Khổ ải đưa loài vật lên phim

Thực hiện bộ phim chiếu rạp đầu tay Tỷ phú chăn vịt, đạo diễn (ĐD) Tô Quốc Nam đã cho DV vịt lên màn ảnh với lời giới thiệu trân trọng: DV đặc biệt: con vịt trong vai Diễm. “Diễm” xuất hiện không xuyên suốt, nhưng tạo được tiếng cười từ cái tên và nhiều tình huống hài hước, ấn tượng. Đây cũng là lần đầu tiên con vật lên màn ảnh rộng được nhân hóa, nói tiếng người, làm bạn với nhân vật chính.

Loài vật lên phim thường để lại giá trị đẹp về lòng nhân ái và tình yêu thương. Bộ phim Dòng sông thương nhớ (ĐD Bùi Nam Yên) cũng có nhân vật vịt được đặt tên Hoa Tím, vừa hài hước vừa bắt nhịp cảm xúc cho thế giới tuổi thơ hồn nhiên.

Ngay từ tập đầu tiên, biên kịch Trần Quế Ngọc đã cho nhân vật chính ôm con “Hoa Tím” chạy trốn vì sợ bị bắt làm thịt. Cảnh những đứa trẻ miền quê yêu thương, chăm sóc bảo vệ chú vịt què này càng khiến cho những thước phim giàu cảm xúc. Một trong những ĐD mang loài vật lên phim nhiều nhất phải kể đến là Vũ Ngọc Đãng. Từ phim đầu tay Chuột cho đến Tuyết nhiệt đới, Vừa đi vừa khóc, Hotboy nổi loạn…Vịt, heo, mèo, chuột đều được Vũ Ngọc Đãng đưa lên màn ảnh bằng những khung hình rất đẹp, khi tạo tình huống hài hước, khi tăng thêm gia vị lãng mạn.

ĐD Bá Vũ, thời làm phim Biển xanh và ốc nhỏ đã nói, quay với trẻ con, động vật là những yếu tố “làm khó làm khổ” ĐD nhất. Có nghe những câu chuyện về động vật lên phim mới thấy để những DV đặc biệt này xuất hiện trên màn ảnh, các nhà làm phim đã phải “trần ai” như thế nào.

ĐD Phan Hoàng vẫn không quên kỷ niệm nhớ đời lúc quay phim Bình Tây Đại nguyên soái với những “DV ngựa”. “Điều kiện làm việc quá khắc nghiệt, những chú ngựa chiến trên màn ảnh xông pha vậy chứ ngoài phim trường, có lúc nắng nóng quá, chúng… xỉu luôn. Đoàn phim phải chăm sóc đặc biệt” – ĐD Phan Hoàng nhớ lại. Chuyện ngựa phi… trượt đường quay làm DV phải vất vả là thường xuyên.

“Quay với động vật, đoàn phim phải chấp nhận mất gấp đôi thời gian, có khi phải đổi tình huống kịch bản để theo diễn xuất ngẫu hứng của DV đặc biệt. Nhiều cảnh quay của tôi trong phim Tỷ phú chăn vịt cũng phải "lao đao" vì chú vịt tên Diễm. Lúc muốn "Diễm" đi trước dẫn đường thì chú cứ… tò tò đi sau. Lúc muốn "Diễm" đứng lại bên ngoài thì lại “lủi” vào bên trong. Mệt nhất là lúc quay ở cánh đồng, mỗi khi vịt sổng ra ngoài là mọi người đuổi theo mệt nghỉ. Đoàn phim ai cũng cố gắng “chiều theo ý vịt” để có những cảnh quay ấn tượng nhất. Nhưng cũng rất tội, có khi đoàn quay đến ba bốn giờ sáng, con vịt cũng phải thức theo” – DV Trịnh Kim Chi chia sẻ.

Với Vừa đi vừa khóc, để có được vài giây ngắn ngủi cho cảnh nhân vật Hải Minh của Lương Mạnh Hải cứu mèo trên sông, nhân viên đoàn phim phải trầm mình vừa bảo vệ mèo vừa tạo ánh sáng, giữ hiện trường. Còn với Dòng sông thương nhớ, biên kịch – ĐD Trần Quế Ngọc cho biết cũng vô cùng khó khăn khi tìm "DV chó" cho vai Mực Ù.

“Casting hoài không tìm được con chó mực vừa phải mập vừa biết diễn, cuối cùng đành sửa kịch bản thành con Mực ốm vì “DV chó” tìm được quá ốm. Ngay cả nhân vật chó dại cũng khổ. Chọn con chó dữ nhất rồi mà nó vẫn… hiền, khi quay, cả đoàn phải ra sức chọc cho con chó giận hết cỡ để ghi lại được cảm xúc tự nhiên” – Trần Quế Ngọc kể.

Câu chuyện về loài vật trên màn ảnh luôn để lại những ấn tượng rất sâu. Cho đến bây giờ, ĐD Nguyễn Quang Dũng dù đã làm nhiều phim có doanh thu khủng, nhưng những bộ phim khởi đầu sự nghiệp của anh cũng thật khó quên. Con gà trống, Con khỉ mồ côi – chuyển thể từ các tác phẩm cùng tên của cha anh, cố nhà văn Nguyễn Quang Sáng – rất giàu cảm xúc và giá trị nhân văn. Đ

D Nguyễn Hồng Chi cũng từng có bộ phim 90 phút Trái tim bạc vô cùng xúc động về chú chó tật nguyền (từng đoạt giải Cánh diều bạc phim truyện ngắn vào năm 2005). Điện ảnh Hàn Quốc – Nhật Bản cũng có một dòng chảy ngầm những bộ phim nghệ thuật khai thác nhân vật chính là loài vật: Chú chó bảo vệ những vì sao, Chú chó Akita, Chú chó Mari, Hachiko Monogatari, Snow Prince, 10 Promies to My Dog… luôn lay động trái tim khán giả.

“Điện ảnh nước ngoài có sự hỗ trợ của kỹ xảo 3D, người ta còn đào tạo huấn luyện được các DV động vật chuyên đóng phim, có cả những DV chó được hâm mộ đặc biệt vì các vai diễn. Nhưng, ở Việt Nam, khi cần thì mới đi tìm. Với điều kiện của điện ảnh Việt, làm phim về đề tài loài vật thật khó vô cùng. Nhưng tôi nghĩ nếu quyết tâm làm vẫn có thể thành công” – ĐD Trần Quế Ngọc kỳ vọng.