Không thể lãng phí quỹ nhà tái định cư

Trên số báo 95 ra ngày 29-3, Tạp chí Giáo dục TP.HCM đã có bài “Căn hộ tái định cư bỏ trống, người dân không có chỗ ở” phản ánh về tình trạng các khu tái định cư Tân Mỹ (Q.7), Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh), Thủ Thiêm (TP.Thủ Đức) dù đã được đưa vào sử dụng trên dưới 10 năm nhưng số hộ dân đến sinh sống còn lèo tèo. Người ở ít, nhiều căn hộ gần như bỏ trống hàng chục năm qua dẫn đến xuống cấp. Nhiều người xót xa vì để có một chỗ ở an toàn tại TP.HCM đối với phần lớn người dân lao động, nhất là lao động nhập cư là một điều không dễ dàng; trong khi hàng chục ngàn căn hộ được xây dựng kiên cố rồi… bỏ hoang để cỏ mọc um tùm, rêu xanh bao phủ.

Ông Bùi Văn Hiếu – Chánh Văn phòng Sở Xây dựng TP.HCM

Xung quanh vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Bùi Văn Hiếu – Chánh Văn phòng Sở Xây dựng TP.HCM…

+ PV: Hiện TP đang có hàng chục ngàn căn hộ tái định cư bỏ hoang. Nhiều người cho rằng, đây là một sự lãng phí vô cùng lớn đối với ngân sách Nhà nước. Ông nghĩ sao về vấn đề này?

– Ông Bùi Văn Hiếu – Chánh Văn phòng Sở Xây dựng TP.HCM: Theo Điều 85 Luật Đất đai (năm 2013) và Điều 35 Luật Nhà ở, việc thu hồi đất ở chỉ được thực hiện sau khi hoàn thành xây dựng nhà ở hoặc cơ sở hạ tầng khu tái định cư. Do đó, công tác chuẩn bị trước nguồn nhà ở, đất ở phục vụ tái định cư thuộc sở hữu Nhà nước là tiêu đề và là cơ sở rất quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi để TP thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất theo quy định pháp luật. Cụ thể là đảm bảo đáp ứng được nhu cầu tái định cư cho toàn bộ người dân bị ảnh hưởng để các đối tượng này lựa chọn và quyết định hình thức tái định cư (nhận nhà hoặc nhận tiền) theo quy định. Trường hợp không có sẵn nguồn nhà ở, đất ở phục vụ tái định cư thuộc sở hữu Nhà nước, phải mất thời gian tạo lập quỹ nhà từ 2 đến 3 năm hoặc mua lại nhà ở thương mại với giá đầu tư xây dựng tăng cao để phục vụ tái định cư.

TP.HCM có diện tích, quy mô dân số lớn. Tại cùng một thời điểm, TP phải triển khai hàng trăm dự án đầu tư công có di dời, giải tỏa nên việc xác định nhu cầu tái định cư phải tính toán trên cơ sở phục vụ cho nhiều dự án đầu tư công khác nhau theo quy định pháp luật, không thể xem xét đầu tư dự án tái định cư phục vụ cho từng dự án đầu tư công cụ thể. Do đó việc chuẩn bị sẵn số lượng quỹ nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước phục vụ tái định cư là yêu cầu bắt buộc, nhất là khi TP.HCM phải triển khai hàng trăm dự án đầu tư công, dự án chỉnh trang đô thị có thu hồi đất.

Khu tái định cư Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh) vì thiếu người ở nên xuống cấp trầm trọng

+ Nhà không có người ở sẽ xuống cấp rất nhanh. Sự thật đã chứng minh là hàng ngàn căn hộ không có người ở tại các khu tái định Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh), Tân Mỹ (Q.7)… xuống cấp nghiêm trọng. Cùng với thời gian, nếu các căn hộ này không được bảo dưỡng, sửa chữa có thể sẽ không sử dụng được. Vậy các cơ quan quản lý Nhà nước giải quyết tình trạng này như thế nào thưa ông?

– Căn cứ vào kết quả đánh giá chất lượng nhà ở và tiến độ sử dụng quỹ căn hộ phục vụ tái định cư của UBND các quận, huyện và TP.Thủ Đức, Sở Xây dựng sẽ rà soát, tham mưu lập kế hoạch, đề xuất UBND TP phân bổ nguồn kinh phí để bảo trì, quản lý vận hành nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước phục vụ tái định cư, cần thiết thì đề xuất sửa chữa quỹ nhà chuẩn bị bố trí, đảm bảo đủ điều kiện bố trí tái định cư.

+ Đối với những căn hộ tái định cư đang bỏ trống, cơ quan quản lý Nhà nước có chủ trương gì không thưa ông?

– TP sẽ thực hiện chuyển đổi một phần nhà ở phục vụ tái định cư sang nhà ở xã hội để giải quyết tái định cư theo hình thức cho thuê đối với các hộ gia đình, cá nhân sống trên và ven kênh rạch, hộ gia đình không đủ điều kiện bồi thường, không đủ tiền để mua nhà ở tái định cư, nhà ở thương mại nhằm ổn định cuộc sống.

Nâng cao chất lượng sống người dân hậu di dời

“Công tác tái định cư, ổn định cuộc sống người dân sau giải tỏa là một nhiệm vụ hết sức phức tạp, tác động đến mọi mặt đời sống xã hội của người dân thuộc diện phải di dời. Việc chuẩn bị trước quỹ nhà, đất phục vụ tái định cư là cơ sở rất quan trọng để TP thực hiện tốt công tác bồi thường giải phóng mặt bằng các dự án chỉnh trang phát triển đô thị, dự án công ích và phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn; hạn chế thấp nhất khiếu nại, tố cáo của người dân. Công tác tái định cư còn thể hiện quyết tâm chính trị, trách nhiệm của TP đối với người dân bị ảnh hưởng bởi các dự án chỉnh trang đô thị, góp phần thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân hậu di dời…”, ông Bùi Văn Hiếu – Chánh Văn phòng Sở Xây dựng TP.HCM – nhấn mạnh.

Ngoài ra, đối với quỹ nhà dôi dư, không còn nhu cầu sử dụng sẽ tổ chức bán đấu giá. Vừa qua, UBND TP.HCM đã chỉ đạo thành lập tổ công tác do Sở Tài nguyên và Môi trường TP phụ trách để đẩy nhanh tiến độ bán đấu giá đối với các chung cư tái định cư không còn nhu cầu sử dụng.

+ Về lâu dài để tránh lãng phí và sử dụng có hiệu quả quỹ nhà tái định cư, xin ông cho biết TP đã có kế hoạch như thế nào?

– Để sử dụng hiệu quả, tránh lãng phí, UBND TP đã chỉ đạo thực hiện tập trung tháo gỡ vướng mắc đối với các dự án đầu tư công có bồi thường, giải phóng mặt bằng, đảm bảo nguồn vốn để thực hiện các dự án này, làm cơ sở để UBND các quận, huyện, TP.Thủ Đức xây dựng kế hoạch chi tiết sử dụng quỹ nhà ở, đất ở phục vụ tái định cư. Đồng thời, chỉ đạo TP.Thủ Đức và các quận, huyện thực hiện công tác điều tra xã hội học để xác định chính xác về nhu cầu tái định cư khi triển khai thực hiện các dự án chỉnh trang đô thị. Trong đó, lưu ý nhu cầu tái định cư tại chỗ của các hộ dân để xem xét, đề xuất phương thức tái định cư tại chỗ phù hợp với đặc điểm tình hình thực tế của từng dự án, từng địa phương.

Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy nhanh tiến độ bàn giao quỹ nhà, đất phục vụ tái định cư từ UBND các quận, huyện và TP.Thủ Đức về Trung tâm Quản lý nhà và giám định xây dựng để thống nhất đầu mối quản lý, vận hành, duy tu sửa chữa.

+ Xin cám ơn ông!

Linh Anh (thực hiện)