Từ đầu tháng 7-2010 đến nay, các doanh nghiệp (DN) đã liên tục điều chỉnh giá thép tăng lần thứ 2 trong tháng và có nhiều khả năng tới đây giá thép sẽ tiếp tục tăng. Tổng mức tăng sau hai lần điều chỉnh 600.000 – 700.000 đồng/ tấn. Lý do tăng giá thép xây dựng lần này được các DN giải thích là do giá nguyên liệu đầu vào đang trên đà tăng mạnh. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cho rằng, các DN ngành thép đang tạo “sóng” cho thị trường thép, nhằm thu vén lợi nhuận như đã từng làm cách đây vài tháng. Vậy đâu là câu trả lời chính xác?
Giá thép trong nước phụ thuộc nhiều vào giá thép và giá nhiên liệu thế giới. Giá thép trên thế giới phụ thuộc nhiều vào giá quặng, giá dầu và than, vì đây là những nguyên liệu chính dùng để sản xuất thép. Giá quặng sắt trong các hợp đồng thường được ký 6 tháng một lần. Người bán căn cứ vào nhu cầu về thép trên thế giới (tốc độ hồi phục kinh tế, hồi phục của ngành xây dựng, ô tô, công nghiệp nặng…) để đưa ra giá cho hợp đồng mới. Từ đầu tháng 7 đến nay, tình hình giao dịch thép không mấy khả quan. Mâu thuẫn cung cầu vẫn tiếp diễn. Sự quay đầu đảo chiều của giá thép trên thị trường và giá xuất xưởng của các nhà máy khá mạnh. Do vậy, nhiều nhà máy đã áp dụng chính sách giảm giá. Từ những yếu tố trên, các chuyên gia cho rằng, nguyên nhân của việc tăng giá thép là do công tác dự báo của các DN ngành thép kém. Trước đây, họ dự báo quí III/2010, giá thép trên thế giới sẽ tăng, nên đã “ra tay” nhập trước chờ giá lên để bán. Tuy nhiên, tình hình đã có những diễn biến khác, nên các DN thép “bắt tay” làm giá.
Giá thép trên thị trường trong nước “bốc hỏa” trong thời gian ngắn vừa qua với đối tượng hưởng lợi đã rõ: nhà sản xuất; kinh doanh thép, nhưng thiệt hại do đội giá dự án; công trình thì rất lớn. Sau này, khi quyết toán, sẽ không ít giá trị các hợp đồng xây lắp đã được “đội giá” ngay từ khi mới hình thành trên các bản vẽ thiết kế và dự toán ban đầu.
Thực tế nhiều năm qua cho thấy, đặc điểm lớn nhất của thị trường thép VN là thiếu tính ổn định. Những cơn sóng của thị trường này tuy có nguyên nhân tăng (giảm) theo giá phôi thép thế giới. Nhưng khi giá phôi thế giới chỉ tăng nhẹ và giá bán tại nhà máy mới tăng thêm vài trăm nghìn đồng/ tấn, thì giá bán lẻ trên thị trường đã tăng vọt lên hơn một triệu đồng, thậm chí nhà đầu cơ còn “găm hàng”, tạo nên sự khan hiếm giả tạo, bóp méo thị trường, khiến người tiêu dùng phải chịu nhiều thiệt thòi. Theo tính toán, năm 2010, nhu cầu thép xây dựng trong nước khoảng 5,5 triệu tấn, nhưng công suất đã lên tới 7,8 triệu tấn, cung vượt xa cầu. Tuy nhiên, giá thép tăng trong khi giá thế giới giảm là điều thật không bình thường.
Cao Nguyên
Bình luận (0)