Không sử dụng thuốc vô tội vạ

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ tư, 19.08.2015, 08:08

Khi mua thuốc sử dụng, bệnh nhân cần tuân theo chỉ định của BS

Nguyên tắc khi sử dụng thuốc là phải theo toa, theo chỉ định của BS và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng, nhưng nhiều người thường bỏ qua bước này nên vô tình đã gặp phải những hậu quả đáng tiếc xảy ra.

Sử dụng quá liều

Sai lầm trong việc sử dụng thuốc đã khiến nhiều người phải trả giá đắt. Mới đây, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM cho biết có tiếp nhận một bệnh nhi tên là T.Q.T (11 tuổi, ngụ huyện Bình Chánh TP.HCM) bị suy hô hấp nặng. Bệnh nhi nhập viện trong tình trạng ngưng thở phải đặt nội khí quản, hỗ trợ thở máy. Theo kết quả xét nghiệm nước tiểu nguyên nhân do bệnh nhi sử dụng morphine liều cao trong khi đó qua khai thác bệnh sử thì bệnh nhân không mắc bệnh phải sử dụng loại thuốc này. Theo các BS, morphine là một loại thuốc giảm đau, gây nghiện, hấp thụ tốt qua đường tiêu hóa, tác dụng nhanh sau 30-60 phút uống, chuyển hóa ở gan thải trừ chủ yếu qua thận. Đây là loại thuốc có thể gây ức chế trung khu hô hấp, gây suy hô hấp, ngưng thở. Bệnh nhi có thêm triệu chứng ngộ độc, nhiễm trùng máu, tổn thương gan thận. Bệnh viện Nhi đồng 1, TP.HCM vẫn thường tiếp nhận những trường hợp cấp cứu nguy hiểm mà nguyên nhân có thể xuất phát từ sự chủ quan, lơ là của phụ huynh. Các tai nạn mà các em thường gặp thì rất nhiều và uống nhầm chất lạ là một ví dụ điển hình. Chị Trần Ngọc Cẩm (ngụ quận Gò Vấp, TP.HCM) chia sẻ: “Mỗi khi bị mắc bệnh tôi thường ra hiệu thuốc và kể bệnh để nhân viên bán thuốc rồi về uống chứ chẳng khi nào mà về nhà đọc hướng dẫn sử dụng”.

Tạo thói quen

Thói quen đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng cần phải chú ý hoặc ít nhất khi sử dụng cần phải có sự chỉ định của BS, tránh việc tự ý sử dụng một cách vô tội vạ.

BS Trương Hữu Khanh (Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM) cho biết: “Thói quen đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng là rất tốt, mỗi loại thuốc lại có những chỉ định riêng mà trên bao bì có thể không ghi. Chính vì vậy khi uống thuốc nên tuân theo những chỉ định của BS về liều lượng, cách dùng…”. BS Khanh nhấn mạnh: “Tên thuốc không quan trọng mà công thức hóa học mới quan trọng. Liều lượng chỉ nên chú ý cho thuốc chứ không phải kháng sinh, không phải hạ sốt vì trong nhiều trường hợp tùy bệnh tình của bệnh nhân mà BS có thể dùng liều kháng sinh cao hơn. Sử dụng liều cao cần tuân theo chỉ định của BS tránh những hậu quả xảy ra”. Cần đặc biệt lưu ý mỗi viên thuốc khi chúng ta sử dụng để uống đều độc nên việc uống thuốc không nên lạm dụng quá mức, việc sử dụng thuốc thường xuyên khi bệnh chưa đến mức phải uống thì lâu dần sẽ gây nên tình trạng lờn thuốc. Trong hướng dẫn sử dụng thuốc có mục tác dụng phụ, BS Khanh nhấn mạnh: “Mục tiêu của mục này để biết khi có dấu hiệu báo BS, chứ tỷ lệ gặp phải thường không nhiều, nếu ai uống cũng bị thì thuốc đó không được sản xuất. Ngoài ra, mục cẩn trọng không phải là chống chỉ định vì khi dùng BS vẫn cho sử dụng để chữa bệnh. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp do thuốc có ghi chống chỉ định nhưng có một vài thuốc vẫn sử dụng được vì có thể hướng dẫn thuốc chưa được cập nhật nên cần hỏi lại BS”. Chính vì vậy, không nên sử dụng thuốc một cách vô tội vạ mà khi sử dụng nên có sự thăm khám và kê đơn của BS.

Bài, ảnh: Nghiêm Quế

Tránh xa tầm tay trẻ em

Nhiều loại thuốc thường ghi phần chú ý này, theo BS Khanh thì đây là điều phụ huynh cần chú ý và quan tâm. Bởi trẻ em thường rất hiếu động, thích khám phá, tò mò. Nếu không may uống nhầm vào một số loại thuốc mà không được cấp cứu hoặc gia đình không phát hiện kịp thời thì vô cùng nguy hiểm. Thực tế cũng nhiều trường hợp đã phải nhập viện vì uống nhầm các chất lạ, nhiều loại thuốc độc hại…