Kinh tế Việt Nam 2012: Thoát lên từ “cửa” BĐS

Khủng hoảng lòng tin

Ông Nguyễn Cao Trí, Tổng giám đốc Bến Thành Land chia sẻ, các doanh nghiệp đang rất trông ngóng tình hình kinh tế vĩ mô tốt lên, vì nó ảnh hưởng rất nhiều đến hoạt động của doanh nghiệp hiện nay. Chưa thấy nước nào mà lãi suất vay vốn lại cao nhiều năm liên tục như Việt Nam

"Điều lạ là khi kinh tế khó khăn, sản lượng xe hơi bán vẫn tốt. Năm 2011 đã có 200.000 xe được bán ra. Trong khi đó, toàn bộ nhà, đất vẫn còn tồn. Nếu khảo sát nhu cầu mua nhà thì hỏi 10 đã có 8 người muốn mua. Phải chăng, khó khăn không phải nằm ở cung, cầu mà là chính sách?", ông Trí đặt câu hỏi. 

Nói về tình hình khó khăn của thị trường BĐS hiện nay, TS. Lê Xuân Nghĩa, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng, chúng ta chưa có một chính sách nhà ở nào "tử tế". Chính sách tín dụng về nhà ở đang có vấn đề rất lớn. Việt Nam đã có một số ngân hàng ra đời với chiến lược cung cấp tín dụng nhà ở cho người dân (như Ngân hàng Phát triển nhà Đồng bằng sông Cửu Long và Habubank), nhưng bây giờ, tất cả các ngân hàng này đều muốn trở thành ngân hàng thương mại cung cấp các dịch vụ như các ngân hàng khác. "Chính phủ nhất thiết phải có chiến lược về nhà ở và tín dụng cho nhà đất một cách rõ ràng. Vì đầu tư vào nhà đất là một khoản đầu tư rất lớn, mang tính dài hạn và vượt xa khả năng có thể sở hữu của đa số người dân Việt Nam hiện nay", tiến sĩ Nghĩa nói.

Phản ánh mối quan hệ đang xảy ra hiện nay giữa các ngân hàng với doanh nghiệp, đại diện Ngân hàng HDBank cho biết, đang có sự "khủng hoảng niềm tin" giữa ngân hàng và doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp bị nợ quá hạn nên "buộc phải" không chân thật với ngân hàng và ngân hàng cũng không tin doanh nghiệp.

"Không chỉ lòng tin của ngân hàng với doanh nghiệp và doanh nghiệp với ngân hàng suy giảm mà ngay chính giữa các ngân hàng thương mại với nhau, lòng tin cũng đang giảm sút. Các ngân hàng thương mại chưa bao giờ bị rơi vào tình trạng đi vay tiền trên thị trường liên ngân hàng mà cũng phải có tài sản thế chấp như hiện nay", TS. Lê Xuân Nghĩa chia sẻ.

Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, điều Chính phủ lo nhất hiện nay là nợ xấu cho vay BĐS. Rủi ro từ khu vực BĐS với ngân hàng là rất lớn nên sự phục hồi của thị trường BĐS không chỉ là cứu cánh cho ngân hàng mà còn cho các lĩnh vực kinh tế khác.

Để giải bài toán này, tiến sĩ Nghĩa cho biết, chúng tôi đang kiến nghị Bộ Xây dựng xây dựng một chương trình tài chính cho các dự án nhà ở. Việc cho vay các dự án nhà ở đang dở dang cũng đang được đề nghị kéo dài đến hết năm 2012. Một đề xuất thiết thực khác cũng đang được xem xét là người dân mua nhà ở vay tiền ngân hàng thương mại không nhất thiết phải trả bằng tiền lương mà có thể trả bằng các khỏan thu nhập khác nếu chứng minh được. Ngoài ra, Chính phủ cũng nên có chính sách hỗ trợ phục hồi việc cho vay mua nhà của các ngân hàng chuyên về loại tín dụng này như Ngân hàng Phát triển nhà Đồng bằng sông Cửu Long…

Liên quan tới việc tái cấu trúc hệ thống ngân hàng, TS. Trần Du Lịch cho rằng, việc tái cấu trúc không chỉ là hợp nhất những ngân hàng yếu, mà làm sao xây dựng các ngân hàng trong tương lai phải là một hệ thống lành mạnh, việc hội nhập đòi hỏi Việt Nam phải có một số ngân hàng lớn tầm cỡ khu vực. Hơn thế, tái cấu trúc để phần lớn các ngân hàng có quy mô đủ sức tương xứng với hoạt động của nó, và tiến tới, khá nhiều ngân hàng phải là ngân hàng đại chúng.