Kinh doanh cây cảnh sắp hết thời tự do

Dự thảo Quy chế quản lý cây cảnh, cây bóng mát và cây cổ thụ đang trong giai đoạn lấy ý kiến đóng góp. Nếu được ban hành, ông chủ của những cây cảnh “triệu đô” có thể sẽ phải nộp thuế thu nhập thay vì bán tự do như hiện nay.

Cây cảnh sẽ được quản lý

Thị trường cây cảnh và những giao dịch mua bán cây cảnh thời gian qua cũng sôi động không kém thị trường… bất động sản. Có những cây cảnh được chủ sở hữu phát giá “khủng”, tương đương một biệt thự sang trọng tại Hà Nội và những “siêu xe” hiếm gặp ở Việt Nam. Nhưng việc mua bán cây cảnh vẫn còn khá tự do và thiếu bàn tay quản lý của nhà nước. Có thể nói, hoạt động kinh doanh cây cảnh vẫn còn đứng ngoài cuộc với các đạo luật thuế và cả các quy định về quản lý, bảo vệ rừng.

Theo dự thảo Quy chế quản lý cây cảnh đang được lấy ý kiến rộng rãi nhân dân, cây cảnh sẽ được đưa vào tầm ngắm của cơ quan quản lý. Cơ quan nhà nước sẽ không chỉ buộc chủ sở hữu cây cảnh khai báo về nguồn gốc, đăng ký “tên tuổi” cho cây mà còn quản lý cả việc kinh doanh, trong đó có việc.. thu thuế.

Dự thảo Quy chế quy định vận chuyển, cất giữ và kinh doanh cây cảnh, chủ sở hữu phải lập bản kê lâm sản và có xác nhận của UBND cấp xã hoặc cơ quan kiểm lâm. Đối với các cá nhân, hộ gia đình có đăng ký kinh doanh thì khi mua bán, vận chuyển phải có cả chứng từ, hóa đơn liên quan đến việc mua bán cây cảnh cho dù cây cảnh đó có nguồn gốc từ việc tự trồng hay khai thác từ tự nhiên.

Khi quy chế được ban hành, việc vận chuyển, cất giữ và kinh doanh cây cảnh sẽ bị “cột” chặt. Những tổ chức, cá nhân kinh doanh cây cảnh mà vi phạm quy chế sẽ bị xử lý vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý bảo vệ rừng.

Có thể trong năm 2012, Quy chế quản lý cây cảnh, cây bóng mát và cây cổ thụ sẽ được ban hành. Sự ra đời của quy chế này không chỉ là sự tăng cường quản lý nhà nước đối với một loại lâm sản khá đặc biệt để tránh việc “triệt hạ” rừng làm cây “đại cảnh” như thời gian vừa qua. Bên cạnh đó, đây cũng là bước tăng cường quản lý đối với thú chơi của các “đại gia”.

Trồng và kinh doanh cây cảnh cũng là nghề hái ra tiền của nhiều hộ dân cả khu vực nông thôn lẫn thành thị. Nhưng thời gian qua, nhà nước chưa thể thu được các khoản thuế với loại hình kinh doanh khá độc đáo này. Khi quy chế này được ban hành, có thể những người kinh doanh cây cảnh sẽ không còn là những người ngoài cuộc đối với các đạo luật thuế.

Việc ban hành quy chế quản lý cây cảnh, cây bóng mát, cây cổ thụ dường như chậm chân hơn rất nhiều so với thực tiễn trồng và kinh doanh các loại cây này, đặc biệt là cây cảnh. Khi ban hành quy chế này, có thể thu thuế đối với những người trồng và kinh doanh cây cảnh không, chúng tôi có cuộc trao đổi với Luật sư Nguyễn Hồng Bách về vấn đề này.

Thưa Luật sư, ông đánh giá như thế nào về hệ thống các quy định của pháp luật về lĩnh vực trồng và kinh doanh cây cảnh hiện nay?

Hiện nay hầu như chưa có quy định nào điểu chỉnh lĩnh vực trồng và kinh doanh cây cảnh mà chỉ có một số quy định liên quan đến việc quản lý, bảo vệ rừng. Có thể vận dụng để xử lý các trường hợp khai thác trái phép lâm sản để làm cây cảnh nhưng các quy định của pháp luật về quản lý lĩnh vực kinh doanh này thì thực sự còn thiếu.

Chính phủ đang xây dựng dự thảo quy chế về quản lý cây cảnh, cây cổ thụ, theo ông, quy định này có thể quản lý tốt lĩnh vực trồng và kinh doanh cây cảnh không?

Cây cảnh có hai loại nguồn gốc, đó là cây cảnh do người dân tự trồng và cây cảnh khai tác từ rừng tự nhiên. Đối với loại cây khai thác từ rừng tự nhiên thì hiện nay phải tuân theo quy định về quản lý, bảo vệ rừng nên có các văn bản pháp luật điều chỉnh việc khai thác, vận chuyển loại cây “đại cảnh” này.

Trồng và kinh doanh cây cảnh cũng là một hoạt động khá đặc thù của người dân. Lĩnh vực này cũng mang lại nguồn lợi nhuận khá lớn và là thị trường khá sôi động. Đối với các loại cây cảnh do người dân trồng thì chưa có quy định nào điều chỉnh. Đó không phải là cây rừng nên việc sử dụng, vận chuyển, kinh doanh là hoàn toàn tự do. Với sự ra đời của quy chế quản lý cây cảnh, sẽ phần nào kiểm soát được việc trồng và kinh doanh loại hàng hóa tự nhiên có tính chất nghệ thuật này.

Đối với việc kinh doanh cây cảnh, việc ban hành quy chế quản lý thì có thể thu được thuế đối với những người kinh doanh không, thưa ông?

Đây là loại hàng hóa khá đặc biệt và được mua bán nhiều năm qua. Nhiều người có thu nhập rất cao nhờ việc mua bán, kinh doanh cây cảnh nhưng nhà nước hầu như không thu được thuế. Có nhiều lý do dẫn đến việc “thất thu” thuế đối với việc kinh doanh cây cảnh, trong đó có việc thiếu quy định của pháp luật.

Hiện nay đã có đạo luật thuế thu nhập cá nhân. Theo quan điểm của tôi, thu nhập từ việc kinh doanh cây cảnh của cá nhân cũng là loại thu nhập chịu thuế. Vì thế, nếu ban hành quy chế quản lý cây cảnh thì các hoạt động kinh doanh cây cảnh sẽ được quản lý. Thông qua đó, có thể kiểm soát được thu nhập của người kinh doanh và thu được thuế thu nhập cá nhân đối với họ.

Xin cảm ơn ông!

Bình Minh

Theo Phapluatvn