Kinh doanh hóa chất: Phớt lờ nguy hiểm

Vì siêu lợi nhuận, nhiều người buôn bán các loại hóa chất bất chấp nguy hiểm, phớt lờ quy định về điều kiện kinh doanh loại hàng hóa đặc biệt này. Thậm chí, còn nhiều đơn vị sản xuất, kinh doanh hóa chất “chui” trong nhiều năm.

Lực lượng chức năng kiểm tra một kho hóa chất ở quận 12, TPHCM.

Chất gì cũng có

Khu vực chợ Kim Biên quận 5, TPHCM là đầu mối nổi tiếng về buôn bán các loại hóa chất. Từ trong chợ ra đến các trục đường xung quanh, có tới hàng chục quầy kinh doanh mặt hàng này. Tại đây, hàng trăm loại hóa chất được bày bán công khai, từ hóa chất dùng trong công nghiệp đến dùng trong thực phẩm, kể cả hóa chất độc hại cấm bán. Điều đáng nói, các loại hóa chất này được san chiết ra đựng trong chai nhựa, bịch ni lông, không rõ nguồn gốc, không hướng dẫn sử dụng, không hạn sử dụng… Anh Lê Thanh Tài, người chuyên giao hóa chất ở chợ Kim Biên, cho biết, ngoài những loại hóa chất được phép bán, những hóa chất không nằm trong danh mục bán lẻ, khách hàng mua cũng có ngay. Thường những loại này, không trưng bày ở cửa hàng mà cất giữ ở một nơi khác để “trốn” các cơ quan chức năng khi kiểm tra. Anh Tài cho biết thêm, ngoài hóa chất dùng trong công nghiệp, những năm gần đây các chất sử dụng trong thực phẩm được nhập từ Trung Quốc không rõ nguồn gốc cũng được bày bán tại đây. Mức độ độc hại của nó ra sao người mua lẫn người bán không ai biết rõ.

Tương tự, ở khu vực kinh doanh hóa chất trên đường Tô Hiến Thành quận 10, tình trạng buôn bán cũng diễn ra tấp nập không kém chợ Kim Biên. Rất nhiều hóa chất bảo quản thực phẩm, chất tẩy, nước rửa… đựng trong túi ni lông, vẫn được bán thoải mái cho người sử dụng. Theo chỉ dẫn của người bán về chất bảo quản thịt gia cầm, chỉ cần pha một ít bột vào nước, chờ 5 phút sau quét lên thịt thì không cần để tủ lạnh, thịt vẫn giữ tươi được nhiều ngày.

Ngoài hai khu vực chuyên bán hóa chất kể trên, hiện nay còn có hàng trăm đơn vị kinh doanh, sản xuất “chui” các loại hóa chất. Điều đáng nói là hầu hết các đơn vị đều kinh doanh hóa chất không đúng quy định. Cụ thể, không có sổ nhật ký ghi chép hóa chất đã mua bán trong ngày. Bán hóa chất công nghiệp không còn nguyên đai nguyên kiện, san chiết nhỏ lẻ… Hóa chất sắp xếp không đúng khoảng cách và chủng loại. Hệ thống điện không đảm bảo dễ xảy ra cháy nổ.

Sản xuất, buôn bán không phép

Mặc dù Thanh tra Sở Công thương đã lập biên bản đình chỉ các hoạt động không đúng với nội dung giấy phép đối với doanh nghiệp tư nhân Tân Tân (số

* Năm 2014, xảy ra 5 vụ liên quan đến hóa chất, làm 8 người chết, 6 người bị thương, thiệt hại khoảng 40 tỷ đồng. Nguyên nhân do vi phạm các quy định về an toàn trong quá trình vận chuyển, bảo quản, chế biến, pha chế, sử dụng các loại hóa chất, dẫn đến sự cố rò rỉ hóa chất ra ngoài, phản ứng với nước, khí oxy gây cháy nổ.

126 đường 17, phường Linh Trung, quận Thủ Đức), nhưng cơ sở này vẫn tiếp tục sản xuất khí acetylene, chiết nạp khí đốt hóa lỏng, mua bán khí oxy dùng trong ngành y tế, khí công nghiệp. Tương tự, tại Công ty TNHH Hóa chất Tân Phú Cường, quận 12, kinh doanh trên 1.000 loại hóa chất công nghiệp nhưng không có giấy phép. Tại các kho chứa hóa chất của công ty không có hệ thống báo hiệu phù hợp với mức độ nguy hiểm của từng loại hóa chất; không xây dựng biện pháp phòng ngừa ứng phó sự cố hóa chất trong kinh doanh và cất giữ hóa chất nguy hiểm… Một số hạng mục tại kho chứa hóa chất đều không đảm bảo an toàn, như hệ thống chữa cháy chưa đầy đủ, hệ thống chống sét, bố trí hàng hóa không an toàn, công nhân cơ điện chưa đủ điều kiện làm việc… vì thế mất tác dụng khi sự cố cháy nổ xảy ra. Riêng tại hai khu chợ kinh doanh hóa chất Kim Biên và trên đường Tô Hiến Thành, hầu hết các cơ sở tồn trữ rất nhiều hóa chất với đủ thể loại rắn, lỏng chung trong phạm vi nhỏ hẹp, nhưng chỉ trang bị mỗi một bình chữa cháy mini, ẩn chứa nhiều nguy cơ cháy nổ.

Để hạn chế cháy nổ cũng như “siết” lại tình trạng kinh doanh hóa chất tràn lan trên địa bàn TP, Trung tá Nguyễn Đức Vinh, Phó Trưởng phòng Hướng dẫn chỉ đạo, Sở Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy TPHCM, cho biết, thực hiện chỉ đạo của UBND TPHCM về tăng cường công tác kiểm tra tình hình phòng cháy chữa cháy đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh, sản xuất và sử dụng hóa chất trên địa bàn TPHCM, vừa qua TP đã lập đoàn kiểm tra tại hai khu chợ buôn bán hóa chất Kim Biên, Tô Hiến Thành và một số cơ sở khác. Qua đó, phát hiện các cơ sở kinh doanh còn nhiều bất cập, nhất là công tác quản lý. Quy định trong các văn bản luật cũng chồng chéo, không đồng bộ. Cụ thể, nhiều cơ sở kinh doanh chỉ mới có giấy phép do Sở Kế hoạch – Đầu tư cấp, còn các giấy phép kinh doanh có điều kiện, chứng chỉ hành nghề, đặc biệt giấy phép của Sở Công thương, một số cơ sở vẫn chưa có. Ngoài ra, các cơ sở sản xuất kinh doanh, pha chế hóa chất thiếu ý thức, không chấp hành đúng các quy định an toàn cháy nổ. Chính vì vậy, tình hình cháy nổ do chủ các cơ sở sản xuất kinh doanh pha chế hóa chất đang có chiều hướng gia tăng trên địa bàn TP trong thời gian qua, khiến người dân lo lắng về thực trạng buôn bán hóa chất. Như vậy, đã đến lúc các ngành chức năng cần quyết liệt hơn trong khâu kiểm tra, ngăn chặn các vi phạm trong sản xuất, kinh doanh mặt hàng này.

QUỐC HÙNG

(SGGP)