Kiểm định chất lượng giáo dục ĐH 2008: Nhiều trường chưa đạt chuẩn

TS. Nguyễn An Ninh nhận định, đội ngũ cán bộ làm công tác KĐCLGD vừa thiếu vừa yếu, hầu hết đều mới và chưa được đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ. Trước đây ĐH Huế đều không có những chuyên gia về đảm bảo chất lượng (ĐBCL) được đào tạo chính quy, bài bản. Đội ngũ ĐBCL của trường là những cán bộ giảng dạy thuộc các lĩnh vực khoa học khác (toán học, vật lý học, cơ khí nông nghiệp, y khoa…). Hiện nay, ĐHQG Hà Nội đã tổ chức 2 khóa thạc sĩ đo lường đánh giá giáo dục trong nước. Nhưng mới chỉ vài trường cử cán bộ tham gia đào tạo (ĐH Thái Nguyên, ĐH Huế, ĐHQG Hà Nội, Học viện Bưu chính viễn thông, Học viện Báo chí tuyên truyền…). Hằng năm còn có chương trình học bổng của Australia (ADS, Endeavour…) cho nhiều ngành nhưng nhận được rất ít sự quan tâm. Công tác đánh giá và KĐCLGD chưa được quan tâm đúng mức (do nhiều người chưa nhận thức được vai trò của KĐCLGD nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ĐH) nên các trường chưa quan tâm bố trí đủ số lượng cán bộ và chất lượng để triển khai thực hiện. PGS.TS. Nguyễn Kim Hồng (Trường ĐH Sư phạm TP.HCM) cũng đánh giá: “Hầu như rất ít giảng viên, sinh viên trường tìm hiểu tầm quan trọng của công tác ĐBCL. Nhiều giảng viên khi được triệu tập tham gia tập huấn hay các cuộc họp tiếp xúc với đoàn đánh giá ngoài đã không đến dự”.

Các đơn vị chuyên trách đã được thành lập, chưa có quy định thống nhất về tên gọi, chức năng nên triển khai chưa đồng bộ, còn lúng túng và kém hiệu quả. Có trường thành lập đơn vị ĐBCL nhưng lại giải thể do không rõ chức năng và nhiệm vụ, không biết phải triển khai những công việc gì (dù điều lệ trường ĐH đã quy định việc này thuộc thẩm quyền hiệu trưởng).

Đó là một trong những nội dung quan trọng được Bộ triển khai trong năm học 2009 – 2010 và tiếp tục đẩy mạnh trong những năm học tiếp theo. Tăng cường nâng cao nhận thức cho cán bô quản lý giảng viên về công tác đánh giá chất lượng kiểm định ĐH. Tiếp tục tập huấn đánh giá cho các trường ĐH, CĐ mới thành lập và nâng cấp. Đồng thời phấn đấu đến cuối năm học 2008 -2009 có 100% số trường ĐH, CĐ triển khai tự đánh giá hàng năm trong đó có ít nhất 90% số trường ĐH, CĐ trong cả nước hoàn thành báo cáo tự đánh giá ít nhất một lần trong giai đoạn 2005 -2009.

Để đạt được những mục tiêu trên, đại diện các trường cũng mạnh dạn nêu lên những kinh nghiệm trong gần một năm thực hiện và kiến nghị với Bộ GD-ĐT về những khó khăn. PGS.TS. Nguyễn Kim Hồng đề xuất: “Cần có các quy định và yêu cầu về sử dụng công cụ điện tử cho báo cáo tự đánh giá và minh chứng. Ông nhấn mạnh, theo kinh nghiệm nước ngoài thì đây là cách hiệu quả nhất, đòi hỏi những người tham gia tự đánh giá lẫn đánh giá ngoài phải được trang bị các kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin tốt. Yêu cầu các trường đổi tên các trung tâm- phòng kiểm định thành trung tâm- phòng ĐBCL, bởi theo ông, bản chất của các công tác này khác nhau. Còn đại diện Trường ĐH Kinh tế Quốc dân thì nêu lên 10 kinh nghiệm mà theo ông là đem hiệu quả thiết thực: cử nhân sự tham gia vào các nhóm chuyên trách, phân công rõ ràng cho từng cá nhân, hợp tác trao đổi thông tin giữa các nhóm khi viết báo cáo tiêu chí, … Ngoài việc đồng tình với Trường Kinh tế Quốc dân, Trường ĐH Thủy lợi còn cho rằng phải thường xuyên liên hệ với Cục Khảo thí và KĐCLGD để có thông tin hướng dẫn, đề xuất với Hội đồng tự đánh giá vận dụng triển khai vào điều kiện cụ thể của nhà trường nhằm hạn chế tối đa việc chồng chéo giữa các hoạt động tại các đơn vị trong trường. Trong khi đó, lãnh đạo ĐH Huế cho rằng để duy trì thường xuyên các hoạt động ĐBCL và triển khai có hiệu quả tác dụng tích cực đối với việc nâng cao chất lượng của nhà trường, trường cần có bộ phận chuyên trách và có đội ngũ chuyên trách về ĐBCL.

Một khó khăn không nhỏ mà các trường đều gặp phải là sự eo hẹp về kinh phí. Hiện Bộ GD-ĐT vẫn chưa có văn bản hướng dẫn về mức chi cho hoạt động đảm bảo và KĐCLGD khiến các trường khó vận dụng. Phần lớn các trường chưa chú trọng dành kinh phí cho hoạt động này.