo công bằng cho người dân trong việc thải rác ra môi trường, chính quyền TP.Hội An áp dụng thu phí dựa trên khối lượng rác thải của mỗi gia đình thải ra trong sinh hoạt hàng ngày. Ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch UBND TP.Hội An cho biết, thay vì đóng tiền rác đồng đều hàng tháng như lâu nay, người dân phường Cẩm Nam chi tiền mua túi nilon theo thể tích về chứa rác thải. Trong tương lai, hộ nào dùng nhiều thì túi rác càng to, tương đương với tiền phí sẽ cao.

Túi nilon được sản xuất theo thể tích chứa từ 10kg, 15kg, 20kg, 30kg và lớn nhất là 40kg. Mức giá được quy đổi bằng loại túi nilon, cụ thể túi 10kg có giá gần 1.900 đồng, túi 15kg giá 5.000 đồng, túi 20kg giá 7.500 đồng, túi 30kg giá 10.000 đồng và loại 40kg giá 15.000 đồng.

Thông thường, người dân thải rác sinh hoạt hằng ngày, mỗi tháng một hộ phải đóng tiền cho công ty vệ sinh môi trường với mức thu bình quân 30.000 đồng/hộ. Với mô hình thí điểm, các hộ dân sẽ mua túi nilon tương đương với mệnh giá 30.000 đồng là mua được 16 túi loại 10kg, với loại 15kg thì sẽ mua được 6 túi, loại 20kg sẽ mua được 4 túi… Theo ngày luân phiên trong tuần, xe thu gom rác sẽ tới các khu dân cư để chở rác đi. Nhân viên công ty môi trường sẽ bán túi nilon, người dân sẽ trả tiền tương ứng số túi cần mua. Như vậy, việc thu phí sẽ công bằng với các hộ sử dụng, thải ra môi trường nhiều hay ít rác. Việc làm này theo nhìn nhận của chính quyền thành phố tuy có nhiều khó khăn nhưng hướng đến mục tiêu vì lợi ích lâu dài và là xu hướng của tương lai nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.

Phan Lệ