Hướng học sinh bỏ học vào trường nghề

Theo thống kê, trên địa bàn quận 2 chỉ có hai trường THPT là Thủ Thiêm và Giồng Ông Tố nhưng trong 3 năm gần đây (từ năm học 2009-2010, đến 2011-2012) có 352 học sinh THPT nghỉ, bỏ học.

Gia cảnh khó khăn, sức học yếu, chưa được tư vấn, hướng nghiệp tốt… được xác định là nguyên nhân của tỷ lệ tốt nghiệp phổ thông thấp cũng như “tạo” ra dòng chảy nghỉ, bỏ học.

Thời gian qua, Trung tâm Kỹ thuật tổng hợp hướng nghiệp quận 2 đã phối hợp với các trường THCS và THPT trên địa bàn quận tổ chức nhiều hoạt động hướng nghiệp cho học sinh. Qua những hoạt động này, các em rất phấn khởi và có khái niệm cơ bản về nghề nghiệp xã hội, xu hướng lao động, tình hình kinh tế – xã hội địa phương… Qua đó giúp các em nhận định được năng lực học tập và phát hiện năng khiếu nổi trội của bản thân. Tuy nhiên, để các em có đầy đủ kiến thức, tự tin để tự phân tích và chọn hướng đi phù hợp sau khi tốt nghiệp THCS thì nội dung giáo dục hướng nghiệp trong chương trình lớp 9 chưa đảm bảo được yêu cầu này.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng này là tài liệu về giáo dục hướng nghiệp ở lớp 9 đã ban hành từ năm 2005 chỉ là tài liệu dùng thử, nội dung đã lạc hậu so với hiện tại nên thông tin về ngành nghề không phù hợp. Trong khi đó, nhân sự cho việc hướng nghiệp vẫn còn hạn chế, không có giáo viên chuyên hướng nghiệp nên chuyên môn chưa được đầu tư về chiều sâu. Ngoài ra, thời lượng các môn văn hóa không đủ nhiều để lồng ghép sâu hoạt động giáo dục hướng nghiệp, cơ sở vật chất còn hạn chế trong việc tổ chức hội thảo…

Bên cạnh những nguyên nhân trên thì còn có một số hạn chế thuộc về bản thân các em học sinh, phụ huynh và cả nhà trường. Cụ thể, các em hiện vẫn chưa hiểu rõ về tầm quan trọng của giáo dục hướng nghiệp nên chưa có thái độ tích cực trong các buổi học hướng nghiệp. Địa phương lại chưa có kế hoạch bồi dưỡng giáo viên dạy hướng nghiệp, chưa có chế độ bồi dưỡng thích hợp cho giáo viên làm công tác này. Trong khi đó, các buổi ngoại khóa chủ yếu chỉ tham quan vui chơi, chưa thực sự là các buổi sinh hoạt hướng nghiệp.

Theo đánh giá, công tác giáo dục hướng nghiệp của quận 2 chưa có đầu ra, bởi vì trên địa bàn quận hiện chỉ có 1 trung tâm dạy nghề, 1 trường CĐ (CĐ Hàng hải), 1 trường ĐH (ĐH Văn hóa), chưa có trường TCCN, TC nghề hay CĐ nghề đã ảnh hưởng đến quá trình hướng nghiệp cho học sinh.

Để ngăn dòng học sinh nghỉ, bỏ học, từ năm học 2012-2013, UBND quận 2 đã giao nhiệm vụ cho Trung tâm Kỹ thuật tổng hợp hướng nghiệp quận liên kết với Trường CĐ Công nghệ Thủ Đức tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh đào tạo bậc TCCN tại quận nhà để đón nhận số học sinh được phân luồng. Ngoài ra, trung tâm cũng đã lên kế hoạch thực hiện các hoạt động giáo dục hướng nghiệp mới, tạo mối liên kết giữa nhà trường và trung tâm qua các công việc như: Dạy nghề phổ thông (100% học sinh lớp 8 tham gia học nghề ở trung tâm), tổ chức hoạt động hướng nghiệp cho phụ huynh học sinh lớp 9, liên hệ với lãnh đạo Phòng GD-ĐT để nắm bắt danh sách học sinh tốt nghiệp THCS không đủ điều kiện vào lớp 10… Bên cạnh những công việc này, trung tâm còn xây dựng website giáo dục hướng nghiệp, bởi khi tham gia hoạt động này các em học sinh lớp 9 thường không có tài liệu tham khảo trong tay. Từ đó, chủ đề và nội dung buổi hướng nghiệp hầu như các em không biết nên không có sự chuẩn bị chu đáo như các tiết học khác. Website sẽ giúp các em khắc phục những hạn chế này. Nội dung website bám sát vào các chủ đề giáo dục hướng nghiệp cho học sinh lớp 9, trong đó có nội dung “thế giới quanh ta”. Để thực hiện nội dung này, trung tâm đã sưu tầm 8 ngành nghề truyền thống, hơn 25 làng nghề…; trong đó có các hình ảnh minh họa làm phong phú thêm nội dung. Ngoài ra, website còn ghi nhận hơn 100 ngành nghề có đào tạo theo nhiều tài liệu chuẩn; tìm hiểu năng lực bản thân với các bài trắc nghiệm khí chất, năng lực học tập để giúp các em hiểu đúng bản thân mình thực sự phù hợp với ngành gì trong tương lai; hệ thống giáo dục chuyên nghiệp và đào tạo nghề từ Trung ương đến địa phương để học sinh tìm hiểu thông tin về các trường nghề. Bên cạnh đó, website này còn có hộp thư góp ý để khách tham quan trang web có thể gửi thư góp ý tại mục Nội dung trong Menu liên hệ hoặc những bài viết hay, những tài liệu liên quan đến nội dung giáo dục hướng nghiệp mà khách muốn chia sẻ.

Bài, ảnh: Minh Châu