Đó là tên cuốn sách do tôi chủ biên được tiến hành biên soạn ngay sau khi Bộ GD-ĐT công bố định dạng và cấu trúc đề thi tháng 12-2023. Sách phục vụ cho tất cả các đối tượng học sinh, không phân biệt học bộ sách giáo khoa nào; phát hành cùng với sách ngữ văn 12 trên cả nước vào tháng 5-2024.
Chúng ta đều biết, chương trình ngữ văn 2018 có nhiều thay đổi so với trước, trong đó có yêu cầu kiểm tra đánh giá. Việc đánh giá năng lực của học sinh hoàn toàn dựa vào chương trình, không theo sách giáo khoa; việc đọc hiểu và viết bài văn đều yêu cầu vận dụng vào văn bản ngữ liệu mới, tương đương với các văn bản đã học về thể loại, kiểu văn bản, độ khó… Do việc đánh giá thay đổi theo hướng vừa nêu trên, nên cách dạy, cách học và cách ôn luyện cũng cần thay đổi mới đáp ứng được yêu cầu, nhất là với kỳ thi tốt nghiệp THPT.
Sách hướng dẫn ôn thi này không phải chỉ phục vụ cho học sinh lớp 12 mà tất cả học sinh lớp 10 và lớp 11 đều có thể tham khảo và luyện tập dần trong quá trình học. |
Do sự thay đổi trên, cuối tháng 12-2023, Bộ GD-ĐT đã công bố định dạng và cấu trúc đề thi tốt nghiệp THPT các môn học từ năm 2025, trong đó có môn ngữ văn, một trong hai môn bắt buộc của kỳ thi này. Việc Bộ GD-ĐT công bố sớm định hướng, yêu cầu về đề thi cuối cấp THPT là một việc làm cần thiết, đáp ứng yêu cầu của học sinh, giáo viên và phụ huynh cả nước; giúp các nhà trường chủ động, triển khai việc tổ chức hướng dẫn học sinh ôn thi theo hướng mới một cách tích cực, hiệu quả. Tuy nhiên, yêu cầu về định dạng và cấu trúc đề thi mà Bộ GD-ĐT nêu lên rất khái quát. Các thầy cô giáo và học sinh cần cụ thể hóa những yêu cầu, định dạng và cấu trúc ấy thành các bài học; luyện tập cách làm, cách trả lời, cách viết sao cho thật đa dạng và phong phú. Vì thế, đối với việc hướng dẫn ôn luyện cho học sinh theo yêu cầu, định hướng mới không đơn giản, nhất là với yêu cầu sử dụng văn bản ngữ liệu không có trong các bộ sách giáo khoa. Xuất phát từ yêu cầu và bối cảnh trên, chúng tôi biên soạn sách Hướng dẫn ôn thi tốt nghiệp THPT môn ngữ văn nhằm giúp giáo viên và học sinh có tài liệu tham khảo một cách tin cậy, chính xác, thiết thực, có hiệu quả, nhất là trong những năm đầu mới triển khai theo yêu cầu này.
Sách đã được tổ chức biên soạn dựa trên các cơ sở sau: Thứ nhất, bám sát chương trình 2018 về yêu cầu cần đạt, nội dung dạy học và yêu cầu đánh giá theo năng lực nói chung cũng như năng lực môn học nói riêng. Thứ hai, tuân thủ các yêu cầu và cấu trúc định dạng mà Bộ GD-ĐT đã công bố để biên soạn các nội dung ôn luyện cho phù hợp, thiết thực, khả thi. Thứ ba, thiết kế nội dung và cấu trúc các phần của cuốn sách một cách khoa học, hợp lý, dễ hiểu, dễ sử dụng và có hiệu quả. Cấu trúc của sách gồm: Phần một, nội dung và cách thức ôn thi tốt nghiệp môn ngữ văn cấp THPT. Phần hai, hệ thống đề luyện tập với đầy đủ các dạng, loại theo đúng định dạng và cấu trúc mà Bộ GD-ĐT đã nêu lên. Mỗi đề gồm các yêu cầu đọc hiểu, viết đoạn hoặc bài nghị luận. Ngữ liệu đọc hiểu đều mới, có đầy đủ các loại văn bản (văn học, nghị luận và thông tin). Trong mỗi loại có đủ các văn bản thuộc những tiểu loại khác nhau…
Sách hướng dẫn ôn thi này không phải chỉ phục vụ cho học sinh lớp 12 mà tất cả học sinh lớp 10 và lớp 11 đều có thể tham khảo và luyện tập dần trong quá trình học. Cách thức ôn luyện và làm bài đã được nêu trong sách, các thầy cô giáo và học sinh chỉ cần thay ngữ liệu khác vào mô hình đề trong sách này là có thể có đề luyện tập một cách hiệu quả. Hy vọng sách sẽ đáp ứng được mục tiêu nêu trên, giúp giáo viên và học sinh tháo gỡ các khó khăn trong việc dạy, học và ôn thi tốt nghiệp cuối cấp THPT.
PGS.TS Đỗ Ngọc Thống
Bình luận (0)