Khám phá căn nhà bí mật ẩn chứa một câu chuyện lịch sử hào hùng

Khám phá căn nhà bí mật ẩn chứa một câu chuyện lịch sử hào hùng - Audio

00:00 / 00:00

An audio error has occurred, player will skip forward in 2 seconds.

1 Khám phá căn nhà bí mật ẩn chứa một câu chuyện lịch sử hào hùng Audio

Trong một con hẻm nhỏ thuộc quận 3, TP.HCM, một căn nhà bình thường đang trở thành điểm đến thu hút du khách, không phải vì vẻ đẹp cổ kính hay những kiến trúc đặc sắc, mà vì nó ẩn chứa một câu chuyện lịch sử đầy bí mật. Hơn 50 năm trước, nơi này là hầm chứa vũ khí quan trọng của Biệt động Sài Gòn, đóng góp trực tiếp vào chiến thắng lớn trong cuộc tấn công vào Dinh Độc Lập trong chiến dịch Tết Mậu Thân 1968. Căn nhà nhỏ này không chỉ là một di tích, mà còn là minh chứng cho sự kiên cường, sáng tạo trong cuộc kháng chiến gian khổ của người dân Sài Gòn.

Rất đông du khách nước ngoài đến tham quan ngôi nhà chứa 2 tấn vũ khí này

Căn nhà 287/70 nằm khiêm tốn trong một con hẻm nhỏ, giữa con đường Nguyễn Đình Chiểu (nay là một trong những tuyến phố quan trọng của TP.HCM) và Võ Văn Tần, đã chứng kiến không chỉ sự biến động của lịch sử mà còn là những khoảnh khắc đỉnh cao trong cuộc chiến tranh. Được xây dựng trên một diện tích nhỏ khoảng 37m², ngôi nhà này vào năm 1966 đã được ông Trần Văn Lai (bí danh Năm Lai, một Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân) mua lại.

Khi đó, trong bối cảnh chiến tranh ngày càng ác liệt, Biệt động Sài Gòn cần một căn cứ bí mật để cất giấu vũ khí và chuẩn bị cho những trận đánh quan trọng. Vì vậy, ông Năm Lai đã quyết định biến ngôi nhà nhỏ bé này thành một pháo đài ngầm, một trong những hầm vũ khí nổi tiếng nhất của Biệt động Sài Gòn. Để tránh sự nghi ngờ, ông đã dùng lý do sửa chữa nhà để tiến hành đào hầm, và mọi hoạt động đều diễn ra trong bí mật tuyệt đối.

Với sự giúp đỡ của những thợ tin cậy, ông Lai bắt đầu đào hầm ngay trong lòng căn nhà. Căn hầm này không phải chỉ là một kho chứa đơn giản, mà thực sự là một công trình kiên cố có thể chứa đến 2 tấn vũ khí, bao gồm súng AK, đầu đạn B40, lựu đạn, đạn các loại và nhiều trang thiết bị chiến đấu khác. Trong suốt 7 tháng đào hầm, mọi hoạt động đều được thực hiện một cách cẩn thận, từ việc vận chuyển vũ khí cho đến việc che giấu đất đào được trong các thùng carton, rồi chuyển đi vào ban đêm.

Miệng hầm được giấu kín dưới sàn nhà, với nắp hầm làm từ 6 miếng gạch vuông, có kích thước nhỏ gọn đủ để một người có thể chui qua. Để đảm bảo an toàn, xe chở vũ khí từ Củ Chi chỉ đến nhà vào lúc nhá nhem tối, ngoài căn hầm ngầm, ngôi nhà còn có một hầm nổi, cửa hầm nổi này dẫn lên mái nhà, tạo điều kiện cho các chiến sĩ thoát ra ngoài bằng một sợi dây thừng khi cần thiết. Mọi phương tiện che giấu vũ khí đều được lựa chọn cẩn thận, từ những ván gỗ rỗng, giỏ hoa cho đến sọt trái cây – tất cả đều được sử dụng để giấu vũ khí dưới sự giám sát chặt chẽ.

Tất cả những hoạt động này diễn ra vào lúc chập tối hoặc đêm khuya, tránh sự chú ý của địch. Vào thời điểm đó, việc vận chuyển vũ khí ngay giữa lòng thành phố Sài Gòn, chỉ cách Dinh Độc Lập vài kilômét, là một điều không ai có thể tưởng tượng được. Chính sự bí mật và tinh vi này đã giúp Biệt động Sài Gòn tạo nên những cuộc tấn công gây chấn động, làm thay đổi lịch sử.

Một trong những sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử căn nhà này chính là cuộc tấn công vào Dinh Độc Lập vào Tết Mậu Thân 1968. Vào lúc 1 giờ 30 phút sáng ngày 31-1-1968, tức rạng sáng mùng 2 Tết, 15 cán bộ chiến sĩ của Đội 5 Biệt động Sài Gòn đã tập kết tại căn nhà này để lấy vũ khí và chuẩn bị cho cuộc tấn công vào Dinh Độc Lập. Họ đã lên kế hoạch kỹ lưỡng, di chuyển bằng 3 xe ô tô và 1 xe máy, với đầy đủ vũ khí và khí tài để thực hiện nhiệm vụ. Cuộc tấn công này đã tạo nên một dấu ấn mạnh mẽ trong cuộc chiến tranh, dù không đạt được mục tiêu cuối cùng nhưng đã khiến quân đội Mỹ và chính quyền Sài Gòn phải khiếp sợ trước sức mạnh của lực lượng biệt động.

Sau trận đánh, quân đội Mỹ đã đến và bắn phá căn nhà này vì chúng cho rằng đây là nơi trú ngụ của các chiến sĩ Biệt động Sài Gòn. Tuy nhiên, họ không phát hiện ra căn hầm vũ khí bí mật dưới lòng đất. Căn nhà tiếp tục bị chiếm giữ bởi quân Mỹ, và ông Năm Lai bị đày ra Côn Đảo. Mặc dù vậy, cuộc sống của ngôi nhà này không kết thúc ở đó. Sau sự kiện đó, ngôi nhà vẫn giữ nguyên giá trị lịch sử và văn hóa.

Sau khi đất nước giải phóng, căn nhà vẫn nằm yên lặng giữa lòng thành phố, nơi gắn liền với những ký ức về một thời kỳ chiến tranh ác liệt. Năm 1988, căn nhà được công nhận là Di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia với tên gọi “Hầm chứa vũ khí của Biệt động Sài Gòn”, để tưởng nhớ về những hy sinh và đóng góp của lực lượng biệt động trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Lối vào hầm vũ khí, được giấu kín dưới sàn nhà, nơi từng chứa đựng những vũ khí quan trọng cho cuộc chiến

Ngày nay, căn nhà không chỉ là một địa điểm tham quan nổi tiếng mà còn là nơi lưu giữ những kỷ vật, hiện vật quý giá từ thời chiến tranh. Ông Trần Vũ Bình, con trai ông Năm Lai, đã không ngừng công sức để tìm kiếm và trưng bày những hiện vật, tài liệu liên quan đến lực lượng Biệt động Sài Gòn tại chính ngôi nhà này. Ông đã tái hiện lại không gian lịch sử, tạo nên một điểm đến mang đậm dấu ấn quá khứ. Mỗi góc nhỏ trong ngôi nhà đều gợi nhớ về một thời kỳ đấu tranh đầy hy sinh, kiên cường của dân tộc.

Căn nhà nhỏ trong con hẻm yên bình của quận 3 không chỉ là một di tích lịch sử, mà là biểu tượng sống động của sự kiên cường, tinh thần quật cường và lòng dũng cảm của những người lính Biệt động Sài Gòn. Dưới lớp vôi vữa, giữa những viên gạch tưởng chừng bình thường ấy, là cả một thế giới thầm lặng của những chiến sĩ đã dũng cảm hy sinh để làm nên những bước ngoặt quan trọng của lịch sử dân tộc. Ngôi nhà này không chỉ lưu giữ một căn hầm chứa vũ khí, mà là nơi ươm mầm cho sự tự do, là minh chứng cho lòng yêu nước cháy bỏng và sự hy sinh của những con người đã đấu tranh không mệt mỏi để bảo vệ quê hương.

Khi du khách đến tham quan và lắng nghe câu chuyện về căn hầm bí mật này, không chỉ có quá khứ hiện lên trong từng không gian, mà còn là thông điệp về sự bền bỉ, về lòng yêu nước không bao giờ tắt. Từng viên gạch, từng cánh cửa nhỏ của căn nhà ấy đều ghi dấu những hy sinh vô giá, nhắc nhở mỗi chúng ta về giá trị của độc lập, tự do mà ngày nay chúng ta đang tận hưởng. Hơn 50 năm đã trôi qua, nhưng những ký ức về một thời chiến đấu gian khổ vẫn sống mãi trong lòng mỗi người dân Việt Nam, khắc sâu hình ảnh của những chiến sĩ Biệt động Sài Gòn – những anh hùng vô danh, nhưng một phần không thể thiếu trong lịch sử đất nước.

Thương Nguyên