Làm gì để học sinh… có Tết

Những năm gần đây, học sinh (HS) được nghỉ Tết Nguyên đán khá dài ngày, hầu hết các địa phương đều cho HS nghỉ trên dưới 10 ngày. Với khoảng thời gian nhiều như thế, nếu nhà trường và phụ huynh không có sự sắp xếp, tổ chức thì các ngày Tết của HS sẽ trở nên nặng nề, vô vị, mất hết ý nghĩa…

Thầy Nguyễn Quang Đạt (Hiệu trưởng Trường THPT Tây Thạnh, TP.HCM, thứ 2 từ phải sang) tặng quà Tết năm 2019 cho học sinh trong trường có hoàn cảnh khó khăn

Học sinh được thấy Tết từ không gian trường học

Tâm lý chung của các giáo viên là lo lắng, vì sau khi kiểm tra học kỳ 1 là cận kề với nhiều lễ hội, HS phổ thông thường có tâm lý nghỉ ngơi, mất tập trung vào việc học. Cùng với đó, sau Tết, các em bắt nhịp lại với việc học khá chậm. Cho nên đa số giáo viên thường giao bài tập về nhà trong dịp Tết cho HS, nhất là các lớp cuối cấp. Có trường còn lên kế hoạch là đồng loạt kiểm tra 15 phút tất cả các môn học ngay tuần đầu tiên sau Tết. Điều này làm cho HS không vui, vì vừa đón Tết vừa lo việc học. Trao đổi với một số HS, tôi thấy hầu hết các em đều mong muốn có cái Tết không có… bài tập. Vì vậy, nhà trường và giáo viên không nên quá nặng nề việc học với HS mà nên dung hòa ở mức độ hợp lý. Để HS có niềm vui Tết và Tết có ý nghĩa với các em, nhà trường nên có những hoạt động về Tết cổ truyền. Theo đó, giáo viên chủ nhiệm có thể cho các em trang trí cảnh Tết trong không gian lớp học. Hiện nay, nhiều trường tổ chức Hội trại xuân cho HS vào dịp giáp Tết. Tuy nhiên cách làm chưa có chiều sâu, tốn kém, còn cảnh ăn uống xô bồ nên chưa làm sống lại vẻ đẹp văn hóa của Tết cổ truyền cho HS tham gia. Cần tăng cường các hoạt động có chiều sâu như trang trí hoạt cảnh Tết, tổ chức chuyên đề ngoại khóa về Tết. Thiết thực nhất là cho các em trải nghiệm bằng các trò chơi, các cuộc thi tìm hiểu về phong tục, văn hóa, lễ hội và chế biến các món ăn ý nghĩa ngày Tết. Ngoài ra, nhà trường cũng cần quan tâm hơn đến các em HS khó khăn, có hoàn cảnh đặc biệt bằng cách kêu gọi phụ huynh, nhà hảo tâm… trao quà xuân cho các em diện này.

Một giáo viên dạy văn lớp 10 chia sẻ “bí kíp”: Khi dạy đến phần văn thuyết minh, tôi đã giao bài tập rất “đậm đà không khí Tết” cho HS của mình là yêu cầu các em chế biến ít nhất 2 sản phẩm (handmade) nào đó để tặng người thân trong dịp Tết. Trước khi giao việc, tôi đã cho các em xem rất nhiều clip về cách thực hiện như cách làm thịt kho tàu, cách chế biến dưa món, kem chuối, hoa giấy… Trong khi đó, giáo viên dạy sử thì nên giao bài tập cho HS về việc sưu tầm nét đẹp của Tết cổ truyền địa phương mình; còn giáo viên môn sinh nên giao bài tập là nói về chế độ dinh dưỡng như thế nào cho hợp lý trong các ngày Tết…

Tết đầm ấm, an vui từ sự sum vầy gia đình

Để Tết có ý nghĩa, phụ huynh nên hạn chế những phương tiện hiện đại như điện thoại, iPad, Facebook… của con em, hãy cho các em tương tác với mọi người bằng sự gần gũi, thân thiết. Các em rất thích Tết vì được nghỉ ngơi, sum vầy với gia đình, được về quê, đi đây đi đó… Nhiều HS cảm thấy Tết bình thường và không vui vì đa số các em cho rằng năm nào cũng như năm nào, đơn điệu, không có gì mới, cảm thấy buồn vì hoàn cảnh gia đình, vì tủi thân khi so sánh với bạn bè khác… Một HS lớp 10 ngậm ngùi nói với chúng tôi: “Chẳng có Tết nào em vui. Cha mẹ em đã li dị. Em không hề biết có nội, ngoại là gì cả”. Có em cho biết: “Mẹ em bán dưa hấu từ Long An đưa lên, nên Tết nào em cũng phụ giúp mẹ đứng bán. Tranh thủ Tết em kiếm tiền trang trải việc học”. Vì vậy, phụ huynh cần hạn chế bớt công việc để quan tâm nhiều hơn đến con mình. Tập cho con có ý thức và các thói quen tốt lâu dài về sau, như đi thăm nội, ngoại, họ hàng; lau chùi nhà cửa; chế biến món ăn Tết; trưng bày hoa, bánh… Hay đưa con đến các khu vui chơi, lễ hội, chợ hoa.

Tuy nhiên, cũng có HS nghỉ quá số ngày quy định của nhà trường vì đi du lịch dài ngày với phụ huynh. Nhiều em quay lại trường sau Tết với mái tóc vàng hoe vì nhuộm. Có em đổ bệnh sau kỳ nghỉ Tết, cũng không ngoại lệ có em xây xát cơ thể vì tham gia giao thông thiếu an toàn… là những tình huống dễ bắt gặp sau Tết. Vì vậy, phụ huynh cần lưu ý các điểm này để phối hợp với nhà trường quản lý chặt chẽ HS trong dịp Tết.

Bài, ảnh: Trần Ngọc Tuấn