Khúc tráng ca chủ quyền biển đảo

Để viết lên khúc tráng ca hòa hợp với những vần thơ đầy chất bi hùng này, NS Văn Phượng đã dùng thủ pháp hợp xướng (thể loại thanh nhạc lớn). Ông tâm sự: “Khi tôi đọc bài thơ này, tôi đã cảm nhận được ý nhạc trong đó. Không biết có phải là đồng cảm hay không, nhưng dường như ý nhạc đã được nhà thơ Thanh Thảo gợi lên trong từng câu chữ. Tôi đã chọn thể loại hợp xướng và sử dụng nhiều thủ pháp âm nhạc phù hợp để chắp cánh cho những vần thơ được bay lên, tôn vinh và cổ vũ tinh thần yêu nước của dân tộc mình, nhất là trong thời điểm chủ quyền lãnh hải của Tổ quốc đang bị đe dọa”. Hợp xướng Chân sóng gồm 3 chương. Chương 1 có tên Mẹ và biển, được viết ở nhịp 6/8. Âm nhạc chương này sâu lắng, tiết tấu lúc vừa phải như những con sóng biển lặng, nhưng có lúc cuộn trào như nỗi lòng người mẹ dõi theo, và chờ đón những người con bám biển trở về. Và lớn hơn là hình ảnh mẹ Tổ quốc trước biển Đông sóng dữ hàng ngàn năm lịch sử. Chương 2 có tên Biển gọi, viết ở nhịp 2/2 tiết tấu nhanh, sôi động với chất liệu âm nhạc dân gian đồng bằng Nam Trung bộ. Chương này vẽ nên bức tranh về một vùng biển đảo mà khi nghe ai cũng nhận ra huyện đảo Lý Sơn ở Quảng Ngãi, nơi đầu sóng ngọn gió với những ngư dân quả cảm từ hàng trăm năm trước. Cho đến nay những người con của biển vẫn vươn khơi bám biển, góp phần khẳng định và bảo vệ chủ quyền của Tổ quốc. Chương cuối cùng là Chân sóng,viết ở nhịp 2/4. Đây là chương có chất liệu âm nhạc mang tính bi hùng và là chương mà NS Văn Phượng tâm đắc nhất.

Giai điệu và ca từ của hợp xướng Chân sóng đã nói lên tình cảm thiêng liêng của nhà thơ Thanh Thảo và NS Văn Phượng đối với vùng biển, đảo mà từ xưa, lớp lớp cha ông ta đã khai phá, đã hy sinh xương máu để gìn giữ cho đến ngày hôm nay. NS Văn Phượng chia sẻ rằng: “Có những đêm, viết được một đoạn nhạc ưng ý là nước mắt mình lại rơi. Những ca từ đầy bi hùng của nhà thơ Thanh Thảo đã làm rung động trái tim tôi”. GS.NS Thế Bảo, nguyên Ủy viên BCH Hội NS Việt Nam, nguyên Hội đồng lý luận văn học nghệ thuật Trung ương nhận xét: “NS Văn Phượng rất có công trong việc chuyển một bài thơ về biển đảo về vấn đề Hoàng Sa, Trường Sa của nhà thơ Thanh Thảo thành tác phẩm hợp xướng rất bề thế, có sự xúc động lớn. Tác phẩm này có sự hòa quyện giữa âm nhạc và thơ rất là tốt. Chứng tỏ sự đồng cảm của tác giả rất lớn. Cả người làm thơ và người làm nhạc có mối xúc động lớn trước những vấn đề về biển đảo mà gần như người dân Quảng Ngãi rất tự hào về mảnh đất Lý Sơn cũng như những người đi tiên phong trong việc mở mang và giữ vững bờ cõi là Hoàng Sa, Trường Sa từ hàng thế kỷ trước cho đến ngày nay. NS Văn Phượng là người không những nắm vững về sáng tác giai điệu ngôn ngữ âm nhạc mà còn phân bố được tất cả các bè, các giọng để 3 chương trong tác phẩm hợp xướng Chân sóng có sự tôn vinh lẫn nhau, tạo nên sự xúc động cho người nghe. Điều này đòi hỏi người nghệ sĩ phải có tay nghề rất cao và phải có một sự xúc động rất lớn, có sự am hiểu về nghệ thuật hát của từng đơn ca cho đến sự phối hợp giữa các bè để tạo nên một bài hát lớn”.

Hợp xướng Chân sóng được biểu diễn lần đầu trong Ngày thơ Việt Nam tại Quảng Ngãi năm 2012 với chủ đề “Trường lũy biển Đông”, đây cũng là tác phẩm đoạt huy chương vàng Hội diễn ca múa nhạc chuyên nghiệp toàn quốc năm 2012, giải ba (không có giải nhất và giải nhì) thể loại hợp xướng của Hội NS Việt Nam năm 2012.

Bài, ảnh: Phước Trung